Samenvatting
Robert, Bertrand en Joeki ontmoeten bij toeval orgeldraaister Zwarte Mie. Tevens vinden er aanslagen plaats op burgerwachten. Mie blijkt de moeder van aanslagpleger De Schaduw.. Hierachter gaat industrieel Leo Zelman schuil, die geestesziek is geworden na de dood van zijn vader die bij een staking door burgerwachten werd neergeschoten. Tegen de achtergrond van sociaal onrecht weten de drie helden toch Leo Zelman te ontmaskeren.

 

Thema
Aanslagen op burgerwachten en sociaal onrecht (kinderarbeid, besmettelijke ziekten en stakingen).

Joeki gaat undercover als kinderarbeider in een weverij.

 

Locatie
Antwerpen.

 

Periode
Enkele jaren vóór 1866, toen een grote choleraepidemie in het Antwerpse stadsdistrict Deurne naar schatting 2.961 doden veroorzaakte. Dit is af te leiden uit het laatste prentje op pagina 28.(1) Verder is kinderarbeid nog niet afgeschaft. Dat gebeurde pas in 1889, toen door de wet op de kinderarbeid deze praktijk in de industrie werd verboden voor alle kinderen onder de twaalf jaar, evenals nachtwerk voor meisjes onder de eenentwintig jaar (zie ook deel 6, Het Zwarte Land).
Verder bestaan draaiorgels sinds 1850.(2)

 

Vermomming
Leo Zelman als De Schaduw.

 

Redding
Robert ontzet orgeldraaister Zwarte Mie, die door een dronkenlap wordt belaagd op pagina 1.

 

Bijzonderheden

Tafel met werpspel (Museum van de Belgische Brouwers; inv. nr.: BRO0508).

  • In het openingsprentje is Robert bezig met een werpspel. Dergelijke tafels stonden in de negentiende eeuw vaak in herbergen of cafés opgesteld.(3)
  • Op pagina 4, 5 en 6 vertoeven Robert en Bertrand in Herberg Het Papegaaike. Anno 2021 kent Stabroek in de provincie Antwerpen nog Grand Café De Papegaai.
  • Het verhaal is soms een beetje slapstickachtig, vaak in relatie tot de burgerwachten, die als sullig, dom en drankzuchtig worden gekenschetst, zie pagina's 5, 7, 8, 9, 14, 15, 18, 19, 24, 25 en 26.
  • Symboliek: De Schaduw die over Antwerpen hangt op pagina 15, prent 10, en pagina 19, prent 8.
  • Op pagina 16, prent 9, zien we enkele dansers in de nachtclub waar Leo Zelman zich bevindt. De danser op de voorgrond met het masker is Willy Vandersteen, op de rug gezien.
  • Er zijn diverse parallellen tussen het eerste prentje in de aankondiging van het Suske en Wiske-album De Zwarte Madam met De Schaduw op pagina 19, prent 8, met de maan op de achtergrond, een dreigende schaduw met een hand naar de rechterzijde van de prent gericht en de skyline van de stad.
  • Het tweede optreden van Strambach. Ditmaal is hij cipier in Antwerpen, op de pagina’s 26, 27 en 28.
  • Leo Zelman is een industrieel, in combinatie met een zwarte haardos en een snor, dus de boosdoener.

 

NOTEN

  1. https://www.7thheaven.be/tijdlijn.php?datum=uitbraak-van-de-tweede-grote-cholera-epidemie-in-deurne
    https://www.zorg-en-gezondheid.be/sites/default/files/atoms/files/Cholera.19de.eeuw_2006_56_2_De.Schrijver.K..pdf
  2. https://nl.wikipedia.org/wiki/Draaiorgel
  3. https://cagnet.be/item/111637
 
  Leo Kupers © Stripspeciaalzaak.be, 2021