| D
A T A S H E E T |
Tekenaar:
André Franquin
Scenarist:
Greg (Michel Regnier)
Uitgever:
Dupuis
Eerste druk: 1966
Oorspronkelijke titel:
Les Aventures de Spirou et Fantasio 18: QRN sur
Bretzelburg
Uitvoering:
SC, kleur |
|
Plot:
Kwabbernoot koopt een piepklein radiootje waar
Spip horendol van wordt. Het kleinood belandt
in de neus van de Marsupilami waar het onophoudelijk
blijft verder spelen tot hij zichzelf knock
out mept en het uitschakelt. Het zendertje
stoort echter de radiosignalen van de radioamateur
Switch. Hij vangt al een tijd clandestiene noodsignalen
op van de kleine koning Ladislas uit Bretzelburg
die onder de knoet wordt gehouden door generaal
Schmetterling. De Bretzelburgse geheime politie
zit dan weer Switch op de hielen. Ze zien Kwabbernoot
voor Switch aan en ontvoeren hem. Robbedoes
en Switch moeten nu naar Bretzelburg.
Topwaardering:
Dit 64 pagina's tellende album bulkt van de
goeie en grappige vondsten: de onnavolgbare
manier waarop de Bretzelburgse politie tegelijk
op een fluitje kunnen blazen en "Alarm"
roepen, de hongerige herdershond, de door merg
en been gaande 'martelpraktijken' van dokter
Kilikil, de krantenkostuums en de trapbus,...
Hou ons tegen of we blijven doorgaan! Greg
is misschien wel de meest onderschatte humoristische
stripscenarist. Niettegenstaande dit Robbedoes-verhaal
Franquin een kanjer van een
inzinking bezorgde, moeten we na bijna veertig
jaar concluderen dat hij er zijn werk van heeft
gemaakt. De landschappen, huizen, kostumering,
voertuigen, enzovoort zijn tot in het detail
uitgewerkt. Franquin twijfelde steeds vaker
aan zichzelf en schetste bepaalde prentjes tientallen
tot zelfs een klein hondertal keer opnieuw en
opnieuw. Talent heb je of heb je niet, maar
voor de rest is het zwoegen, ploeteren en zweten.
Chapeau.
Aantal genomineerde
albums van Franquin: 20/404
Aantal
genomineerde albums van Greg: 16/404 |
|
|
| Weetjes:
In de voorpublicatie in Robbedoes (vanaf
nummer 1205 in 1961) heet het verhaal aanvankelijk
QRM op Bretzelburg. Q-codes zijn internationale
radiocodes waarvan elk woord uit drie letters
bestaat, maar altijd begint met de letter Q.
De codes zijn alfabetisch gerangschikt en worden
onderverdeeld in drie grote groepen: QAA tot
QNZ is voorbehouden voor de luchtvaart, QOA
tot QQZ beslaat de scheepvaart en vanaf QRA
mag iedereen de code gebruiken. QRM betekent
"I am being interfered with..."
terwijl QRN staat voor "I am troubled
with static..." Radioamateurs wijzen
Franquin erop dat QRM enkel interferentie van
een radiozender kan betekenen terwijl het in
het verhaal eerder gaat over statische elektriciteit
waardoor QRN meer is aangewezen • In het
reguliere album ontbreken vier platen, een scène
waarin de Marsupilami met het ingeslikte radiozendertje
de stad intrekt. Ook de liedjesteksten zijn
veranderd voor de albumpublicatie om het geheel
tijdlozer te maken. De toenmalige hit Kili-Watch
uit 1960 van de Brusselse The Cousins
(later nog gecoverd door Bobbejaan Schoepen
en Johnny Halliday) is vervangen
door de eeuwige klassieker Twee Ogen zo
Blauw. Een strookje met een martelscène
is ook geschrapt. Daarin moet Kwabbernoot rondlopen
in een paar schoenen die een paar maten te klein
zijn • Eigenlijk wil Franquin na de Zwendel-dubbelslag
Z van Zwendel (1961) en De Schaduw
van Z (1962) opnieuw een verhaal met Zwendel
maken, uitgaand van zijn jeugd. Hij tekent het
verhaal alvast. Aan het begin zou de Marsupilami
een transistorradiootje inslikken. Scenarist
Greg begint dan net met zijn gagreeks Olivier
Blunder en heeft met Franquin afgesproken
om de succesvolle samenwerking even te onderbreken.
Maar als Franquin zijn verhaal gaat voorstellen
aan uitgever Charles Dupuis
reageert deze afwijzend. Hij wil niet weer een
verhaal met Zwendel. Franquin schrikt ervan
en zoekt een hele nacht met zijn collega-tekenaars
en beste vrienden Peyo (Pierre
Culliford), Jean Roba
en Yvan Delporte naar nieuwe
ideeën. De volgende ochtend belt Franquin
naar Greg om zijn hulp te vragen. De gag met
het ingeslikte radiootje doet Greg denken aan
een bevriend radioamateur. Hij stelt Franquin
voor om er eens langs te gaan en het transistorradiootje
te veranderen in een radiozendertje. Franquin
brengt de kerel een bezoekje, neemt foto's van
alle mogelijke zend- en ontvangsttoestellen
en dat zonder scenario op zak. Pas later zou
Greg het hele verhaal verzinnen. Franquins oorspronkelijke
idee legt hij in de kast om het er in 1967 weer
uit te halen voor het verhaal Rommeles in
Rommelgem, meteen ook zijn laatste Robbedoes-verhaal
• De politieke situatie van Bretzelburg
en zijn buurland wordt in de Duitse versie uit
1969 wel heel erg omgeturnd naar de West- en
Oost-Duitse kwestie. Generaal Schmetterling
heet er Ivan Sovniet en in een voorwoord is
sprake van de Koude Oorlog met onrechtstreekse
— maar zeer duidelijke — verwijzingen
naar de onrechtvaardige opdeling van de beide
Duitslanden. Verantwoordelijke voor deze farce
is uitgever Rolf Kauka van
het Duitse magazine Fix und Foxy. Niet
lang hiervoor maakt Kauka van het stripduo Asterix
en Obelix twee Germanen. De meest gebruikte
zin in het verhaal is: "Die Amerikanen
zijn gek!" De Romeinen en Caesar moeten
GI's voorstellen. De Gothen uit het verhaal
verandert hij naar Oost-Duitsers. Goscinny
haalt er de Franse consul in Duitsland bij die
de publicatie laat stopzetten • De levendige
expressiviteit van de 'martelscènes'
van dokter Kilikil lokt heel wat kritiek uit.
Franquin krijgt reacties in de trant van "Hoe
heb je zoiets kunnen tekenen?!? Mijn haar staat
er nog steeds van overeind en mijn tanden doen
nog steeds pijn als ik er maar aan denk!"
• Bij de plaat voorafgaand op de marteling
met het krassende krijtje op het schoolbord
krijgt Franquin een depressie en moet de publicatie
in Robbedoes vijftien maanden stilleggen.
Geen zin meer, fysieke problemen en geestelijke
vermoeidheid. Een periode waarin hij nochtans
andere zaken tekent zoals Guust Flater.
Diezelfde Guust mag in april 1963 in een interview
met de hoofdredacteur het verhaal tot dan toe
nog eens samenvatten waarna Franquin en Greg
de draad weer oppikken • In 1987 verschijnt
een bibliofiele integrale editie van het album
in hardcover met een wikkel en een hertekende
cover. In het album staat het volledige verhaal
(inclusief de weggelaten passages), aangevuld
met covers van Robbedoes-verzamelalbums
en info over de achtergrond van het verhaal. |
|
 |
