Onderstaande bijdrage van Paul Giner verscheen eerder in het Franse stripmaandblad Casemate nummer 53 van november 2012.

COMMENTAAR BIJ PAGINA 19

Over een 'goed begonnen' jaar: "Op 5 januari van dit jaar viel de spar van de buren op ons tuinhuisje. Ik zei dat het jaar goed begonnen was. En ik moest inderdaad heel wat probleempjes het hoofd bieden buiten het werk om, zoals het lawaai van een boormachine die stenen kliefde. Zo kon ik me niet concentreren. Al wat ik nog nodig had was een belastingscontrole."

Over de warming-up: "Ik ben het album begonnen bij plaat 4, waarop er praktisch geen personages voorkomen, enkel landschappen en vliegtuigen. Ik begin graag rustig met iets eenvoudig, alsof het een warming-up is."

Over de grotscène: "Ik had snel een hekel aan dit soort complexe grotscènes met steevast meer dan drie niveaus. In prent 1 zijn er de personages in de kooi en er zijn er op de voorgrond met de tralies tussen hen in. Een keer het potloodwerk gedaan is, begin ik de tralies te inkten. Omdat die zwart en dik is, heeft de inkt de neiging om de potloodlijnen van de personages af te dekken. Hetzelfde geldt voor de structuur van de rotsen achter de tralies. Als het overdone was, moest ik het met witte plakkaatverf of Tipp-Ex verbeteren. Dit is het soort scène waarbij ik meer tijd besteed aan het decor dan aan de actie en de personages."

Over recyclage: "Ik had in het vorige album bij een telefoonscène tussen Carrington en zijn vriend een voorafgaande prent van het Pentagon toegevoegd. Omdat het niet werkte, heb ik de hele strook herwerkt. Het Pentagon-prentje dat ik al had geïnkt kon ik voor deze plaat hergebruiken!"

COMMENTAAR BIJ PAGINA 20

Over logo's: "De militaire uniformen moeten kloppen. Jones is kolonel, zij moet dus vleugeltjes op de schouders dragen, haar adjunct-luitenant één streep en geen twee. Ook al zijn de FBI-logo's voor het verhaal niet van heel groot belang, toch zijn ze van tel voor zij die ze kennen. Ik heb enkele jaren geleden dergelijke logo's van de FBI en CIA zelf met de hand getekend voor Alfa. Omdat ze toch niet veranderd zijn, waarom zou ik ze dan weggooien? Ik heb dus de map opgevist, ze hier geplakt en waar nodig van perspectief veranderd. Ik bewaar zulke logo's in verschillende formaten, zodat ik er voor een eventuele verkleining kan gebruiken die minder gedetailleerd zijn, anders valt het meteen op dat ze in de tekening zijn gemonteerd."

Over de emmer: "In prent 3 zie je het verblijf van Carringtons zuster. Het is nagenoeg identiek aan hoe Vance het tekende in Dertien contra Een. Het paard is een beetje bewogen en ik heb de Dodge Viper-sportwagen van Jones vervangen door een vuile tractor. De emmer in het midden staat op dezelfde plaats. Ofwel wordt het er niet vaak onderhouden, ofwel betekent het iets voor de zus van de generaal. Ik ben gek op dit soort details."

Over het onbestaande stadje: "De eindredactrice van het album meldde ons dat ze Pointerlet nergens terugvond. Niet moeilijk, het dorpje bestaat niet! Net zo min als Costa Verde of Greenfalls. Wat het interieur van de Mayflower-stichting betreft, baseerde ik me op een min of meer gelijkaardig gebouw dat op dezelfde plaats voorkomt. Ik heb een andere bovenkant getekend."

COMMENTAAR BIJ PAGINA 21

Over de personages van een ander: "Je kan altijd een personage herkennen, zelfs al is het getekend door twee verschillende tekenaars. Enkel de tekenstijl verandert. In het geval van XIII moet je personages overnemen die zijn gecreëerd door een ander, maar ze vooral op dezelfde manier neerzetten zoals de oorspronkelijke auteur het deed. Dat is de hele moeilijkheid. Ik heb veel meer moeite gehad om me Betty Barnowsky eigen te maken dan de andere personages. Op het einde van het album benadert mijn XIII echt die van Vance, zonder dat het me nog veel moeite kostte. Zachtjesaan kon ik 'm uit gewoonte tekenen."

Over de uPod: "De uPod, de draagbare antenneschotel in de laatste prent, bestaat echt. Gedemonteerd past het in drie koffers. Het wordt gebruikt op locaties waar je niet kan zenden met een vaste antenne."

Over het handschrift: "Ik gebruik altijd mijn familie voor mijn werk. In prent 2 is het handschrift op het papiertje dat van mijn vrouw. Mocht ik het zelf geschreven hebben, zou het te hard lijken op mijn lettering."

Over de volgorde: "Wanneer ik XIII overnam zei Yves Sente me dat uitgever Yves Schlirf er een hekel aan heeft als men hem platen toont die door elkaar zijn. Net zoals het vorige deel heb ik daarom dit album in volgorde getekend, behalve op het einde waar ik gelijk waar begon. Toen de deadline naderde, moest ik me haasten en het gebeurde dat ik bepaalde scènes aan de kant legde tot ik er alle benodigde documentatie voor gevonden had."

COMMENTAAR BIJ PAGINA 22

Over een anderhalf album: "Sommige scènes zijn gemakkelijk om te schrijven, maar minder om te tekenen. Hier zijn er meerdere prenten met een tiental personages. Gezien het aantal details dat ik moet tekenen, had ik het gevoel dat ik anderhalf album heb getekend! Het was pure noodzaak, bij gebrek aan plaats, maar ook logisch om de arm van Jones uit het kader te laten komen. Het versterkt het gebaar van geweld en de dynamiek."

Over zwarte onomatopeeën: "Als een onomatopee typisch Frans is, teken ik die in zwart op wit om de publicatie van het album in andere talen te vergemakkelijken. Om te vermijden dat een onomatopee verkeerd wordt begrepen of belachelijk klinkt , is het beter dat die veranderd wordt (in de Franstalige editie van het album staat er in prent 2 CHTÔ in plaats van PAF, red.). Het is natuurlijk minder vanzelfsprekend als de tekst wit is en volledig geïntegreerd in de tekening."

Over grotten en Kalachnikovs: "Er komen bijna geen grotten voor in het volgende album. Wat een opluchting! Yves, nooit meer zulke scènes! Of toch de eerste jaren niet. Net zo min als Kalachnikovs! Nadat ik die op alle manieren heb getekend, heb ik er een gloeiende hekel aan. Bovendien stellen die oude, lelijke modellen van 1947 niets voor. De versie uit 1974, die ik tijdens mijn militaire dienst gebruikte, was zo veel beter."

Over de comeback van Alfa: "Chris Lamquet tekent de volgende Alfa waarvan de cover al twee jaar klaar is. Hij hertekent de platen die ik al had gerealiseerd. Het album is voorzien voor 2013. Als het al logisch was dat William Vance een van de scènes, die een voorstelling waren van een door een Vlaming geïllustreerd boek, in mijn eerste XIII-album verzorgde, moet er echt wel eenzelfde soort logica mogelijk zijn voor wat ik herteken voor Alfa!"

Onderstaande bijdrage van Paul Giner verscheen eerder in het Franse stripmaandblad Casemate nummer 42 van november 2011.

COMMENTAAR BIJ PAGINA 5

Over twijfels: "Ik ben inmiddels te oud geworden om nog in de stijl van iemand anders te tekenen! Vanaf het begin heb ik gezegd dat ik niet wilde tekenen zoals William Vance. Zolang de helden herkenbaar blijven, had de uitgever er geen problemen mee. Jones, Betty of andere bestaande personages bezorgden me geen moeilijkheden, ik aarzelde alleen bij XIII. Het vergt tijd om automatismen aan te leren, vooral als je je niet wil beperken tot twee expressies of houdingen. Ik heb geprobeerd om 'm te tonen vanuit gezichtspunten die nog niet voorkwamen in de vorige albums. Daardoor had ik geen voorbeeld. Ik had 'm ongewtijfeld beter in 3D gemodelleerd om beter te zien hoe hij er vanuit gelijk welke hoek uitziet."

Over de 'hulpvaardige' boekhouder: "Hier was er een kleine wijziging nodig in het scenario. De benzine moest uit de kapotte motor lopen vooraleer in vlam te schieten door de brandende band. Toen ik aan deze plaat werkte, kreeg ik bezoek van mijn boekhouder. Het benzinereservoir van zijn grote Audi werd doorboord doordat hij tegen een kippenren reed. Omdat het niet vanzelfsprekend is om lopende benzine uit een motor te tekenen — je ziet er niets van want het loopt onder de wagen — heb ik het getekend alsof het bezinereservoir was doorboord."

Over walging op luchthavens: "De negentien voorgaande albums kwamen me goed van pas als documentatie, vooral voor het strandhuisje waarin XIII woont. De rest vond ik op internet. Maar er was geen sprake van om op onderzoek te trekken naar de Verenigde Staten. Het fouilleren en de vragen die ze stellen in hun luchthavens doen me walgen. Ik wacht tot het daar een beetje soepeler wordt om ernaartoe te gaan."

COMMENTAAR BIJ PAGINA 6

Over de kritiek van Vance: "De manier waarop Vance zich aan de telefoon uitdrukte, maakte me een beetje bang: 'Zeg, Iouri... Jouw laatste plaat...' Ai, wat deed ik verkeerd? 'Goed, hoor, 't is goed!' Oef! Dat was zijn manier om me te feliciteren! Maar als er zaken waren die 'm tegenstonden, dan zei hij het ook. Ik heb bijvoorbeeld het hoofd van XIII hertekend in prent 6 van de volgende plaat want de bovenkant van zijn kruin was te plat."

Over het grootste probleem: "Het klinkt onnozel, maar het formaat van het album vormde mijn grootste probleem. Het is een beetje kleiner dan de albums uit de collectie Derde Stroming waarin Alfa verschijnt. Die enkele vierkante centimeter minder heb ik gemist. Het kostte me een veertigtal pagina's om er gewoon aan te geraken."

Over realistische uniformen: "Yves Sente voorzag hetzelfde uniform voor alle politiemannen. De gemeentelijke politiechef is echter die van Bar Harbor, de stad in de buurt. Eigenlijk heeft hij daar niets te zoeken op de plattelandsweg waar het ongeluk plaatsvond. Ik heb info opgezocht over de politie-uniformen in de staat Maine, uit respect voor de realiteit."

Over zijn achterdochtige vrouw: "Ik heb het album in negen à tien maanden gerealiseerd dankzij inkleurster Bérengère Marquebreucq. Zij is zeer sterk in sfeerschepping. Daarvoor gaf ik haar bijna carte blanche. Ik bezorgde haar foto's die ik gebruikte om een locatie te tekenen, of een wagen of een kenteken. Het is de eerste keer dat ik werk met een inkleurster die geen familie van me is. Het belangrijkste gedeelte van de samenwerking verliep via telefoon of mail. Mijn vrouw begon zich ongerust te maken toen ze me steeds hoorde bellen met een vrouw! Later begreep ze dat het om mijn inkleurster ging en toen was alles oké."

COMMENTAAR BIJ PAGINA 7

Over het kopiëren van de meester: "Hoe ik een hommage breng aan William Vance?" Door het tegenovergestelde te doen van wat hij doet! Zijn Julianne was bruinharig, gotisch, in leer met piercings. Ik heb mijn versie aangekleed in functie van haar statuut als Mayflower en ik heb haar witte haren gegeven. Op de backcover van Vance zie je een taxi in vooraanzicht met wolkenkrabbers op de achtergrond. Ik heb de taxi van achteren getekend met bomen achteraan. Dat is grappiger dan de meester te kopiëren."

Over het huis van XIII: "William lachte me uit met mijn huis van XIII. Het lijkt klein van buiten, groot van binnen. Ik heb het interieur verkleind zodat het beter overeenkwam met de buitenkant. De eerste prent is nagenoeg identiek als het huis op pagina 3 van de allereerste XIII. Doorheen de jaren zijn de bomen wat gaan hangen."

Over fouten: "Ik bedien me enkel van de computer voor enkele correcties. Ik zie beter bepaalde fouten op het scherm. Ik bespeurde er nog toen ik de pagina's naar Yves mailde. En ik vond er nog nadat ik drie biertjes dronk — maar geen 33!"

Over Alfa: "Ik heb een twintigtal platen getekend van de volgende Alfa, maar ik heb ze niet beëindigd door mijn toenmalige relatie met Le Lombard. Ik werkte alleen, zonder contract, ze vroegen me de platen op te sturen, daarna geen reactie, grote onverschilligheid. Bovendien hebben ze sinds deel 5 niets belangrijks meer gedaan om de serie een duwtje te geven. Dat begon me de keel uit te hangen en ik verkoos ermee te stoppen. Chris Lamquet zal daarom Alfa tekenen en hij zal alle platen van het volgende album hertekenen omwille van de consistentie. Binnen vijf maanden begint hij eraan."

COMMENTAAR BIJ PAGINA 8

Over een piloot met nagels: "Jones had enkel op de laatste pagina moeten opduiken. Ondanks de twijfels van Yves heb ik ze hier al in prent 6 getekend, om te vermijden dat ik in drie opeenvolgende prenten een telefoon moest tekenen. Hij gaf me gelijk. Voor de grap heb ik deze vrouw, die 's anderendaags op missie vertrekt, zich meer interesse laten betonen voor haar nagels. Een piloot met nagels? Da's nog erger dan voor een gitarist. Helemaal niet praktisch!"

Over een verkeerde volgorde: "Ik zit al aan plaat 7 van het volgende album, maar ik heb nog niet alles van de eerste platen getekend. Beginnen met een menigte mensen is niet motiverend, ik tekende liever eerst de vliegtuigen. In het begin van mijn tekenwerk had mijn — zenuwachtige — uitgever er een hekel aan om platen door elkaar te ontvangen. Om hem gerust te stellen, heb ik vervolgens in de juiste volgorde gewerkt. Ik denk dat ik daardoor zijn vertrouwen kreeg want hij kreeg geen hartaanval bij het ontvangen van mijn platen voor de volgende XIII!"

Over Youri en Iouri: "Toen ik mijn eerste contract bij Lombard tekende, in 1994, schreef de uitgever mijn voornaam als Youri in plaats van Iouri. Het misverstand sleept nog steeds aan, maar dat stoort me niet, want de juiste spelling is in het cyrillisch! Laten we het er maar op houden dat Youri Jigounov mijn pseudoniem is en Iouri Jigounov mijn echte naam."