XIII 1

Zwarte Vrijdag
D A T A S H E E T
Tekenaar:
William Vance
(William Van Cutsem)
Scenarist:
Jean Van Hamme
Uitgever:
Dargaud
Eerste druk: 1984
Oorspronkelijke titel:
XIII 1: Le Jour du Soleil Noir
Uitvoering:
SC, kleur
Plot: Een zwaargewonde man spoelt aan op de Amerikaanse kust en wordt verzorgd door dokter Martha. Op zijn sleutelbeen ontdekt ze een tattoeage dat het Romeinse cijfer XIII voorstelt. Verder blijkt hij zijn geheugen kwijt te zijn en herinnert zich niets meer van zijn identiteit, laat staan hoe hij aan zijn verwonding kwam. Huurmoordenaars zitten XIII op de hielen — die zijn hèm niet vergeten — want XIII is de spilfiguur in een samenzwering: De Moord op de Amerikaanse president.
Topwaardering: Het verhaal, hé. Dit eerste deel van XIII's aanslepende zoektocht naar zijn geheugen is een spannende thriller van formaat. Vance moet evenwel niet voor Van Hamme onderdoen. Met overdonderende zin voor realistisch detail dompelt hij zich onder in de story waarvan hij zelf niet weet hoe de vork nu eigenlijk precies in de steel zit.
Aantal genomineerde albums van Vance: 12/404
Aantal genomineerde albums van Van Hamme: 40/404
 
Weetjes: Vance kan als geen ander stormen en regenbuien tekenen, die dus ook in dit album neerdretsen • Het begin van het verhaal pikt Van Hamme uit Robert Ludlums The Bourne Identity (inmiddels verfilmd). Eigenlijk is het hele opzet voor de succesvolle thriller meer dan zomaar 'gebaseerd' op het boek • Het verliezen van het geheugen als gevolg van een schotwond aan het hoofd. Waar hebben we dat ook nog gelezen? Ha, in het verhaal Een Meeuw op het Strand, het laatste avontuur in de bundel In het Teken van de Steenbok van Hugo Pratts Corto Maltese, in 1982 verschenen in de collectie Wordt Vervolgd Romans • Vance is een Vlaamse Brusselaar (geboren in Anderlecht) en leest zijn eerste strip in Het Laatste Nieuws: Kuifje in Congo. Ook de striptijdschriften Bravo!, Robbedoes en de Kleine Zondagsvriend vinden gretig aftrek. Maar de aanzet voor het blijven lezen en tekenen van strips vindt hij in het werk van Nederlander Hans G. Kresse dat hij leert kennen door Eric de Noorman in Het Laatste Nieuws • Hoewel de oplage per nieuw album het half miljoen exemplaren benadert, promoot Dargaud XIII als een cultreeks • Soda 10: God mag het Weten is één grote knipoog naar de reeks XIII en Van Hamme. Het album van Bruno Gazzotti en Tome uit 1999 zit stampensvol expliciete maar ook subtiele, goed verborgen verwijzingen • Volgens Vance is het succes pas begonnen bij deel 2. Op aanraden van Vance laat Van Hamme het idee los om het verhaal te laten afspelen in een fictieve Verenigde Staten en in een stad die op Chicago lijkt. De reeks wint door Vances toedoen aan realiteit en authenticiteit • Vooral jonge scholieren slagen er maar niet in om Romeinse tekens te ontcijferen. Zo gebeurt het al eens dat men aan de kassa van een stripspeciaalzaak vraagt of "er al een nieuwe ksiii uit is" • Een eerste samenwerking tussen Vance en Van Hamme had al kunnen gebeuren bij Bruno Brazil. In 1977 zou hij Greg als scenarist opvolgen en schrijft zelfs het complete verhaal De Rode Ketting, maar uiteindelijk bedankt hij voor de eer en komt in 1984 op de proppen met XIII • Het aangekondigde einde van de reeks lijkt nu toch definitief in zicht: Van Hamme stopt met deel 18. Vance wil ermee doorgaan tot hij erbij neervalt.