ZAHRA'S PARADISE 


Khalil + Amir • Casterman (Romans)
272 p. (SC)
Hartverscheurend

Na een betoging in het Iraanse Teheran tegen de dubieuze herverkiezing van president Ahmadinejad komt Mehdi niet terug naar huis. Zijn moeder Zahra is ongerust. Samen met haar andere zoon gaat ze 'm zoeken. Getuigenissen over schoten, ambulances, een bloedplas op de grond doen Mehdi's familie van ziekenhuis naar ziekehnuis trekken. Daar stuiten ze op hectische toestanden waarbij zelfs zwaargewonden door de revolutionaire garde worden opgepakt. Overal krijgen ze nul op het rekest. In de dagen die volgen, proberen ze het via andere wegen. Waar is Mehdi? Is hij opgepakt? Zit hij gevangen? Is hij vermoord?... Door de wraakroepende bureaucratie komt er maar geen antwoord. Mehdi's broer probeert het dan maar op een andere manier. Hij start een blog, laat flyers kopiëren, legt een batterij computers in de kelder aan en hackt met de hulp van een bloedmooie minnares van een hooggeplaatst persoon diens computer om een spoor van Mehdi te vinden. Ondertussen krijg je een onthutsend beeld van de Islamitische Republiek Iran dat je meer op je ongemak brengt dan wat je doorgaans in de media te zien krijgt. Het one-shot Zahra's Paradise (genoemd naar een enorme begraafplaats nabij Teheran) sluit af met een achtergronddossier en een in-druk-wek-ken-de namenlijst van alle vermeende slachtoffers die geëxecuteerd werden, neergeschoten werden in protesten of vermoord werden sinds de oprichting van de Islamitische Republiek in 1979. Het zijn er 16.901. Even hartverscheurend is Zahra's geloof dat haar zoon nog leeft. Ze zet nog elke nacht een glas water voor hem klaar.

Het verhaal van Mehdi en de zoektocht van zijn familie is fictief, maar bevat veel authentieke waarheid. Mensenrechtenactivist Amir bundelde hiervoor de krachten met Khalil. Beide auteursnamen zijn eveneens fictief omwille van politieke redenen want in Iran is de persvrijheid geen evidentie. De gebeurtenissen dateren van 2009. Sinds 19 februari 2010 verschenen met enige regelmaat nieuwe pagina's en hoofdstukken op de website
www.zahrasparadise.com. Dat gebeurde in verschillende talen tegelijk, waaronder het Nederlands. Deze stripuitgave is het orgelpunt van dit belangrijke project.

In vergelijking met Marjane Satrapi's Persepolis schetst Zahra's Paradise een moderner beeld van de huidige toestanden in het oosterse land. In beide albums zit het evenwicht tussen de politieke aanklacht en de persoonlijke belevenissen wel snor. We willen maar zeggen dat lezers die liever niet murw worden geslagen door verschrikkelijke of brutale feiten Zahra's Paradise ten eerste kunnen lezen als een spannende zoektocht van een moeder en een zoon naar hun verdwenen familielid. En dat is universeel.

> DAVID STEENHUYSE — november 2011