> terug naar startpagina <     D A T A S H E E T Tekenaar: David B. (Pierre-François Beauchard) Scenarist: David B. (Pierre-François Beauchard) Uitgever: Atlas Eerste druk: 2006 Oorspronkelijke titel: L'Ascension du Haut-Mal Uitvoering: SC, zwart-wit Quoi? "In dit eerste album moet de familie omgaan met het onbegrip en de onwetendheid van de wetenschap. Halfweg de jaren zestig begon hun tocht langs alle mogelijke deskundigen die hen één voor één in hun onwetendheid lieten. Ze zoeken dan hun heil in homeopathische en andere esoterisch getinte oplossingen. De kleine Pierre-François zelf probeert met deze vreemde ziekte en de verschillende mogelijke oplossingen om te gaan door ze te verbeelden in tekeningen waarin hij de ziekte tastbaar maakt. In Vallende Ziekte zelf verbeeldt hij de epilepsie steeds als een kronkelend beest dat zich doorheen de pagina's in het leven van de familie Beauchard nestelt." (geciteerd uit deze bespreking) Et alors? Toen de FransenTop als wedstrijd werd georganiseerd was er nog geen sprake van het tweede en afsluitende deel van het autobiografische meesterwerk van David B. Vallende Ziekte is het soort œuvre dat het genre van de autobiografie overstijgt in plaats van een zoveelste uiting te zijn van egocentrische navelstaarderij. Aantal genomineerde albums van David B.: 3/440 Faits divers (David B.): Meer over David B. lees je bij Het Alfabet der Ruïnes. • Het moment dat Pierre-François Beauchard besloot om stripauteur of artiest te worden, veranderde hij zijn naam in David B. Hij kwam daartoe door in die tijd veel te lezen over de Amerikaanse indiancencultuur. Het fascineerde hem dat ze hun naam veranderden tijdens cruciale gebeurtenissen in hun leven. Niet iedereen nam hem die keuze in dank af, vooral zijn grootouders waren het gewend om hem Pierre-François te noemen. Maar dit ging verder dan zomaar het aannemen van een pseudoniem. David was geen gewone naam voor hen, zeker niet met zijn katholieke achtergrond. David is een joodse naam en zijn opa was vrij rechts, zelfs lid van een Franse nationalistische beweging zonder dat hij daarom als nazist of fascist moet uitgescholden worden. Het was voor een deel een statement tegen zijn opa om zich af te zetten tegen diens opvattingen. Je kan deze informatie lezen in Vallende Ziekte 2. • In de periode van zijn naamsverandering namen zijn ouders de artistieke ambities van hun zoon niet al te serieus. Ze zouden wel zien. Liever zagen ze hem school lopen in Nederland voor een studie cartografie. Maar David weigerde resoluut omdat hij er Engels zou moeten spreken, wat hij niet kon, en omdat hij er te onzeker voor was. Met de naam David viel een groot stuk onzekerheid weg. • Een eerste kennismaking met tekenaar en tekenleraar Georges Pichard gebeurde in zijn jeugd via het stripblad Charlie. Zijn ouders sloten de meest pikante pagina's van de erotische avonturen van Paulette (op scenario van Georges Wolinski) af met paperclips, maar die peuterde David los op het toilet. Een tweede kennismaking gebeurde op de tekenacademie waar Pichard lesgaf. Hij was de eerste persoon die iets over zijn tekeningen kon vertellen. Maar hij schrok vooral van Davids donkere gedachten. Hij moedigde hem aan weg te vluchten van de kleine wereld waarin hij zich terugtrok, weg van die zwarte mentaliteit. Hij gaf hem de raad niet ter plaatse te blijven trappelen in een eigen gecreëerd wereldje. Uiteindelijk hielp Pichard hem om zich op grafisch gebied en meer nog als mens te ontwikkelen. • Pas door de eerste publicaties zagen zijn ouders dat het nog wel goed zou komen. Zelf waren ze allebei leraars die kantooruren gewend waren. Toch garandeerden zijn publicaties geen vast en regelmatig inkomen. Vandaag is dat anders. Nu kan hij probleemloos van zijn strips leven. • Dat veel auteurs van L'Association klassieke genres vernieuwen door er een heel persoonlijk tintje aan te geven werd hen door andere auteurs wel eens kwalijk genomen. In 2000 uitte Jean-Charles Kraehn zijn ongenoegen in het infoblad La Lettre de Dargaud. Hij vond dat ze die genres door hun manier van werken afbraken, hoewel David B. vond dat niets minder waar was. David wierp zich in een interview voor Gert Meesters in ZozoLala 118 op als woordvoerder door te benadrukken dat ze erg houden van de klassieke genres als western en sciencefiction maar dat dit niet hoefde te betekenen dat men moet blijven kopiëren wat al honderd keer is gemaakt. "Niemand heeft toch iets aan honderd kopieën van Hergé", was daarbij een argument. • Le Cheval Blême en Le Livre Somnabule zijn twee dromenbundels. Deze eerste bestempelde David als een inleiding op Vallende Ziekte omdat hij er voor het eerst persoonlijke dingen in vertelde. Dat lukte goed omdat dromen tegelijk persoonlijk en fictief zijn. Faits divers (Vallende Ziekte): • Davids hele jeugd concentreerde zich op en rond de ziekte van zijn broer. Het wilde volgens David ook zeggen dat hij dingen meemaakte en zag die anderen niet beleefden. Om er de absurdheid van te aanvaarden, moest hij de confrontatie aangaan. En voor David was het belangrijk om dat te kunnen tekenen. • Nadat er epilepsie werd vastgesteld bij zijn oudere broer trokken de ouders van David B. van genezer naar genezer, met steeds alternatiever behandelmethoden in de hoop op verbetering. Werkelijk alles hebben Davids ouders geprobeerd om hun zoon van zijn epilepsie af te helpen. Van traditionele geneeskunde tot homeopathie, magnetisme, macrobiotiek en zelfs een enkele keer voodoo en duiveluitdrijving. Een zorgenloze kindertijd zou het niet worden. Daarbij hoorden boze blikken van buren die dachten dat de kinderen drugs kregen toegediend. • Bij aanvang dacht hij zijn verhaal kwijt te kunnen in één album, maar al vlug groeide het project uit tot een langer verhaal. Tijdens het proces kwamen steeds meer herinneringen terug met beelden en emoties. Hij toonde zijn werk aan zijn ouders die het van de nodige commentaar voorzagen en anekdotes ophaalden die hij dan weer wel was vergeten. En zo groeide de verhaalmaterie zienderogen. Van het ene deel kwam het andere. Hij voelde zich ook niet gebonden aan een aantal te tekenen pagina's of aantal te publiceren delen. Het verhaal moest gewoon kunnen verteld worden. • "Epilepsie is een ziekte die in vele vormen bestaat en vaak is het gissen naar de oorzaak", is een vaak voorkomende uitspraak van David B. in interviews. Dat is ook duidelijk in de reeks. David had ook geleerd dat mensen er eigenlijk zo weinig mogelijk over willen weten. Uit angst, zoals hem duidelijk werd door een lezing van een medicus volgend op een introductie die David verzorgde op een film over epilepsie. "De mensen in onze maatschappij hebben angst om dood te gaan, voor ziektes en onverwachte dingen." • David B. maakt vaak gebruik van visuele metaforen. In Vallende Ziekte stelt de draak de epilepsie voor. Iemand die zich psychisch wapent zal in een harnas getoond worden. Zo wilde hij de tekeningen heel gevoelig maken terwijl de echte informatie in de begeleidende tekst staat. • In de kinderjaren van Pierre-François overleed ook zijn grootvader langs moeders kant, een man die een grote invloed op hem heeft uitgeoefend. In de vorm van een donkere vogelfiguur blijft hij Pierre-François dan ook in het verdere verhaal volgen. Deze vogel is overigens niet de enige geest die hem blijft achtervolgen. Zo groeit Vallende Ziekte met elke pagina en ontstaat er een strijd tussen David B. en de demonen uit zijn jeugd. • Bij het schrijven van Vallende Ziekte vond hij bij zichzelf de mentaliteit terug die hij als kind had en later als tiener of adolescent. Hij probeerde die momenten vast te leggen in beelden. Toen was het echt zo dat de monsters, geesten en fantastische universums, waar hij veelvuldig gebruik van maakte, heel erg deel uitmaakten van zijn gewaarwording. Hij bouwde er als het ware een verzameling om zich heen mee op omdat hij zich geïsoleerd voelde in het grote huis en de grote tuin waar ze woonden. Hij wilde niet alleen zijn met zijn broer. Alles wat hij nu tekent, is afkomstig uit deze periode. • Wie dacht dat Vallende Ziekte een "zie eens wat mij overkomt en heb meelij alstublieft"-verhaal is geworden, geschikt voor een avondfilm op Vijf TV, komt bedrogen uit. Net zoals David zijn broer wilde helpen door zijn ziekte te willen overnemen, gedroeg hij zich op andere momenten net agressief tegen zijn broer als om hem los te schudden van zijn ziekte. Hij vond ook dat zijn broer geen misbruik moest maken van de situatie en alles gedaan krijgen. Daar zette David zich ferm tegen af. Ondertussen evolueerde hij verder en werd volwassen terwijl zijn broer steeds naar zijn kindertijd terugwilde. Hij was bang voor het gecompliceerdere leven van een volwassene, las kinderboeken, lag altijd op bed en werd steeds passiever. Zijn opstand tegen zijn ziekte resulteerde in rebellie. Als hij ergens niet in slaagde of ontevreden over was, werd hij agressief en sloeg David en hun ouders. David en zijn zus Florence waren bang voor zijn gedrag. Dat was een zware periode die beschreven stond in Vallende Ziekte 2. • Als er al een boodschap valt af te leiden uit Vallende Ziekte dan is het wel dat niet alleen een epilepsielijder een slachtoffer is, maar ook de mensen om hem heen. • Tegen de onmacht om zijn ziekte te beheersen, associeerde Davids broer zich met wereldleiders als Stalin, Hitler en net zo goed Gandhi. Het waren niet hun politieke overtuigingen en daden die hem fascineerden, maar eerder hun statuut van leider die een internationale bekendheid genoten en veel volgelingen kenden. Het was dat soort macht dat hij zelf ontbeerde. • Net zoals in Maus praat ook David B. met zijn ouders over de strip in zijn strip. Het was zeker niet de bedoeling om Maus na te apen. Hij vond gewoon de reacties van zijn ouders op wat hij maakte zinnig genoeg om het erover te hebben. Maar door L'Ascension du Haut-Mal 3 en 4 wilden ze een tijd lang niet meer met hun zoon praten omdat ze vonden dat hij hen belachelijk maakte. Volgens David zat daar ook achter dat ze zijn visie op wat er gebeurd was niet accepteerden. Bovendien kwam hij met zijn visie op tv en radio en in de geschreven pers, ook in de kranten die zijn ouders lazen. Daardoor konden ze niet verkroppen dat hij succes had met Vallende Ziekte. Dat vonden ze maar niks. • Vallende Ziekte was voor zijn ouders dus een schok. Voor het eerst kwamen ze te weten wat er in hem omging. Vooral zijn moeder was onder de indruk van de tekeningen en sommige van zijn standpunten. Ze realiseerde zich niet dat hij zoveel kon herinneren. Ze vond het vreselijk dat hij zoveel had meegenomen naar een latere leeftijd. Dat hij ook een oordeel over dit alles had, was ook nieuwe informatie. • In 2000 kreeg hij een Alph'Art in Angoulême voor Vallende Ziekte. Deze albumprijs maakte toen niet zoveel uit want het was voor het vierde deel van L'Ascension du Haut-Mal dat al een redelijke oplage kende. • In het Amerikaanse Comics Journal 220 van 2000 sprak de anders terughoudende en relativerende stripcriticus Baert Beaty na vier verschenen deeltjes van Vallende Ziekte uit dat hij "met zekerheid kan zeggen dat ik nog nooit een betere strip las. Punt." Een Engelse editie bestond toen nog geeneens. Die kwam er pas vanaf 2001 in vertalingen per twee delen door Fantagraphics. • Van de Franse versie gingen bij L'Association meer dan honderdduizend exemplaren over de toonbank. Het eerste van de zes delen verscheen in 1996, elk jaar een hoofdstuk tot in 2000. Toen bleef het twee tot drie jaar stilliggen omdat hij een rustperiode nodig achtte om afstand te kunnen nemen en na te kunnen denken over een waardig slot van een verhaal dat eigenlijk blijft doorlopen. Hij had geen idee hoe dat aan te pakken. Uiteindelijk heeft hij er een soort dialoog tussen hem en Jean-Christophe van gemaakt onder de titel Het Monster, één lange droomscène. Het verscheen in 2003. Atlas koos voor een bundeling van telkens drie albums in twee volumes waarvan het tweede in november 2007 verscheen. • Na het laatste Franse deeltje kwam er in 2004 een staartje met Babel in de internationaal uitgegeven collectie Ignatz (die in het Nederlands flopte en een stille dood stierf). In Vallende Ziekte vertelde hij over zijn jeugd en adolescentie. In Babel vertelde hij het ongeveer opnieuw, maar nu door de ogen van de man die hij in 2004 was. • Inmiddels zijn er een twaalftal vertalingen verschenen. Je kan edities lezen in het Frans en Nederlands uiteraard, maar ook in het Grieks, Engels, Chinees, Braziliaans, Spaans, Portugees, Noors, Duits, Italiaans, Tsjechisch en Japans (waarvan 2.500 exemplaren werden gedrukt die na twee à drie maanden voor de helft waren verkocht. De Japanse uitgever was geen stripuitgever, maar eerder gespecialiseerd in boeken over psychologie en geesteswetenschappen. Ook in de VS (Pantheon, die een integrale editie uitgaf) en Nederland-Vlaanderen (Atlas) geven de uitgevers eigenlijk in hoofdzaak boeken en graphic novels uit. • In 2005 won David B. op het Amerikaanse SPX-festival (het belangrijkste festival voor onafhankelijke strips) een prestigieuze Ignatz Award in de categorie Outstanding Artist voor de vertalingen van Vallende Ziekte en Babel. Hij klopte daarmee onder andere Ventilatoren 1 van Seth en Carnet de Voyage van Craig Thompson. • Hij ontving erg veel aanbiedingen en vragen om Vallende Ziekte te verfilmen, maar hij stond daar eerder weigerachtig tegenover. Moest het pure fictie zijn, zou hij er geen problemen mee hebben met wat ze ervan zouden maken (en al zeker niet met de bedragen die hem werden voorgesteld), maar het ging wel over zijn leven en dat van zijn familie. Daarnaast was er nog het probleem van het imaginaire deel in de reeks, de dromen, de angst en de onrust. Essentieel voor zijn verhaal en niet ter discussie staand om dat eventueel weg te laten. Maar een resoluut nee wil hij niet als standaardantwoord hebben. Mocht een fantastisch project zich alsnog aandienen, ja dan... • Toen Geert De Weyer in 2006 met hem sprak over het eerste deel van Vallende Ziekte in het Nederlands, schoten Davids ogen om de haverklap vol tranen als hij het over zijn twee jaar oudere broer had. • Vandaag heeft zijn broer nog steeds epilepsie, maar geen drie crisissen meer per dag hoewel er nu en dan nog steeds zeer agressieve aanvallen gebeuren. Hij woont in een centrum voor gehandicapten. Hij zit onder de medicijnen en een conversatie met hem aangaan, lukt amper. Hij reageert tergend traag en leeft zonder herinneringen aan het verleden als een plant als hij al niet regelmatig op zijn hoofd valt. Dokters weten niet welk gedeelte van de hersenen is aangetast. "Epilepsie is een kortsluiting of een orkaan in de hersenen", omschrijft David B. de ziekte. Zelfs al zouden de medische en chirurgische evolutie veel verder staan, dan nog zou het in het geval van zijn broer ontoereikend zijn om er iets aan te verhelpen. "Het is tragisch, de manier waarop men hem wilde genezen heeft hem daarbij kapotgemaakt...", vertrouwde hij toe in een interview na de verschijning van Vallende Ziekte 2. Terug naar top