D
A T A S H E E T |
Tekenaar:
André Franquin
Scenarist:
André Franquin / Jean Roba / Yvan Delporte
/ Luce
Uitgever:
Yendor (deel 1 en 2)
Arboris (Kompleet)
Eerste druk:
1981 (deel 1)
1984 (deel 2)
1988 (Kompleet)
Oorspronkelijke titel:
Idées Noires
Uitvoering:
SC, zwart-wit
(deel 1 en 2)
SC en HC, zwart-wit (Kompleet) |
|
Plot:
Een album vol zwartgallige, cynische, sombere,
bijtende, spottende, antimilitaristische, schertsende,
sadistische, maatschappijkritische, zenuwachtige,
schokkende gags.
Topwaardering:
Opnieuw een vaste waarde in allerhande Best
Of-lijstjes, deze Zwartkijken.
Zwarte humor ten top dat nochtans niet mikt
op een schaterlach. Neen, dan liever een glimlach
met een wrange nasmaak. De waanzinnige arceringsdrift
van Franquin schept diepte
in de schijnbaar zwarte vlakken. Bijna lijkt
het alsof piepkleine uitgespaarde witte puntjes
en streepjes toch nog ergens voor licht en hoop
zorgen. Fout gedacht.
Aantal genomineerde
albums van Franquin: 20/404
|
|
|
Weetjes:
Franquins Idées Noires gaan
van start in de 'clandenstiene' bijlage Le
Trombone Illustré bij Spirou,
de Franstalige editie van Robbedoes.
De bijlage duurt niet langer dan dertig nummers.
Onder meer de tegenkanting van conservatieve
abonnees, een waakzame Spirou-redactie
en jaloerse tekenaars — die niet mochten
meedoen — deden het blad de das om. Maar
't was voldoende om op een ander niveau artistiek
uit de hoek te komen • Franquin verzorgt
niet alleen een wekelijkse titeltekening, ook
een bijna wekelijkse Idées Noires
verschijnt van zijn hand... • ... Of toch
niet helemaal, want ook Dany,
Hausman en Didgé
dopen hun tekenpen in gitzwarte inkt, aangelengd
met vitriool, al beperkt hun bijdrage zich tot
welgeteld telkens één gag •
Het Franse blad Fluide Glacial onder
het hoofdredacteurschap van Gotlib
en het Nederlandse stripmaandblad Rhaa Lovely
(gestopt na achttien nummers) en De Vrije
Balloen genieten de eer een verderzetting
van Zwartkijken te publiceren •
Franquin kleurt geenszins de zwarte vlakken
op met een paar penseelstroken: elk vlak is
compleet volgetekend met een simpel Rotring-pennetje
• Inspiratie vindt hij in het illustratiewerk
van Gustave Doré, meerbepaald
voor een versie van Klein Duimpje,
ook nog in een silhouettenstrip die hij kende
uit de Saturday Evening Post •
Aan Jo-El Azara (ex-Studio
Hergé-medewerker en tekenaar
van Taka Takata), die toen net problemen
had met zijn uitgever, stelt hij voor een silhouettenstrip
te maken: een historische strip met musketiers
en koetsen of een western met postkoetsen. Azara
knikt hevig ja, maar doet er uiteindelijk niets
mee. Pas later, bij het zoeken naar ideeën
voor Le Trombone Illustré, recycleert
Franquin zijn oude voorstel • Franquin
lijdt in die periode aan steeds heviger wordende
depressiebuien. Volgens dokters is het aangeboren.
Naarmate Franquins crisis meer de kop opsteekt,
wordt de toevoer van nieuwe grappen steeds schaarser
of houdt hij het op een halve pagina •
Een half albumpje volgt het eerste album op,
in de eerste plaats om toenemende piraatuitgaven
de kop in te drukken • De eerste druk
van Zwartkijken Kompleet door Arboris
raakt in amper drie maanden compleet uitverkocht.
Van de Franse eerste druk vliegen veertigduizend
exemplaren de deur uit in slechts één
maand • Voor elke vertaling tekent Franquin
een nieuwe titeltekening. Verzamelaars dienen
dus de Franse, Duitse en anderstalige uitgaven
eveneens aan te schaffen • Over smaak,
kleur en gevoel voor humor kan je tot in de
eeuwigheid blijven twisten. Eén ding
is zeker: Zwartkijken is steevast de
hoogst genoteerde humoristische strip in gelijksoortige
toplijstjes, zo ook deze • En ja, de duistere
figuur op de cover is Franquin himself. |
|
|