Stripspeciaalzaak.be > Robert en Bertrand

Samenvatting
De criminele kroegbaas Evert en zijn vriendin Ank ontsnappen uit de gevangenis. De achtervolgers denken dat ze zich in een hoeve verschuilen, maar daar hebben Robert, Bertrand en Joeki hun nachtverblijf. Toch worden ze gearresteerd. Nummer 17 neemt hen mee naar zijn bureau. Hij wil met de zwervers samenwerken om het ontvluchte stelletje op te sporen. Robert en Bertrand weigeren echter. Robert krijgt een visioen dat Everts dochter, op wie hij verliefd was geworden, hem nodig heeft. Hij weet echter nog niet dat ze Evelyne heet. Het drietal pakt prompt een goederentrein naar Parijs. Ze vinden Evelyne, die als dienstmeid/werkvrouw werkt bij een man, ‘de Apache’, een danser in de Moulin Rouge. In het huis ontdekt ze een opiumpijp. ’s Avonds is ze zelf nog werkzaam in het erotisch revuetheater... echter als dienster. Die avond bezoeken de zwervers de Moulin Rouge, waar de Apache dan ook optreedt. Daar is ook Evelynes vader, Evert, diens handlanger. Hij ziet de vagebonden, die wederom met kunstschilder Henri de Toulouse-Lautrec bevriend raken. Evert neemt zijn eigen dochter gevangen. Robert, Bertrand en Henri gaan naar het huis van de Apache. Daar is een verborgen kamer met een holle rotspartij. Evert en de Apache mishandelen Henri. De Apache overmeestert Robert en vervolgens ook Bertrand. Joeki gaat hulp halen bij de politie waar hij wordt uitgelachen. Gelukkig is Nummer 17 aanwezig, die hem wel gelooft. De vagebonden moeten zich ondertussen als gladiatoren uitdossen als voorstelling voor de opiumklanten van de Apache. Ze willen Evelyne redden, die steeds boven vlammen terechtkomt. Een zwarte panter, schorpioenen en water maken het hen extra moeilijk. Nummer 17 en de Parijse politie arriveren net op tijd. Ze schieten de Apache neer. Hij was de spil van een internationale opiumsmokkel. Evert wordt gedood door de panter en Ank ontkomt. Bertrand doodt vervolgens het roofdier alvorens het Robert kan aanvallen. Evelyne wordt bevrijd en de opiumverslaafden uit de ‘betere kringen’ worden gearresteerd. Henri vernietigt zijn diverse schilderijen van het spektakel, die hij in een mum van tijd gemaakt had. Nummer 17 trakteert vervolgens van de beloning, waarna Robert diens zakken rolt.

Thema
Een bij elkaar geraapt verhaal: gevangenisontsnapping, hereniging met een verloren liefde, jacht op een opiumbende, ontvoering, familiedrama.

Locatie
Kalmthoutse Heide, Antwerpen, Parijs (diverse locaties, met name de Moulin Rouge).

Periode
Ná de bouw van de Eiffeltoren (1887-1889). Oók na introductie van Coca-Cola (Evelyne: “Kijk, een nieuw drankje ... net aangekomen uit Amerika”, pagina 13, prent 2), dus sowieso na 1886, toen het drankje voor het eerst werd gepresenteerd. De gebruikte poster dateert uit 1902. Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901), die een belangrijke bijrol speelt in dit album, was toen inmiddels al overleden. Allemaal anachronismen, want in Frankrijk is Coca-Cola pas sinds 1919 verkrijgbaar.(1) In België werd Coca-Cola geïntroduceerd in 1927, in Nederland bij de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam.(2)

De poster met de Coca-Cola-reclame dateert uit 1902.

De Eiffeltoren bestaat al (pagina 8). Verder zijn het erotische revuetheater Moulin Rouge, de Sacré-Cœur en de Arc de Triomphe te zien.

Vermomming
Geen.

Redding
Geen.

Bijzonderheden

Los vervolg op deel 67.
De commentaar leverende slak doet zijn herintrede.
Eerste album uit de reeks met een nieuw coverontwerp, een verhaal van 36 strippagina’s en twee pagina’s documentatie. De titel Robert en Bertrand op de titelpagina is losgelaten. Hier is een afbeelding uit het album voor in de plaats gekomen.
Al in deel 24, De Gouden Kinkhoorn, raakten Robert en Bertrand in Parijs bevriend met kunstschilder, graficus en lithograaf Henri de Toulouse-Lautrec. Toch kennen ze elkaar nu niet... Ze zijn zelfs niet eerder in de Franse hoofdstad geweest.

Links: Toulouse-Lautrec door Willy Vandersteen, geïnkt door Eugeen Goossens in deel 24, De Gouden Kinkhoorn. Rechts: Het eerste optreden van de beroemde schilder, getekend door Ron Van Riet, geïnkt door Ann van de Velde, in De Apache. Nog onbekend met de zwervers. Pagina 13, prenten 7 en 8.

Zoals ook aangegeven in de documentatie gebruikt Ron Van Riet diverse schilderijen van Toulouse-Lautrec om de sfeer van de toenmalige Moulin Rouge te treffen. Hier volgen er enkele met de bijbehorende prentjes uit het album.

Rij 1: Pagina 12, prent 12, naast het schilderij Au Moulin Rouge (1892). Rij 2: Au Salon de la rue des Moulins (1894). Prostituees die op klanten
wachten in een bordeel in Montmartre (1894) naast prent 6 van pagina 13. Rij 3: Toulouse-Lautrec in zijn atelier met een naaktmodel (© foto: Maurice Guibert). Rij 4-5: Pagina 15, prent 4, met op de voorgrond de tekenende Henri de Toulouse-Lautrec. Hier danst La Goulue (“de gulzige”). Daarnaast een poster voor een optreden van La Goulue (1891). Daaronder het schilderij La Danse au Moulin Rouge (1890). Cancandanseres La Goulue te midden van bezoekers in het Cabaret de Moulin Rouge.

De breuk tussen Evert en dochter Evelyne is compleet, gezien het scheldwoord dat hij naar haar hoofd slingert

La Goulue heette eigenlijk Louise Weber (1866-1929). Haar bijnaam had ze te danken aan Gaston Goulu Chilapane, die rond 1885 haar mentor was en omdat ze de glazen van de mannen, bij wie ze aan tafel kwam, steevast leegdronk. Rond 1890 was ze zeer populair, maar na 1895 waren de successen snel voorbij en moest ze zien rond te komen als bloemenverkoopster, worstelaarster en dierentemster in Circus Juilano en later als portier in een bordeel. Ze stierf als alcoholiste, vergeten en vol wrok. Van Riet combineerde twee schilderijen van Toulouse-Lautrec.(3)
In De Gouden Kinkhoorn redden de zwervers Toulouse-Lautrec van een drietal Apachen, nadat deze erin geslaagd was er zelf eentje uit te schakelen. Op pagina 26 van dit album intimideert hoofdpersoon de Apache de kunstschilder.
Zoals ook in de extra documentatie staat, worden hier met Apachen niet de Noord-Amerikaanse indianen uit met name Arizona, New Mexico, Texas en het noorden van Mexico bedoeld, maar Parijse straatrovers. De Apache uit de titel is evenwel ook spil van een internationale opiumsmokkel (pagina 28, prent 4). In speelfilms worden Parijse Apachen soms als dansers geromantiseerd. In dit album zijn feiten en fictie beide toegepast.
Het devies van de zwervers “Alleen in gevaar, geweld in ’t gebaar” werd door Willy Vandersteen geïntroduceerd, maar naarmate zijn albums vorderden steeds minder gebruikt. In de albums van Meul en Van Riet wordt deze leus in bijna elk album minstens eenmaal door de zwervers geëxclameerd (pagina 15, prent 2 en pagina 22 prenten 2 en 3).
Net als in het vorige album wordt het scheldwoord "sloerie" gebruikt in de betekenis van slet, snol of hoer. Ditmaal door Evert tegen zijn dochter Evelyne op pagina 16, prent 4. Een duidelijke stijlbreuk met de door Vandersteen geschreven albums.
De negentiende-eeuwse Robert en Bertrand als gladiatoren. Iets soortgelijks overkwam de twintigste-eeuwse Nederlandse voetbalstripheld Kick Wilstra in 1957, maar dan in een droom nadat hij buiten westen was geslagen.

Links: Robert en Bertrand als gladiatoren, Rechts: Cover van het album Kick Wilstra als Gladiator (De Nieuwe Pers / Het Parool, 1957), deel 10 uit de reeks van Henk Sprenger.

Ondanks de redding door Nummer 17 rolt Robert diens zakken. De speurder zal en moet blijkbaar vernederd worden.

NOTEN