Samenvatting
Robert en Bertrand herbeleven het Kerstverhaal met een buitenaardse Ramia (Maria), Zejof (Jozef) en kindje Sujez (Jezus), hun uitverkoren zoon. Zij zijn op de vlucht voor de slechte heerser Rohedes (Herodes), die het kind wil doden. Dit compleet met ruimteschepen, andere ruimtevaartuigen, robots en laserwapens. Het volk dat de vreedzame planeet Xenox veroverde en de vluchtelingen achterna zit, zijn de Romex (Romeinen).

Bertrand schrikt zich letterlijk een hoedje bij de eerste aanblik van een ruimterobot (pagina 7, prent 12).

 

Thema
Kerstverhaal in sciencefictionstijl.

 

Locatie
De omgeving van Riemst en Kanne ligt voor de hand. Er liggen in elk geval mergelgrotten in de buurt. Ook kan het zich in de nabijheid van Zichem afspelen. De kalksteengrotten aldaar worden in de volksmond eveneens mergelgrotten genoemd.(1) Zie ook de bespreking van deel 57.

 

Periode
Begin van de winter, net vóór Kerstmis. Minstens enkele jaren ná de uitvinding van de fonograaf (19 februari 1878), pagina 12.

 

Vermomming
Geen.

 

Redding
Ditmaal geen redding om in het verhaal te worden getrokken.

 

Bijzonderheden

  • Het zwerversduo is zo fideel om Joeki niet op een ijskoude, winterse zwerftocht mee te nemen.
  • Een duik door een gesloten raam levert geen krassen of snijwonden op (pagina 4 prent 6).
  • Niet alleen komt voor het eerst sciencefiction aan de orde, maar ook worden er aspecten van de paleocontacthypothese aangestipt, onder meer op de pagina’s 13 tot 16. Deze pseudowetenschappelijke hypothese stelt dat buitenaardse beschavingen in de Oudheid de aarde bezochten en de ontwikkeling van de mens beïnvloedde.
  • Op pagina 11 wordt verwezen naar Jules Verne (1828-1905), de Franse auteur van diverse avonturenromans met vaak vele technische snufjes en sciencefictionelementen.
  • Op de pagina’s 11, 12, 13, 15, 16 en 23 wordt ook duidelijk naar het Kerstverhaal verwezen. Bertrand zegt zelfs: "Ik dacht dat er nog herders en drie koningen bij te pas kwamen!" (pagina 16).
Verwijzingen naar het Kerstverhaal, waarin goud, wierook en mirre zijn vervangen door boerenbrood, een fles ouwe klare en worst.
  • Bertrand verwijst naar de fonograaf van de Amerikaanse uitvinder Thomas Alva Edison (1847-1931), (pagina 12).(2)
  • Nadat de robots een tv annex computer voor de dag halen, denkt Bertrand aan een soort toverlantaarn (pagina 13). Die kenden ze sinds het gelijknamige albumverhaal, deel 7.
  • Op pagina 24 wordt een minuscuul tipje van de sluier gelicht waarom het duo voor het zwerversbestaan heeft gekozen.
  • Ook War of the Worlds (1898) van de Britse schrijver H.G. Wells (1866-1945) heeft als inspiratiebron voor Willy Vandersteen gediend, net als zijn eigen, eerdere daaraan ontleende Marscommando's op Aarde (1946-1947). Bij Robert en Bertrand blijken de robots niet bestand tegen sneeuw, in de twee eerste verhalen worden de buitenaardsen door hen onbekende aardse bacteriën vernietigd.
  • Een andere inspiratiebron voor dit album uit 1978 was natuurlijk de speelfilm Star Wars (1977) van de Amerikaanse regisseur George Lucas (1944). Vandersteens studiomedewerker Karel Biddeloo was hem voor in De Rode Ridder met het tweeluik De Vluchtelingen (deel 81, 1978) en Karpax de Stalen Man (deel 82, 1978). De Vluchtelingen liep van 20 september 1977 tot 9 december 1977 in de krant, terwijl de Belgische première van de film Star Wars op 27 oktober 1977 plaatsvond. Dankzij een vriend die de film Star Wars in de Verenigde Staten had gezien, zag Biddeloo genoeg stof voor een verdere stap in de ridderreeks met buitenaardsen die de aarde bezoeken. Niet iedereen hield ervan, ook werkgever Vandersteen niet. Maar de Star Wars-gekte brak tijdens de voorpublicatie uit en het album verkocht als zoete broodjes. Van de weeromstuit loodste Vandersteen ook vliegende schotels in Robert en Bertrand, terwijl Paul Geerts voor  Suske en Wiske hetzelfde deed in het verhaal De Amoureuze Amazone (deel 169, 1978).(3)
Ruimtetuigen in Robert en Bertrand, De Rode Ridder en Suske en Wiske, alle in albums uit 1978.

 

NOTEN

  1. https://www.speleovvs.be/index.php/nl/grotten-in-belgie)
  2. Vandersteen heeft zijn informatie gehaald uit Knotsgekke uitvindingen van de 19e eeuw (Leonard de Vries, 1972, pagina's 158, 159).  Zie ook: https://www.britannica.com/technology/phonograph.
  3. https://archief.stripspeciaalzaak.be/Toppers/RodeRidder/Tijdslijn_051-100.htm
 
  Leo Kupers © Stripspeciaalzaak.be, 2021