Marvano maakte ooit de strip De Zeven Dwergen als one-shot voor de collectie Vrije Vlucht van Dupuis. Doordat een deel van de voorraad (in overleg) vernietigd werd, was het steeds moeilijker een exemplaar te vinden, mocht je het al niet hebben. De zoektocht nam soms mythische proporties aan. En zie! Dargaud kondigde in 2007 een herdruk van dit verhaal aan en meteen een vervolgdeel. Marvano nam als hoofdthema de gebeurtenissen in Berlijn vanaf de Tweede Wereldoorlog. De serienaam werd dan ook Berlijn. Deel 1, De Zeven Dwergen, behandelt 1943, deel 2, Reinhard de Vos, 1948 en nu is er dus deel 3 die de gebeurtenissen rond 1961 als onderwerp heeft. De verbindende factor tussen de delen is de luchtvaartpiloot Stuart die in 1943 Berlijn bombardeerde, in 1948 in de luchtbrug meevloog, en in 1961 meehielp aan het verplaatsen van vluchtelingen uit Oost-Berlijn naar West-Duitsland.

In dit derde deel wordt veel plaats en tijd ingenomen door historische feiten rond het ontstaan van de Berlijnse Muur. De bouw van de muur is verantwoordelijk voor de dramatische verandering in het leven van Helena en Stuart. Helena was in deel 2 de geliefde van Stuart. Haar belevenissen tijdens de oorlog hebben haar heel kwetsbaar gemaakt. Zij is uiteindelijk getrouwd met een andere man dan Stuart en heeft een zoon, Sasha, gekregen. Zij blijft in Oost-Duitsland vanwege de kansen voor haar zoontje om kosmonaut te worden. Als ze uiteindelijk besluit te vluchten, worden juist die dag de prikkeldraadafscheidingen geplaatst en wordt er gestart met de bouw van de muur. Haar kansen zijn verkeken. Haar halfbroer Reinhardt, die in deel 2 al een sadistisch kind was, speelt nog steeds een kwalijke rol in de DDR. De grote goudschat die in deel 2 uiteindelijk vermist werd blijkt nog steeds in zijn bezit te zijn. Bij de val van de muur vlucht Reinhard naar Frankrijk en koopt daar een kasteel in een klein plaatsje. Hij vindt daar snel de dood.

In 2008 komen we dit alles te weten via een zoon van kolonel Murphy. Ook kolonel Murphy was een bekende van Stuart en Helena (zie deel 2). Na de dood van de kolonel krijgt zijn zoon wat brieven onder ogen waarmee hij het verhaal kan reconstrueren. Voor zijn dochter neemt hij zijn historie op via een voicerecorder en beluistert die af en toe. Een originele manier om in één plaatje geschiedenis en huidige tijd te combineren. Op deze manier worden de gebeurtenissen rond 1961 en rond 1989 bijna simultaan verteld. Murphy weet uiteindelijk de dood van Reinhard te verklaren waarmee de trilogie kan worden afgesloten.

De simultane vertelling is een interessante vondst, maar vraagt wel wat extra concentratie. Vooral de vele blokken tekst op sommige pagina's vertragen het verhaal, zodat het wat stroef verloopt. De passages over de bouw van de muur zijn uiteraard noodzakelijk voor het juiste historisch besef. Het herlezen van deel 2 is trouwens aan te raden om de personages weer even helder voor de geest te krijgen. Als je de drie albums hebt gelezen, maakt het indruk te weten hoeveel de mensen in Berlijn in één generatie hebben moeten meemaken. Het maakt van Berlijn een echt tijdsdocument van de recente geschiedenis. Marvano tekent weer in zijn losse, soepele stijl die we de laatste jaren van hem gewend zijn. Hij weet daarmee zijn karakters goed vast te houden en herkenbaar te maken.