De burgeroorlog in Rwanda escaleerde in 1994. Het is beslist een van de zwartste bladzijden van Afrika. Wat het nog erger maakte, was de onverschilligheid van en het onbegrijpelijke tijdverlies door de rest van de wereld en — zoals uit rapporten en getuigenissen bleek — de wraakroepend smerige rol van de Belgen en de Fransen in het bloedbad. Meer dan een miljoen Tutsi's werden vermoord door hun voormalige Hutu-broeders en -landgenoten. De haat keerde zich net zo goed als een boemerang op daders en slachtoffers. Een zevende van de totale bevolking zou het niet meer navertellen. Mannen, bejaarden, vrouwen, kinderen, wat maakte het uit? De machete kliefde door de lucht in hun lijf. In andere gevallen werden ze doodgeknuppeld, -geslagen of afgeknald.

Hoe schrijnend ook, het biedt ideale stof voor documentaires, films en (te weinig) strips. Op Deogratias na van Jean-Philippe Stassen kunnen we ons verder geen strips voor de geest halen die het thema adequaat behandelen. De Hel van Rwanda '94, gebaseerd op vijf jaar onderzoekingswerk van Cécile Grenier die het verhaal schreef met behulp van de bevriende stripscenarist Ralph, is het eerste deel van een tweeluik waarin de gebeurtenissen worden verteld door de vlucht van de Rwandese Mathilde en haar drie kinderen te volgen. Het is raar, maar er is een zekere afstandelijkheid mee gemoeid. Ofwel komt de mindere impact door het kleinere formaat van het album. We missen verhaaltechnische achtergrond van de personages om ons nauwer betrokken te voelen met hun verschrikkelijke lot. Net zoals in de film Apocalypto primeert het actiegedeelte met de vlucht boven de achtergrond (in het geval van de film de onmenselijkheid van Zuid-Amerikaanse indianenveroveraars) waardoor vervaging van de feiten optreedt. Daardoor is het album dus geen louter didactische vertelling en daar valt beslist wat voor te zeggen. Een aansluitend dossier over de genocide geeft meer duiding. Zo werkt het ook.

Anders dan we gewend zijn van de meeste albums van Xtra — die grossiert in onnozele cartoonbundels — is dit eerste deel niet alleen knap getekend, maar ook zeer mooi ingekleurd. Het deed ons meermaals denken aan een wat ingehouden Lax ten tijde van Azrayen'. Instapklare aanrader.