Volgens de Franse impressionistische schilder Pierre-Auguste Renoir (1841-1919) is "een schilder, die gevoel heeft voor borsten en billen, een gezegend mens". Ik denk dat Renoir en Karel Biddeloo het bijzonder goed met elkaar vinden in de hemel voor kunstenaars, waar ze zich hopelijk momenteel samen bevinden en gezellig rijstpap met gouden lepeltjes eten. Dat moet trouwens een gezellig onderonsje zijn in dat hemelse kunstenaarswalhalla, met al die grote en eigenzinnige, gestorven kunstenaars samen, die lijdzaam moeten toezien hoe in sommige landen de geldkraan voor kunst en cultuur drastisch wordt dichtgeschroefd.

Maar laat ons niet van ons onderwerp afdwalen: borsten en billen. Het is al eerder gezegd dat erotiek samen met fantasy en sciencefiction dé grote eigen inbreng van Karel Biddeloo was in De Rode Ridder. Het verschil kan niet groter zijn als we Johans eerste reis naar de Arabische wereld in De Parel van Bagdad (deel 4, 1960) vergelijken met De Vervloekte Stad. Zowel Willy Vandersteen als Karel Biddeloo hebben zich bij hun verhaal duidelijk laten inspireren door de sprookjeswereld van Duizend-en-Eén-Nacht: zand, veel zand, huisjes met omgekeerde ajuinen als dak, een verzengende zon, boze magiërs, vreemde creaturen, tulbanden en hoofddoeken. Stop, we hadden gezegd geen politieke uitspraken meer te doen, maar ons te concentreren op borsten en billen. Terwijl Vandersteens vrouwtjes — ik vermijd de alliteratie "Willy's wijfjes" — er als brave moslima's zedig bijlopen, lopen bevallige vrouwen heel wat meer in de kijker bij Karel. Het lijkt zelfs alsof de twee vrouwelijke hoofdrolspeelsters, Ithys en koningin Shira, hun beste blote beentje voorzetten om zoveel mogelijk vierkante centimeters onbedekte huid aan de lezer te tonen. Op de achtergrond van die boeiende vrouwelijke competitie speelt zich een verhaal af van de boze tovenaar Isombol die met de hulp van Bahaal en een hele hoop lelijke bergduivels van plan is om de wereld te veroveren. Uiteraard maken die bergduivels geen schijn van kans tegen Johan en delven ze allemaal het onderspit, waarbij een groot deel van hen onverdoofd geslacht wordt. Stop, we gingen niet aan politiek doen, terug naar de borsten en billen van Ithys en Shira.

Beide dames werpen al hun talenten in de strijd om de gunst van de lezer en ook wel een beetje van Johan te winnen. Shira probeert Johan met (haar ) juwelen — in de brede en in de enge zin van het woord — te verleiden om samen met haar weg te vluchten uit de vervloekte stad Offir die bedreigd wordt door de bergduivels. Maar Shira's argumenten zijn niet doorslaggevend voor onze Siberisch koude rode held. Shira is nu eenmaal geen Fee van het Licht.

Maar wat Ithys doet, maakt wel een diepe indruk op Johan. Achteraf blijkt ze trouwens niemand minder dan de Fee van het Licht in eigen persoon te zijn. In de traditie van de legendarische prinses Salome, die later ook Mata Hari (1876-1976) inspireerde, voert het — hopelijk meerderjarige — meisje een nogal zinnenstrelende sluierdans uit. Een doorschijnende sluier streelt haar wulpse lichaam op het ritme van het "obsederende bonzen van trommels". Het ragfijne niemendalletje wordt gretig doorkliefd met een kromzwaard en als absolute hoogtepunt wordt dat wapen deep throat-gewijs ingeslikt! Zelfs Johan verslikt zich van verbazing en op de achtergrond zien we psychiater Sigmund Freud (1856-1939) driftig aantekeningen maken over zwaarden, paraplu's, puntige voorwerpen,... kortom fallussymbolen. De verzinnelijking van het patriarchaat, de mannelijke suprematie... Stop: geen politiek, terug naar borsten en billen.

Het sluierdansje van Itys, helaas ontsierd door rommelig schaduwgebruik (dat ook bij de ingekleurde versie behoorlijk irritant is), is zonder twijfel hét erotische hoogtepunt van dit album. Menig jong striplezertje zal deze bladzijde zonder twijfel kapotgelezen hebben, waarbij de dans vanuit tal van perspectieven beter bekeken werd.

Bij het lezen van vorige zin, denken velen wellicht dat buikdans, sluierdans, zwaarddans of elke andere oosterse dans, in de eerste plaats toch een artistieke uiting is. Sure! Inderdaad, en iedereen leest Playboy omwille van de artikelen. Enfin, leest iemand überhaupt nog en zijn er geen makkelijkere manieren om als nieuwsgierige en biologisch geobsedeerd, pardon: geïnteresseerde, man aan je gerief te komen, zo bevelen we van harte de sites www... Stop: terug naar onze buikdans.

In feite presenteert Karel Biddeloo ons de typische westerse kijk op buikdans (raqs sharqi of oriëntaalse dans), zoals die vandaag voor toeristen wordt opgevoerd tijdens bijvoorbeeld Club Med-vakanties. Bij de oorspronkelijke dans was zeker en vast geen bloot te zien en werden ook geen sluiers met zwaarden doormidden gesneden. Een middeleeuwse ridder, als die al werd toegelaten bij Arabische vrouwen, zou dus een eerder zedig geklede vrouw een artistieke dans zien opvoeren. De oorspronkelijke dans was zeker geen verleidingsdans, zoals we die vandaag kennen. Het aspect van verleiding ontstond pas vanaf de negentiende eeuw en was vooral te zien in cabarets en theaters. De westerlingen die de wervelende dans zagen, raakten in de ban van de ritmische bewegingen en hop... de legende was geboren. Het prikkelde zeker en vast de verbeelding dat de islamitische cultuur, die normaal heel terughoudend was op vlak van vrouwelijk naakt, dergelijke dansen kende. Wat Johan te zien krijgt, is dus een typische, moderne, westerse én erotische interpretatie van de oriëntaalse dans. Het is zelfs zo dat, hoewel in de islamitische wereld pas vanaf de jaren 1960 wat blote benen werden getoond bij het dansen, de buik steeds bedekt moest blijven. Vandaag is het in het Midden-Oosten nog altijd verboden om bij het dansen de navel te tonen, een regel die sommige beroemde danseressen echter met (mooie) voeten treden.

Kortom, opnieuw heeft Karel Biddeloo een paar kleine zaadjes geplant in menig opgroeiend puberbrein. Niet alleen heeft hij zijn lezer — alweer — een fout beeld gegeven van de middeleeuwen, anderzijds heeft hij bij mij en vele andere lezers de interesse voor geschiedenis gewekt. Daarnaast heeft Karel bij velen onder ons een prikkel gegeven aan onze ontluikende interesse in het andere geslacht. Maar in één moeite heeft hij hiermee het stereotype beeld bevestigd van de vrouw als lustobject, slachtoffer van... Stop: terug naar die borsten en billen. Freud lacht, Renoir ook, Vandersteen misschien wat groen... en Biddeloo? Die zag dat het goed was.

BERT GEVAERT
Met dank aan buikdanseres Hannelore Vandebroek (Artemisa)
voor de waardevolle informatie over oriëntaalse dans.