PAGINA 58
ROBBEDOES
EN DE VLOEK VAN HERGÉ

n de periode dat De Gevangene van Boeddha (1958-1959) werd gemaakt, pendelde André Franquin nog tussen de redacties van Robbedoes en Kuifje waar hij een contract tekende om vijf jaar lang voor het blad te tekenen. Voor hen tekende hij Ton en Tineke. Franquin hield er ook een vloek van Hergé aan over...



Het verhaal is genoegzaam bekend hoe Hergé aan zijn nieuw verworven vriend Tchang vroeg om Chinese lettertekens voor hem te tekenen in de Kuifje-strip De Blauwe Lotus. Scenarist Greg, een vaste medewerker van het weekblad Kuifje, hielp Franquin met het scenario van De Gevangene van Boeddha dat in 1958 en 1959 werd voorgepubliceerd in Robbedoes. Greg vroeg aan Hergé of hij niet ergens een ongebruikte vloek had liggen die Franquin mocht overnemen. Op pagina 51 van het album staat het gepubliceerd.

Maar er komen nog meer Chinese uitspraken voor in het album. Een trucje die tekenaars een bepaalde tijd uithaalden, is de tekens op hun potje Chinese inkt overtekenen. Franquin perfectioneerde de zoektocht nog door er handleidingen van onder meer technische apparaten bij te halen en Chinese menukaarten. Ergens moet een personage een ander uitmaken voor "varkensvlees in zoetzure saus".
Later, lang nadat het verhaal in album verschenen was, ging Yvan Delporte, oud-hoofdredacteur van Robbedoes en een Franquin-expert ter zake, naar een uitbater van een Chinees restaurant waar Franquin het vaakst langsging. Hij controleerde op vraag van Delporte de Chinese teksten. Franquin bleek een groot gedeelte zelf te hebben uitgevonden of had ze overgetekend met fouten zodat ze niet meer te herkennen vielen. Hoe dan ook had geen enkel teken wat dan ook met eten te maken, tot grote verbazing van Franquin die toch wel beter wist van waar hij de tekens haalde.
Vervolgens bezocht Delporte een zekere Xue, een cellist met stapels woordenboeken om uit te vertalen. Hij slaagde erin om extra tekens te vertalen bovenop die van de Chinese restaurantuitbater. Met Chinese gerechten hadden ze nog steeds geen uitstaans.
Hieronder vind je de vrucht van hun vertaalinspanningen.



"Hemel zinken."



"Ja."



"Hemel!"



"Duizend bergen, gevangenis!"



"Kom, collega!"



"U! Man! Eten!" en op de blikken: "Thee."


"Komen zijn... Vuur!"



"Blij, plezier."