Stripspeciaalzaak.be > Robert en Bertrand

Samenvatting
Nummer 17 wordt in het presidentieel paleis neergeslagen door een inbreker. Robert en Bertrand hebben het met Evelyne over de Ronde van Frankrijk. Joeki colporteert het blad L’ Auto van hoofdredacteur Henri Desgrange. Nadat de zwervers Joeki ontzetten van drie mannen die hem aanvallen, duikt commissaris Maigrir op met enkele agenten. De zwervers worden gearresteerd. Op het politiebureau duikt ook Nummer 17 op, die vertelt dat "het geheim verdrag" is gestolen. Robert en Bertrand weigeren hem de gevraagde hulp. Bij L’Auto zeggen de vagebonden toe om als meefietsende controleurs een oogje in het zeil te houden vanwege allerlei pesterijen gedurende de eerste touredities. Nummer 17 volgt de ontslagen bewaker van het presidentieel paleis die hij ervan verdenkt de papieren te hebben gestolen. Joeki, Evelyne en Desgrange sporen Robert en Bertrand op, die dreigen te laat te komen voor de eerste etappe. Desgrange geeft hun beiden een fiets en kleren. Bertrand blijkt niet te kunnen fietsen, maar hij leert snel. Nummer 17 doet ook mee, vanwege de deelnemende voormalige paleisbewaker Le Rigolo (‘de grappenmaker’). De Tour gaat van start. Een valsspeler loopt tegen de lamp, een wegwijzer wordt verzet waardoor veel renners verkeerd uitkomen, onder wie Robert en Bertrand. De ex-bewaker zorgt ervoor dat Nummer 17 een ongeluk krijgt. Hij repareert echter zijn fiets en doet weer mee. ’s Nachts probeert de voormalige speurder de papieren van Le Rigolo te ontvreemden, echter zonder succes. Joeki probeert als reporter tevergeefs verslag te doen. Er vindt veel valsspelerij plaats, Rigolo denkt aan stoppen, controleposten worden geïntroduceerd en problemen met oplichters (banden) en bewoners worden opgelost. Ook een ontmoeting met een beer wordt doorstaan. Robert en Bertrand, die de tour ongetraind uitfietsen, brengen verslag uit bij Desgrange. Le Rigolo blijkt onschuldig, staat in de krant. Nummer 17 had deze niet gelezen. Robert en Bertrand hopen dat hij zich belachelijk gaat maken. De papieren die Le Rigolo heeft, blijken het contract te zijn tussen hem en zijn sponsor, die dat niet kan nakomen. Nummer 17 brengt het naar Maigrir, die hem daarop defenestreert.

Thema
De veelbewogen beginjaren van de Tour de France.

Locatie
Parijs (Bois de Boulogne, Pont Neuf, het presidentieel paleis, Quai des Orfèvres, Place de la Concorde), rest van Frankrijk, Montpellier en de Pyreneeën worden met naam genoemd. De openingsprent op pagina 1 is gebaseerd op het schilderij Le Chalet du Cycle au Bois de Boulogne van de in Rusland geboren Franse impressionist Jean Béraud (1849-1935). Alleen loopt in het album links op de voorgrond Ron Van Riet het beeld in.

Periode
Begin twintigste eeuw. Op pagina 8, prent 1, en pagina 11, prent 6, blijkt dat er al enkele edities van de Tour de France gereden zijn. Het album is echter voor een groot deel gebaseerd op de veelbewogen, door tal van onregelmatigheden geteisterde tweede editie uit 1904 (zie de documentatie).(1)

Vermomming
De inbreker in het presidentieel paleis draagt een klassiek zwart oogmasker.

Redding
Pas op de pagina’s 4 en 5 redden de zwervers Joeki, die als bezorger van het blad L’Auto wordt aangevallen door drie mannen die ingehuurd waren door concurrent Le Vélo.

Bijzonderheden

Met "Mannen van IJzer" worden de wielrenners bedoeld die aan de zware Ronde van Frankrijk deelnemen. Zie ook pagina 2, prenten 7 en 8, en pagina 30, prent 7.
Twee pagina’s documentatie over de historie van de Tour de France tot in de jaren 1930 en over de initiatiefnemer, hoofdredacteur van L’ Auto Henri Desgrange (1865-1940), ofwel ‘Le Patron’ zoals zijn bijnaam luidde. Ten tijde van dit avontuur is hij in werkelijkheid eind dertig. De Henri Desgrange in het album ziet er soms echter een stuk ouder uit, zoals op pagina 8, prent 2.

Rechts: De echte Henri Desgrange in 1905.

Joeki suggereert dat de vagebonden schatrijk zijn op pagina 3, prenten 5 en 6.

De lijfspreuk wordt gescandeerd op pagina 4, prent 5.
Op diezelfde pagina heeft Robert opeens een jasje aan in plaats van zijn aloude gilet, terwijl hij in het prentje erna zijn gilet weer aan heeft. Pagina 4, stroken 3 en 4.

Voor theatercafé Le Chat Noir, waar op pagina 8, prent 7, een poster van hangt, zie de bespreking van deel 74, Een Toren voor Parijs.
Op pagina 8 is er sprake van de fietsenzaak Velocipede Merx, vermoedelijk een eerbetoon aan de Belgische wielerlegende Eddy Merckx (1945), die in de jaren 1960 en 1970 zijn triomfen vierde.
In het album worden tal van spreekwoorden en gezegdes gebruikt:
“Van een mug een olifant maken” (pagina 7, prent 4)
“Een oogje in het zeil houden” (pagina 8, prent 4)
“Iemand erin luizen” (pagina 8, prent 5)
“Een gezonde geest in een gezond lichaam” (pagina 15, prent 3)
“Wie niet sterk is moet slim zijn” (pagina 15, prent 8)
“Hoogmoed komt voor de val” (pagina 24, prenten 2 en 3)
Voor Robert is fietsen niet nieuw, want in deel 9, Het Zilveren Raadsel, bleek al dat hij dat kon.

Linksonder: De echte Franse wielrenner Maurice Garin (1871-1957) – na zijn tourzege in 1903 poserend met zijn zoontje. Rechtsonder: Henri Cornet, eigenlijk Henri Jardry (1884-1941) .

Wederom zien we een soort treintje van politieagenten met commissaris Maigrir voorop, pagina 5, prent 6. Zie ook de albumbesprekingen van de delen 70, 71, 73 en 76.
Op pagina’s 29 en 30 komen de zwervers een bruine beer tegen terwijl ze voor onweer schuilen in een grot in de Pyreneeën. In dit gebergte leven inderdaad enkele tientallen bruine beren, zie ook de tweede pagina van de documentatie.(2) Het geheel doet denken aan de ontmoeting van kapitein Haddock met een zwarte beer in Kuifje: De Zonnetempel, pagina 35, prenten 5–8. Toch is deze scène op ware gebeurtenissen gebaseerd. Enkele renners zochten inderdaad hun toevlucht in een grot tijdens een fikse sneeuwbui en werden daar door een wakker geschrokken beer belaagd.

Er wordt een val van het Franse kabinet gesuggereerd om het "taalschandaal", aangaande taalfaciliteiten voor Duitssprekenden. Een premier wordt daarbij niet genoemd, pagina 31, prent 6. Hierover heb ik niets kunnen terugvinden. Diverse Franse kabinetten in het eerste decennium van de twintigste eeuw kwamen ten val, evenwel vanwege andere oorzaken.(3)
Henri Desgrange leest dagblad Le Matin op pagina 31, prent 5. Zie ook de besprekingen van deel 69, Madame Sarah, en 71, Het Spiegelgenootschap.
Op pagina 32, prent 7, zien we een poster hangen van het internationaal vermaarde Britse fietsmerk Raleigh, hier Ralleigh genoemd, waarvan het eerste exemplaar in 1887 in Nottingham werd gemaakt.(4) Verder was TI-Raleigh een zeer succesvolle Nederlandse wielerploeg. De ploeg bestond van 1974 tot 1983 en werd geleid door oud-wielrenner Peter Post (1933-2011). Hoofdsponsor was uiteraard fietsenfabrikant Raleigh.(5)

Commissaris Maigrir doet ook wat aan zijn conditie met een vélo d’appartement, ofwel een hometrainer. Hij blijft er uiteraard wel bij zweten, pagina 36, prent 3.

Rechts: Een enigszins gelijkende hometrainer uit 1897.

Geen commentaar leverende slak.

NOTEN