1990
- Bij Marsu Productions verschijnt
Marsupilami 5: Baby Prinz op scenario van Yann.
1991 - Loempia heeft nog een derde luxealbum van Ton en Tineke te goed: Het Schetsboek, de gags van Ton en Tineke deel 4 incluis. En voilà, de drie luxealbums passen in een schuifdoos die ook te koop is. 1991 - Franquin geniet de hoogste eer als hij bekroond wordt tot ridder in de Orde van Leopold. 1991 - Marsu Productions geeft L'Encyclopédie du Marsupilami uit. Het is opgevat als een wetenschappelijke, geïllustreerde encyclopedie over het dier en al zijn eigenschappen. Arboris brengt een integrale editie op de markt van de twee albums van De Banjers. Loempia brengt Archief Franquin op de markt voor Franquin-verzamelaars. De oplage van de hardcover is beperkt tot 1.500 exemplaren in reguliere uitvoering en bevat een carrièreoverzicht, vele schetsen, losse illustraties en kortverhalen. 1991 - Op 25 juni 1991 verschijnt de laatste gag (nummer 909) van Guust Flater in het weekblad Robbedoes. 1992 - O ja, 't is definitief gedaan met Guust Flater als gagreeks. Franquin verkoopt zelfs al zijn rechten aan Marsu Productions. Alleen Ton en Tineke zit vast bij Lombard. 1992 - Dupuis bundelt in Signé Franquin de mooiste handtekeningen die Franquin op 't eind van vele Guust-gags tekende. 1992 - Lekturama bundelt aanvankelijk voor postorderverkoop in zes delen alles van Guust Flater zoals het ongeveer al is voorgedaan door Rombaldi. De Guust Flater Collectie past in een kartonnen opbergdoos. 1992 - Arboris herdrukt Guus 5 als Guus: De Ballade van de Klaters in de Parodiereeks. Het verschijnt in twee verschillende uitvoeringen: met witte titelband op de cover en met gele band. Deze laatste is een gekuiste versie van het album met witte band. De pagina's 43 (een gag van Edika) en 44 (een gag van Hermann) zijn blanco. 1992 - Voor de Jeugdfilateliereeks kiest De Post in 1992 voor een postzegel van Guust Flater. Bij de uitgifte ervan verschijnt voor verzamelaars het album Mijn Vriend, de Postbode dat een gezamenlijke uitgave is van Dupuis en De Post. 1992 - De Disney-tekenfilmreeks Marsupilami debuteert in het Amerikaanse tekenfilmprogramma Raw Toonage alvorens als zelfstandige reeks te circuleren op de zenders van het CBS-netwerk. Een gorilla, olifant, jaguar, jager en enkele andere personages vervolledigen de cast. De gorilla en olifant zijn al fout want de avonturen spelen zich in de Zuid-Amerikaanse jungle af. De serie telt niet meer dan één seizoen van dertien episodes. 1993 - Lekturama geeft zeven albums uit in De Robbedoes en Kwabbernoot Collectie en houdt er na de laatste bundel met strips van Franquin mee op. 1994 - Ditmaal bij Big Balloon verschijnt Marsupilami 6: Fordlandia op scenario van Yann. Later dat jaar komt daar nog deel 7 bij, Het Goud van Boavista, het eerste deel van een tweeluik en opnieuw bij Big Balloon. 1994 - Disney mag aan de slag met de Marsupilami voor een tekenfilmreeks, maar de resultaten zijn ontgoochelend. Hun babbelzieke beest heeft niets meer te maken met het bekende stripdier. Disney gooit na enkele uitgewerkte episodes de handdoek in de ring en Marsu Productions spant een proces aan wegens contractbreuk. De kleine uitgeverij uit Monaco wint het proces. 1995 - Deel 2 van het Boavista-tweeluik, Marsupilami 8: De Tempel van Boavista, verschijnt bij Big Balloon. Opnieuw in hetzelfde jaar komt ook deel 9, De Vlinderjagers, erbij. Maar deze keer nemen Xavier Fauche en Eric Adam de taak van scenarist Yann over. 1996 - In het centrum van Brussel, in de Pachecolaan, is Franquin erbij als een groot standbeeld van Guust Flater wordt ingehuldigd. 1996 - Eindelijk nog eens een Guust-album. Deel 15 heet Van Flaters tot Kraters, verschijnt bij Marsu Productions en bundelt nog maar eens niet eerder in album verschenen gags, de allerlaatste nieuwe gags en gags voor reclamedoeleinden. Met deze uitgave viert Franquin trouwens ook zijn vijftigste jaar professionele stripcarrière. De oplage bedraagt 725.000 exemplaren waarvan 125.000 Nederlandstalig. 1996 - Uitgeverij Marsu Productions maakt een balans op. Tot dan toe zijn er 28 miljoen Guust-albums verkocht in België, Frankrijk, Zwitserland, Nederland en Canada. 4 miljoen ervan zijn Nederlandstalig. Nog eens 5 miljoen albums verschenen in andere talen, in neergaande volgorde van het aantal exemplaren per land zijn ze bestemd voor Duitsland, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Finland, Portugal, Spanje, Griekenland, Indonesië en Italië. 1997 - Op 5 januari 1997 overlijdt André Franquin in het Zuid-Franse Caillan aan een hartaanval, een vaak voorkomende doodsoorzaak bij striptekenaars. Hij overleeft ternauwernood zijn 73ste verjaardag. Het bericht is voorpaginanieuws op alle Franstalige en de meeste Vlaamse kranten. Het regent hommages in de daaropvolgende dagen. De weekendbijlage op 10 januari van De Standaard, De Standaard Magazine, brengt Franquin op de cover. Een laatste beschouwende hommage op diens Zwartkijken. Op 11 januari wordt hij begraven op een klein kerkhof in het zuiden van Frankrijk, niet ver van het huis van zijn dochter en zijn kleinkinderen. 1997 - Ondanks Franquins overlijden vieren Dupuis en Marsu Productions Guusts veertigste verjaardag met een compleet nieuwe uitvoering van de reguliere albumreeks: één uniforme uitvoering en aangepaste coverlay-out, alle gags chronologisch verdeeld over achttien albums en met een correcte nummering. Dit is de definitieve Guust-reeks. Voor de gelegenheid krijgen de albums een speciale verjaardagsmarkering in de vorm van een inktvlek. Meerdere albums met deze stempels zijn ondertussen niet meer te vinden. Alle albums zijn wel herdrukt zonder verjaardagsmarkering. 1997 - Als vanouds verschijnt bij Marsu Productions een nieuw album van de Marsupilami met deel 11: Hoeba Banana. Coscenaristen zijn Xavier Fauche en Eric Adam. Het verschijnt postuum en is opgedragen aan Franquin. Vanaf nu is de voortzetting van de stripreeks verzekerd door tekenaar Batem in samenwerking met wisselende scenaristen. 1999 - Marsu Productions voegt aan de reguliere editie Guust-albums een negentiende album toe met de laatste restjes ongepubliceerde gags, veelal bestemd voor reclamedoeleinden, losse illustraties besteld voor het weekblad Robbedoes en een gag die Franquin niet meer heeft kunnen afwerken. 2000 - De Franse uitgeverij Niffle, gespecialiseerd in integrale uitgaves met exclusieve covers van de bekendste series, lanceert een integrale, Franstalige collectie van alle Robbedoes-albums door Franquin. De uitvoering is zwart-wit en kleiner dan de gangbare formaten. De covers zijn die van enkele Robbedoes-verzamelalbums. 2001 - Bij Niffle verschijnen deel 3 en 4 van hun Robbedoes-collectie. Het belanghebbende Comment On Devient Créateur de Bandes Dessinées uit 1969 wordt herdrukt door hetzelfde Niffle met een covertekening van Jean Giraud. De interviewsessies met Franquin en Jijé, waarin ze hun beroep en carrière uitleggen, zijn aangevuld met zeldzame tekeningen en documenten. 2002 - Ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de Marsupilami geeft Marsu Productions Marsupilami 0: Vang 'ns een Marsupilami! uit. Het bundelt alle gags en kortverhalen die Franquin rond het dier heeft gemaakt. Speciaal voor deze albumuitgave zijn de originele tekeningen opnieuw ingescand, opnieuw ingekleurd en geletterd. Marsu Productions brengt ook nog een andere uitgave voor verzamelaars: een eerste bundeling van Franquin-monstertjes die men in de archieven van Franquin vond. De oplage van het oblongalbum is beperkt tot 2.500 exemplaren. Het is inmiddels volledig uitverkocht. Bij Niffle verschijnen deel 5 en 6 in hun Robbedoes-reeks. 2003 - Dupuis geeft een best of van Guust uit met het goedkoop geprijsde Guust Best Of: Een File van Flaters. Marsu Productions brengt een deel 2 uit van Franquins monsters. De oplage is opgeschroefd tot 4.000 exemplaren. Een andere uitgave in dezelfde reeks is de bundeling Doodles van Franquin: vele potlooddroedels die Franquin op hoekjes papier bracht, zittend aan de telefoon of gewoon uit verveling. het zijn tientallen en tientallen geometrische tekeningen met ontzettend veel details. 2003 - Een vergetelheid wordt rechtgezet in 2003. Het ontbrekende nummer 10 uit de Marsupilami-reeks, Herrie in Palombië, verschijnt dan toch nog in het Nederlands. Ondertussen is de reeks gevorderd tot zeventien albums. 2003 - De Nederlandstaligen worden weer over het hoofd gezien door de niet-vertaling van twee nieuwe buitenreeksalbums van Robbedoes en Kwabbernoot die Dupuis uitgeeft. Het zijn voorheen in album onuitgegeven en volledig gerestaureerde — want opnieuw ingescande en ingekleurde platen — van gags en kortverhalen door alle Robbedoes-tekenaars van Rob-Vel tot Tome & Janry. In Spirou et Fantasio Hors Série 3: La Voix sans Maître staat Franquin erin met Kwabbernoot en de Sifon, een kortverhaal uit 1957 in samenwerking met Jidéhem en Marcel Denis voor het eenmalig verschenen publicitaire nummer Spirou Poche. In Spirou et Fantasio Hors Série 4: Fantasio et le Fantôme staat een paginavullende cartoon die in 1976 bestemd was als poster voor een Vlaamse stripclub. Verder ook nog een weggelaten kerstmisscène uit het verhaal Robbedoes bij de Pygmeeën (1949) en het kortverhaal Fantasio et les Patins Téléguidés uit 1957 in samenwerking met Jidéhem en Marcel Denis. Dit was bedoeld voor een tweede nummer van Spirou Poche, maar dat nummer kwam er nooit. Het verhaaltje bleef vele jaren vergeten in de archieven van uitgeverij Dupuis. Het is onder andere wel hernomen in Marsupilami 0, samen met het eerder vermelde Sifon-avontuurtje, dat trouwens ook al te lezen valt in Dossier Franquin. 2004 - Marsu Productions duikt verder in de kaften en de zolder van Franquin. Uit de oogst distilleert het Le Bestiaire de Franquin, een derde oblongalbum, deze keer gevuld met schetsen, studies en tekeningen van allerlei dieren. Een andere uitgave zijn Tronches à Gogo 1, een verzameling karikaturen van bekende personen. Allebei uitgegeven in een beperkte oplage van 4.000 exemplaren. 2004 - De groots opgezette tentoonstelling "Le Monde de Franquin" opent in het Cité des Sciences et de l'Industrie in Parijs zijn deuren voor het Franse publiek. De expo op 1.500 m2 loopt van oktober 2004 tot augustus 2005 en trekt 286.000 bezoekers. Marsu Productions geeft uiteraard de officiële catalogus uit en een bijkomend album met de beste pagina's en illustraties van Franquin. 2005 - Naar aanleiding van 175 jaar België koppelt De Stripspeciaalzaak een extra wedstrijd aan de jaarlijkse top 10-wedstrijd met de beste albums van het afgelopen jaar. De oproep bestaat uit een zoektocht naar de beste Belgische albums aller tijden. Zwartkijken (plaats 5), Guust Flater R1 (plaats 17), Robbedoes en Kwabbernoot 12 (plaats 35) en Robbedoes en Kwabbernoot 18 (plaats 40) halen de BelgenTop 50. 2005 - Bij Niffle verschijnt het zevende en laatste deel in hun Robbedoes-collectie. 2005 - En Marsu Productions gooit nog meer speciale edities van Franquins oude werk op de Franstalige markt, allemaal in een beperkte en genummerde oplage en steeds voorzien van volle katernen achtergrondinformatie. In 2005 zijn dat een herdruk van de handtekeningen van Franquin (2.000 exemplaren) en de Robbedoes-reeks Een Monster per Week (met teksten van Yvan Delporte op 6.000 exemplaren). Nieuw is ook de start van de collectie Version Originale. Daarin komen Franquins getekende platen op zo goed als het ware, getekende formaat in zwart-wit, aangevuld met een uiterst verzorgd kleurenkatern met illustratries uit die tijd. Idées Noires (Zwartkijken) bijt de spits af, toevallig net het album zonder extra katern. De oplage van deze collectie is beperkt tot 2.000 exemplaren per album. Later dat jaar volgt Gaston 1957-1958. Een sublieme uitgave is Le Trombone Illustré (6.000 exemplaren), met daarin alle hoofdingen die Franquin voor de dertig verschenen nummers maakte. Bij Editions de l'An verschijnt een boek n die Franquin maakte voor de vergane Spirou-bijlage. Yvan Delporte schetst een zo volledig mogelijk beeld van hoe het er toen aan toe ging. 2005 - Bij Editions de l'An verschijnt het boek Morris, Franquin, Peyo et le Dessin Animé van de auteurs Philippe Capart en Erwin Dejasse. Het geeft een uitgebreid beeld over de passage die de auteurs aan het begin van hun tekenende carrière in een tekenfilmstudio ondergaan. Bij het boek hoort een dvd met een paar tekenfilmpjes die ze er maakten. 2006 - Op 27 oktober 2006 gaat het Belgische luik van "Le Monde de / De Wereld van Franquin" van start. De Stripspeciaalzaak start tegelijkertijd met de drietalig omkaderde reeks "De Wereld rond Franquin" waarin wekelijks diverse stripauteurs aan het woord worden gelaten over Franquin. Ondertussen staat de teller op meer dan 160 auteurs die een bijdrage leverden. Nog niet allemaal zijn ze gepubliceerd. Bij de expo hoort uiteraard een catalogus. Ze verschijnt ook in het Nederlands. 2006 - Een nieuw rekensommetje wordt bij Marsu Productions gemaakt. Per jaar zouden er zo'n half miljoen Guust-albums worden herdrukt en uitgegeven. 2006 is goed voor 400.000 exemplaren, verspreid over Frankrijk (220.000 exemplaren), België, Nederland, Zwitserland en in dalende rangorde de meeste andere Noord-Europese, niet-Angelsaksische landen. Een 20.000-tal zijn nog goed voor de Nederlandstalige verspreiding. 2006 - Ook in 2006 regent het speciale uitgaves bij Marsu Productions om de Franquin-erfenis uit te diepen. In de collectie Version Originale is het de beurt aan Le Nid des Marsupilamis en Gaston 1959-1960. Ook een tweede Bestiaire rolt van de persen, gevolgd door Les Noëls de Franquin (3.500 exemplaren), een uitgave met illustraties, kortverhalen en zelfs de geïllustreerde oude Carroussel-kinderboeken die Franquin doorheen de jaren maakte voor Kerstmis, Pasen en andere feesten. Arnest Ringard et Augraphie is een integrale en door Frédéric Jannin hertekende editie van Pieter Pook en Molleke. Aan de hand van de opmerkingen van Franquin — op fax of per brief, die allen worden afgedrukt — heeft Jannin de aanpassingen uitgevoerd. Het album bundelt ook de eerdere, niet in album uitgegeven kortverhalen. 2006 - Dupuis start met twee delen ineens een nieuwe, opgepoetste integrale reeks van Spirou et Fantasio in chronologische volgorde en met toevoeging van de gekende, niet in de reguliere albums verschenen pagina's en kortverhalen. In acht te verschijnen albums is de integrale uitvoering enkel gereserveerd voor de Robbedoes-verhalen van Franquin. 2007 - Liliane, de weduwe van André Franquin, overlijdt op 31 januari 2007, zo goed als tien jaar na haar echtgenoot.
2007 - Op 17 maart 2007 wordt deze biografische bijdrage afgesloten. Onthoud dat niet alle speciale (reclame-)uitgaves, gags, illustraties en dergelijke meer in zowel het Nederlands, het Frans als andere talen aan bod zijn gekomen. De lijst zou schier eindeloos zijn. Franquins nalatenschap is hiermee ook niet afgesloten. Nog vele al of niet bibliofiele uitgaves zullen verschijnen, evenals de twee geplande Marsupilami-filmprojecten: een 3D/live action-film van Alain Chabat in 2008 en van dezelfde regisseur een tekenfilm in 2011. |
|