Dupuis bundelde de eerste cyclus van Berentand in een mooie, kloeke integrale. De drie eerste verhalen zijn aangevuld met een making-of van 25 pagina's met schetsen, potloodtekeningen, prachtige illustraties en een lang interview met Alain Henriet en Yann. Hieronder hernemen we de besprekingen van de gebundelde verhalen.
Deel 1: Max (2013)
Quizje!!! Wie kent de strip Berentand? Niemand? Stop maar met zoeken in je Zonnelandjes, Wapiti's en andere scoutsboekjes. Berentand is de nieuwe pilotenstrip van Alain Henriet en Yann. En ondanks de onnozele Yakari-titel is dit een fijne avonturenstrip geworden die thuishoort in de boekenkast van elke liefhebber van het klassieke beeldverhaal.
We schrijven Silezië begin jaren 1930. De tienjarigen Max, Werner en Hanna hebben een gemeenschappelijke passie voor vliegtuigen. Ze knutselen zelf hun eerste zweefvliegtuigjes, bouwen raketjes en dromen weg als ze zich vergapen aan de nieuwe prototypes die uit de loods van het plaatselijke vliegveldje komen gerold. Terwijl ze opgroeien, merken ze nauwelijks dat het nazisme gestaag opgang maakt. Bij de Joodse jongen Max vallen de schellen het eerst van de ogen als hij merkt hoe Werner en zelfs Hanna volop de kansen krijgen en grijpen die de Hitlerjugend hen geeft.
Dat Yann een ongelofelijke boon heeft voor vliegtuigen en de Tweede Wereldoorlog bewijzen zijn instantklassiekers als Mezek en het Robbedoes-verhaal Piccolo in Veldgroen. Dat Alain Henriet kan tekenen, wisten we al sinds Golden Cup. Maar dat hij zo maniakaal kon zijn dat hij zelfs naar het bos trok om er te kijken hoe de bomen groeien of volledige pagina's hertekende omwille van een detail, neen, die beroepsernst hadden we niet verwacht. En dat Patricia Tilkin (Alleen, Damocles,...) kan inkleuren, weten we al jaren. Maar waarom 1+1+1 geen 4 is, dat wisten we niet. Ondanks een vlot lezend verhaal, een prima setting en prachtige uitwerking, is er steeds iets wat belet dat deze strip echt hoge toppen scheert. Is het omdat tienjarigen plots volwassen over Mein Kampf praten? Is het die eeuwige gladheid in de gezichten? Zijn het die ongepaste vuile bruine strepen over sommige platen? Of zijn we te verwend geworden de laatste maanden?
Dit kon de opvolger van Marvano's Berlijn geworden zijn, maar nu blijven we onwillekeurig denken aan Mitacqs De Beverpatroelje of aan Victor Hubinons Buck Danny (in feite groeide Berentand uit een geplande doorstart van Buck Danny). Oerdegelijk, klassiek en altijd herleesbaar. Zo zeker als 1+1+1 drie is.
Deel 2: Hanna (2014)
Een wulpse pin-up, poedelnaakt op haar legerlaarzen en nazi-armband na, biedt een glimmende rode appel aan een even naakte GI Joe die dit verleidelijk aanbod afwimpelt. Dit is in een notendop het thema van de knappe pilotenserie Berentand.
Dit is tevens het eerste prentje van deel 2 van dit drieluik. Het iconische tafereel siert de romp van een Halifaxbommenwerper. Samen met tientallen andere vliegende forten vliegen ze ergens hoog in het luchtruimvan de Noordpool, klaar om de nazi's een zoveelste klap te geven. Vannacht gaan ze het stadje Tuchola bombarderen. Dachten de Engelsen nog dat het krijgsgevangenenkamp uit de Eerste Wereldoorlog er weer in gebruik genomen was? Of...? We zullen het nooit weten. Plots doken onder hen ultramoderne drierotorige straaljagers op. De geheime nazitoestellen maakten brandhout van de logge bommenwerpers. Een kilometer verderop vliegt een Amerikaanse Douglas C-47 rustig door. Onder hen steken Poolse weerstanders de bakens aan. Een parachutist springt eruit. Het is Max, de Joodse Pool, die terugkeert naar zijn heimat. Hij moet én zal infiltreren bij die Duitse Weerwolven. Hij zal de leidster van die geheime vliegtuigbasis doden. Hij moet en zal die dodelijke ijskoningin van de nazi's, eigenhandig opblazen. Hij zal die Hanna vermoorden. Hanna, zijn jeugdvriendin. Hanna, zijn eerste lief.
Met Berentand speelt scenarist Yann een absolute thuismatch. Piloten en de Tweede Wereldoorlog, dit is zijn terrein. Herinner je Mezek, Poison Ivy, De Nachtuil en zijn andere succesrijke veldgroene piccolo's. Voor Berentand baseert de Marseillees zich losjes op het spectaculaire leven van Luftwaffeheldin Hanna Reitsch die ook model stond voor het personage Dritta Reich in de reeksen January Jones en Agent 327. Yann had en heeft nog steeds alles in handen om van Berentand een absolute topreeks te maken. Maar hij slaagt er voorlopig enkel in om alle mogelijke clichés op te rakelen en in zijn verhaal te verwerken. De wraaknemende Jood, de verleidelijke ijskoningin die haar aanbidder staalhard negeert, de wulpse verzetstrijdster,... je bedenkt ze maar. Ze doen helaas allemaal mee. Maar ondanks die eendimensionale staalkaart van usual suspects is deze Berentand toch een oerdegelijke, altijd herleesbare pilotenstrip geworden. Daarom blijft het raar dat dit klassiek scenario niet weerhouden werd voor de doorstart van een van de Buck Danny's. Inmiddels duimen we volop dat Yann het slotalbum van de eerste cyclus royeert met een forse scheut van zijn eigen genialiteit want hij beseft ongetwijfeld zelf wel dat hij commercieel goud in zijn handen heeft.
Met deze Berentand profileert Alain Henriet zich als een absolute toptekenaar. Elke tekening is ragfijn, uitermate gedetailleerd en perfect opgebouwd. Die klasse wordt nog versterkt door de retro-inkleuring van zijn echtgenote Usagi. Daardoor roept ze in één beweging de betoverende charme op van Mitacqs De Beverpatroelje of van — alweer — Victor Hubinons Buck Danny.
Het verhaal van onze ijskoude bruine Eva en haar Adam lijkt nog niet helemaal geschreven. Laat ons hopen dat ze ons alsnog meenemen naar de opperste striphemel. Alle ingrediënten zijn aanwezig.
Deel 3: Werner (2015)
Het was te denken: zitten we uit te kijken naar de ontknoping van een oorlogsdrama/driehoeksverhouding in drie delen, waarvan we vanaf boek 1 (Max) gebeten waren en met boek 2 (Hanna) nóg meer gebeten om te weten hoe het zou aflopen met deze drie jeugdvrienden, eindigt met deel 3 (Werner) en met de oorlog de "eerste cyclus"! Fijn en jofel, de prachtige reeks zet zich verder. Miserie en boerenbedrog, het pittige schaduwspel met Flugkapitän Hanna Reitsch en Amerikaans geïnfiltreerd piloot Max/Werner gaan ze nog wat rekken. Tot het niet meer geloofwaardig is en we voortijdig afhaken (het zogenaamde Schorpioen-risico) of met nog een verrassende twist die met plezier doet verder lezen? De tijd en Yanns uitstekende scenaristenreputatie zal het leren. Het fin de guerre betekende alleszins nog niet het einde van de berentandclub. Of toch?
In ieder geval fris en overtuigend tekenwerk van Alain Henriet (die zich klaarstoomde voor deze reeks met onder andere Golden Cup en Damocles), in de uitbeelding van mensen én machines, dat zeker voortzetting verdient: je hoeft geen Buck Danny-adept of liefhebber van de pilotenreeksen van Romain Hugault te zijn om ook van deze albums te kunnen genieten, waarin flink wat aandacht gaat naar de perverse gevolgen van racisme en fascisme. Zelfs Blake en Mortimer-fans kunnen zich ongetwijfeld vinden in deze historische reeks, met futuristische vliegende nazituigen (gevlogen door nazituig — haha — en onze heldin Hanna) die als ze het prototypestadium waren ontstegen, het einde van de Tweede Wereldoorlog misschien wel hadden beïnvloed. In deel 3 steelt een pril stealthvliegtuig de show: de 'vliegende vleugel' doet niet onder voor Olriks rode vleugel. In werkelijkheid zijn er van de Horten 229 maar twee exemplaren gefabriceerd, waarvan er eentje in 1944 crashte, maar het was — zo wezen tests uit — wel degelijk een toestel dat onder de radar bleef.
We komen in dit derde deel te weten wie de Amerikaanse spion — uitgezonden om ace Hanna te vermoorden — werkelijk is, hoe fanatiek Hanna nog is en wat het lot was van het derde lid van hun clubje. Blijft echter na deze eerste cyclus nog een levensgrote kwestie — ter grootte van een nucleair nazimassavernietigingswapen dat New York bedreigt — hangende: hebben Hanna en Werner/Max het einde van de oorlog wel overleefd? We kijken, enigszins tegensputterend, toch maar uit naar cyclus twee. |