Stripspeciaalzaak.be > Robert en Bertrand

Samenvatting
In het Bois de Boulogne zien Bertrand en Joeki een zweefvliegtuig neerstorten. Ze redden de piloot uit de vijver. Deze Delapierre heeft avondkleding aan en wordt vervolgens door twee anderen in soortgelijke outfit meegenomen. ’s Nachts volgt Nummer 17 (“De Speurder”) een van de leden van Het Spiegelgenootschap naar hun hoofdkwartier. Hij ontzet de man als deze door twee straatrovers wordt overvallen. Nummer 17 wil lid worden. De geredde draagt hem voor bij het genootschap, dat als motto "Moed en Eer" in het vaandel voert. Robert en Bertrand houden hem in de gaten. De leden moeten hun moed bewijzen. Applicant Nummer 17 moet als toelatingsproef van de Arc de Triomphe springen. Onderwijl wordt de geldloper van de Banque d‘Anvers beroofd, waarbij deze om het leven komt. Nummer 17 wordt met een ander lid van Het Spiegelgenootschap, de oppergenoot, gearresteerd. Evelyne en Joeki bevrijden beiden. De oppergenoot blijkt zeer angstig. Robert, Bertrand en Nummer 17 confronteren enkele leden van de roversbende, wat in een gevecht resulteert. De bende werkt samen met een verrader binnen Het Spiegelgenootschap. Maigrir en zijn agenten dagen op en de bandieten worden gearresteerd. Zij blijken ook de twee daders van de overval. De valse genoot blaast de gevangeniswagen met bewakers en met de bendeleden op. De overval was een afleidingsmanœuvre voor een grote roof, gepland tijdens de Bazar de la Charité. De oppergenoot wordt van zijn kluissleutel beroofd en de dader rooft de kluis leeg. Robert heeft hem door en Nummer 17 verspert de uitgang. Op zijn vlucht stoot de schurk per ongeluk de cinematograaf om, waardoor brand ontstaat. Alles vat vervolgens in ijltempo vlam. De dader is net als Robert, Bertrand, Nummer 17 en de politieagenten moedig. De andere genootschapsleden zijn zeer bang, zelfs laf, en vluchten, zich niet om anderen bekommerend. De dader redt daarentegen nog een kind, maar komt zelf om het leven. Hij was met Nummer 17 het enige moedige lid van Het spiegelgenootschap.

Thema
De pogingen van Nummer 17 om zich te bewijzen voor Het (fictieve) Spiegelgenootschap, dat alleen erkende waaghalzen toelaat. Er blijkt zich echter een misdadiger onder de leden te bevinden. Uiteindelijk is hij de enige met echte moed. De rest — met uitzondering van Nummer 17 — blijkt een stel lafaards. Misdaad: overval, berovingen, moord. Lafheid en moed. Brand in de Bazar de la Charité.

Locatie
Parijs, Bois de Boulogne, Arc de Triomphe, Banque d’Anvers, Quai des Orfèvres, Bazar de la Charité.

Boven: De openingsprent en Bois de Boulogne in 1900 op een prentbriefkaart. Onder: Pagina 11, prent 8. Dit zou een bewerkte fotokopie kunnen zijn van een foto van de Arc de Triomphe omstreeks 1900.

Periode
April tot en met 4 mei 1897. De brand in de Bazar de la Charité vond plaats op 4 mei dat jaar. Op de rampplek kwam een herdenkingskapel. Een kleine twee jaar later werd op het grootste Parijse kerkhof Père-Lachaise een monument opgericht om de onbekende slachtoffers van de brand te herdenken.

Vermomming
De onbekend gebleven misdadiger, als lid van Het Spiegelgenootschap door een masker onherkenbaar. Dit geldt ook voor de overige leden van dit gezelschap.

Redding
Robert en Bertrand redden een piloot van een zweefvliegtuig en de inzittenden van een roeiboot uit de grote vijver van het Bois de Boulogne.

Bijzonderheden

Het derde album waarin vliegen een belangrijke rol speelt, na de delen 8, De Weerwolf, en 40, De Vliegende Hollander.
De Franse presidenten Valéry Giscard d’Estaing (1926-2020, president van 1974-1981) en François Mitterrand (1916-1996, president van 1981-1995) als een stel dronken straatrovers. Ironie? In het echt waren beiden politieke rivalen. Zelfs hun voornamen hebben ze behouden. Bovendien zijn het hoerenlopers, blijkt uit pagina 6, prent 5. Wellicht een toespeling op de diverse buitenechtelijke amoureuze escapades van de twee politici. Het album verscheen in 1986, tijdens de eerste termijn van Mitterrand.

Foto: Vertrekkend president Giscard d'Estaing en diens opvolger Mitterrand bij de ambtswisseling in 1981 (© AFP).

Sur le pont d’Avignon is een beroemd Frans kinderliedje dat tot de vijftiende eeuw is terug te voeren.(1)
Nummer 17 wil ook lid worden van Het Spiegelgenootschap. Hij zou daarna ook ‘toevallig’ lidnummer 17 krijgen. Zie pagina 6, prent 3, en pagina 11, prent 2.
De geredde piloot Delapierre is Willy Vandersteen. Daarmee is hij lid nummer zestien van het Spiegelgenootschap. Ook later in het album komt hij nog naar voren, op de pagina’s 20 en 35.

Op pagina 8, prenten 11, 12 en 13, en op pagina 9, prent 1, zien we Nummer 17 in de bekendste rol van de Amerikaanse acteur en musicalster Gene Kelly (1912-1996) in de musical speelfilm Singin’ in the Rain uit 1952. Inclusief het dansen voor een verlichte winkelruit en de politieagent.

Op pagina 9, prent 3, verwijst Robert naar de reeks Suske en Wiske, met Bertrand dankzij Robert in de Wiske rol.
Een aanklacht tegen sensatiejournalistiek vinden we op pagina 14.
Commissaris Maigrir is dol op eten en rookt pijp, net als romanfiguur Maigret. Zie ook de bespreking van deel 70, De Hel van Montparnasse.
De vaste leus ditmaal op pagina 19, prent 3.
Nummer 17 wordt weer diverse malen als clown of idioot afgeschilderd. Toch blijkt hij uiteindelijk een van de helden. Ditmaal houden de zwervers de speurder in de gaten omdat hij zich bij Het Spiegelgenootschap wil aansluiten en om te voorkomen dat hij in moeilijkheden geraakt (pagina 9, prent 9). Op pagina 19, prent 9, blijkt dat ze hem als een vriend beschouwen, later weer als een idioot (pagina 21, prent 5).
Wéér een treintje van Maigrir met Parijse politieagenten, op pagina 15, prent 5, en pagina 25, prent 7. Zie ook de besprekingen van de delen 70, 73, 76 en 79.

Op pagina 21, prent 7 zien we diverse posters. Gaite Rochechouart was een concertzaal en van 1914 tot 1923 en 1933 tot 1988 een bioscoop.(2) Le Touquet Paris Plage is een badplaatsje aan de Franse Opaalkust. De Folies Bergères is een beroemde nachtclub en revuetheater.

De Bazar de la Charité heeft bestaan van 1885 tot 4 mei 1897, de dag van de grootscheepse brand die 129 mensen fataal werd. Het was een liefdadigheidstentoonstelling, een bazaar waarop welgestelde dames kunstwerken verkochten. De opbrengsten kwamen ten goede aan liefdadigheidswerk voor arme mensen. Financier was bankierszoon Henry Edmund Blount (1844-1911), commissievoorzitter baron Armand Ange Ferdinand de Mackau (1832-1918). “Het gebouw zelf was een versierde houten barak. Met behulp van decorstukken was er een reconstructie van een middeleeuwse Parijse straat gemaakt. Achter in de barak was een ruimte ingericht waar cinématografische voorstellingen werden gegeven.” In deze ruimte ontstond de fatale brand. “De belichting van de projector bestond uit kalklicht dat door een ethervlam werd gemaakt. In de projector ontstond een klein vuur dat, door de droogte van de omgeving (die geheel uit hout en uit (deels uit katoen vervaardigde) decorstukken bestond), gemakkelijk uitgroeide tot een grote brand. Binnen enkele minuten stond de gehele barak in brand en de hitte was zo groot dat het brandende pand van buitenaf moeilijk bereikbaar was. Nadat de brand geblust was, konden de lichamen maar met moeite worden geïdentificeerd.” De meeste slachtoffers waren vrouwen, onder wie hertogin Sophie in Beieren (1847-1897), jongere zus van de Oostenrijkse keizerin Elisabeth, beter bekend als Sisi of Sissi (1837-1898).(3)

Duidelijk gebaseerd op de voorpagina van Le Petit Journal van zondag 16 mei 1897. Pagina 33, prent 4.

De cinematograaf, waarvan sprake is, was een — toen recente — uitvinding uit 1895 van de gebroeders Auguste (1862-1954) en Louis Lumière (1864-1948). Het was een filmcamera, maar bovendien het allereerste projectieapparaat.(4)

Linksboven: In het album veroorzaakt het misdadige lid van Het Spiegelgenootschap per ongeluk de brand in de bazaar, pagina 32, prent 7. Linksonder: Een Cinematopgraphe van de gebroeders Lumière. Rechts: Poster uit 1896 voor de eerste filmvoorstellingen van de gebroeders Lumière, door de Franse genreschilder Henry Brispot (1846-1928) (Wikicommons).

Twee pagina’s documentatie met name over de fatale dag in de Bazar de la Charité.

NOTEN