| |
 |
 |
Alle
bijdragen van Éric
Warnauts en Guy Raives aan
de rubriek De Commentator
bundelen we op deze pagina.
Klik verder naar de volgende onderwerpen:
• 05/05/2018
Éric Warnauts en Guy Raives over Parijs, Mei
1968 |
|
|
 |
|
Éric
Warnauts en Guy Raives over Parijs, Mei 1968 |
|
 |
|
Onderstaande
bijdrage van Thierry Wagner verscheen
eerder in het Franse stripmaandblad Casemate
nummer 114 van mei 2018. |
 |
Warnauts
over hun werkwijze: "We werken samen het
scenario uit. Op basis van onze commentaren stuur ik Guy
iets wat lijkt op een novelle met beknopte beschrijvingen
over de algemene sfeer. Guy herbekijkt dat en maakt een
eerste bladschikking. Daarna volgt het uitschrijven van
de teksten, dat is meer mijn taak. De aquarelinkleuring
en de digitale afwerking zijn voor Guy. De tekeningen
zijn het resultaat van het heen en weer gaan van de platen.
We tekenen in potlood over elkaars tekeningen op dezelfde
plaat. Op het einde weten we niet meer wie wat heeft gedaan.
Dat duurt nu al dertig jaar."
Raives over hun werkwijze: "...
En al een veertigtal albums. We werken niet in hetzelfde
atelier, we zien elkaar bij hem thuis of in een café
in Luik. Ik krijg de plaat de daaropvolgende week terug.
Soms heeft Éric al 90% in potlood getekend en hoef
ik enkel het decor te plaatsen. Op sommige andere platen
tekent hij integendeel slechts twee of drie personages
en een blik omdat hij beter de volgende plaat aanvoelt.
Onze beide handen werken op elke plaat aan de tekeningen."
Warnauts over de wijk: "het is moeilijk
om niet geraakt te worden door die wijk. Het blijft het
Parijs van onze dromen, dat van de intellectuelen, van
Boris Vian, het existentialisme van Sartre..."
Raives over Sarahs jurk: "De bloemetjesjurk
van Sarah is enkele maanden voor op het toenmalige Parijs.
Maar ze heeft de middelen om het in Londen gekocht te
hebben."
Warnauts over Sarah: "Sarah staat
ook verder in het verzet en de provocaties in haar hoofd
dan de anderen. De jonge mannen staan nog geen stap verder,
ze dragen nog kleren en stropdassen zoals hun vaders."
 |
Raives over vertelwijzes: "Op
deze en de vorige pagina zijn de drie gebruikte vertelwijzes
in dit album verzameld: het leven van de personages, het
proces-verbaal tijdens de overhoring van Jay, en de voiceover
van de radio, RTL of Europe 1, die de gebeurtenissen beschrijft.
Tijdens de betogingen luisteren de studenten naar de radio
om te weten waar de flikken zaten. Er waren geen smartphones
of sociale media."
Raives over de gebeurtenissen: "Jay,
de Amerikaanse fotograaf, vertelt de gebeurtenissen aan
de politieman, maar dat is helemaal niet wat er gebeurde.
De lezer merkt gaandeweg het verschil tussen de realiteit
en wat hij aan de politieman vertelt en wat die politieman
noteert op zijn typmachine. Maar is dat niet in het algemeen
het geval? De gebeurtenissen zijn wat ze zijn. Het verslag
daarover is 'een ander verhaal'."
Warnauts over tekstplaatsingen: "Ik
geef les aan het Saint-Luc, de hogere kunstschool, in
Luik. Ik probeer de studenten uit te leggen dat de plaatsing
van de teksten moet gebeuren op het moment waarop de kadrering
plaatsvindt, niet erna. Dat lijkt evident, en nochtans
is dat altijd een onderwerp van discussies met mijn collega's.
Alles hangt af van de stijl van de strip natuurlijk. In
prent 3 geven we niet aan waar de dialogen vandaan komen
en nochtans is het duidelijk, nietwaar? Elke millimeter
telt."
Raives over de TAK TAK TAK: "Het
geluid van de typmachine kwam op natuurlijke wijze, als
een evidentie, vanaf de potloodtekening. Als student werkte
ik bij een verzekeraar in een kantoor waar een vijftigtal
typistes terzelfdertijd typten. Het was een verschrikkelijk
lawaai!"
 |
Raives
over de radiostem: "De radiostem gaat alleen
verder op deze plaat. Het commentaar is authentiek, een
beetje herschreven om het te doen passen. Het is een soort
samenvatting van een toenmalig geluid."
Warnauts over de radiostem: "De
journalisten praatten op die toon. Men nam hen kwalijk
dat ze niet neutraler waren. De radio's speelden een belangrijke
rol. Iedereen luisterde naar de info."
Warnauts over samengestelde zichten:
"De tekeningen moeten de woorden voorafgaan. We werkten
naar foto's, maar deze zichten bestonden niet. Het zijn
samenstellingen van verschillende elementen, een nieuwe
compositie met personages, details en andere beelden.
Er stond ongetwijfeld geen rode pump op een foto zoals
in prent 5."
Raives over belichting: "De meeste
foto's waren in zwart-wit, ik heb de kleuren versterkt.
En ik heb hardere tinten gebruikt dan in onze vorige albums.
Dat leek me dichter te staan bij de periode. In andere
scènes wordt het 's nachts psychedelischer, bijna
pop art in een nachtclub. Ik benader de inkleuring eerst
als licht. Ik beschouw me meer als het hoofd van de belichting
zoals in de film dan een inkleurder. Het belangrijkste
is een sfeer te creëren met licht en daarna de algemene
sfeer van de pagina te versterken via de dialogen."
Raives over affiches: "De affiches
in de laatste prent en op de volgende pagina zijn een
digitale collage in Photoshop na de inkleuring. We hebben
ze overal wat gereproduceerd. Zowel de affiches van de
studenten in de straat als affiches voor shows. Zowel
in België als in Frankrijk heb ik herinneringen aan
cafés die volgeplakt waren met affiches, zelfs
tot aan het plafond."
 |
Warnauts
over wonden: "De personages leiden hun eigen
leven te midden dit alles. Wonden aan het voorhoofd voor
Jay, andere wonden sloegen dieper of intiemer bij Françoise.
Ze heeft door dat Jays gedrag bij de aanval van de politie
een façade was. Zijn zaak werd geseponeerd. Het
leven sluipt binnen, de dialogen klinken echt. En dan
komt haar verloofde binnen..."
Raives over de achtergrond: "Het
was aangenaam om deze scène te maken. Het lezen
ervan moest niet nodeloos ingewikkeld gemaakt worden,
indien mogelijk mocht het luchtiger. Het is hier niet
nodig om in elke prent de decors te tekenen. De omgeving
is neergezet via enkele elementen die aanwezig blijven,
ook al teken ik ze niet opnieuw. Een affiche op de achtergrond
is niet altijd een bijdrage voor wat je wil. In de film
zou de achtergrond hier vaag gehouden worden."
Warnauts over details: "De affiches,
de lampen,... Guy controleert het kleinste detail. Dat
hoort bij de sfeer. De flipperkast is daar een voorbeeld
van, die waren in elk café terug te vinden. Er
staan er nog in sommige cafés in Luik."
Warnauts over het volgende project: "Het
volgende project? Dat maken we nog steeds samen! We zien
ons niet anders werken, en we hebben nog veel dingen te
verkennen. Het wordt een politiestrip in New York in de
jaren 1950. Het is een waar plezier om die stad te tekenen
en het uit te werken als een Amerikaanse misdaadroman."
Raives over samenwerken: "Mocht
Éric stoppen, weet ik niet zeker of ik wel verder
ga met strips. Ik zou er kunnen inkleuren, dat deed ik
al voor Jean-Claude Servais, maar het werkplezier met
ons tweetjes is belangrijk. Dertig jaar geleden begonnen
we met Lou Cale, het verhaal van een fotograaf
in New York in de jaren 1940." |
|
|
