Alle bijdragen van Federico Nardo en Pierre Makyo aan de rubriek De Commentator bundelen we op deze pagina.

Klik verder naar de volgende onderwerpen:
02/03/2016 Federico Nardo en Pierre Makyo over Jonge Wolven
 
Federico Nardo en Pierre Makyo
over Jonge Wolven
02/03
TOP
Jonge Wolven
Onderstaande bijdrage van Sophie Bogrow verscheen eerder in het Franse stripmaandblad Casemate nummer 78 van februari/maart 2015.

COMMENTAAR BIJ PAGINA 8
Jonge Wolven
Pierre Makyo over Federico Nardo: "Nardo is een ongelofelijke tekenaar, een droom voor een scenarist. Geen enkel beeld lijkt hem te moeilijk, geen enkele documentatie is voor hem onvindbaar. Ik geef hem het complete scenario in één keer, opgedeeld per pagina, prent per prent beschreven en met de dialogen. Ik zie de pagina's terugkomen We praten erg weinig. Hij gaf me potloodtekeningen waar er niets aan te verbeteren viel. Hij spoort documenten op het internet op die ik zelf nooit had kunnen vinden. Hij speelt met de meest complexe perspectieven alsof het niets is. Sommige scènes van het tweede deel (in vertaling is het tweeluik gebundeld als een integrale, red.) waar hij nu aan werkt, bezrgen mij, zelf ook tekenaar zijnde, hoofdpijn!"

Federico Nardo over het dorp: "Ik heb voor dit gefantaseerde dorp heel wat gegoogeld over Aveyron. In die streek zijn er heel veel mooie, oude dorpjes met een variatie aan architecturen van de middeleeuwen tot de achttiende eeuw. Het dorp Estaing, aan de rand van Lot, diende als belangrijkste voorbeeld voor de algemene structuur, de vorm van de daken, de gevel van de kerk, enzovoort. De details van de huizen en de steegjes zijn samenraapsels uit andere dorpen."

Nardo over de roman: "Ik had graag het boek van Michel Folco willen lezen, waar de strip op is gebaseerd, om de sfeer te kunnen opsnuiven. Helaas is het niet vertaald in het Italiaans en het in het Frans lezen zou me te veel tijd hebben gekost. Ik kan me net redden om de dialogen in het scenario te begrijpen. Ik heb dus uitsluitend op basis van het scenario gewerkt dat voor me vertaald is door Makyo en de uitgever om me te behoeden voor misstappen. Blijkbaar is me dat goed gelukt."



COMMENTAAR BIJ PAGINA 9
Jonge Wolven
Nardo over dynamiek: "Wanneer ik een avontuur teken, probeer ik altijd tenvolle de camera te laten bewegen om dynamiek aan de scène te geven. Dat komt natuurlijk goed uit voor energieke camerastandpunten, maar ik heb het geluk dat ik geen problemen heb met het perspectief. Ik denk er zelfs niet meer over na. Misschien ook omdat ik er nogal veel mee heb gespeeld in mijn vorige albums: het vakmanschap kwam gewoon terug."

Nardo over de tekenstijl: "Oorspronkelijk was ik meer een tekenaar van komische strips. Ik ging over naar een stijl die min of meer geïnspireerd is op manga's voor de eerste delen van de serie Monster Allergy bij Soleil... Ik ben in het realisme doorgebroken met Le Vent des Khazars, ook al een romanadaptatie door Pierre Makyo van Marek Halter. Deze keer moest ik iets anders vinden. Het juiste evenwicht tussen avontuur en komedie, in de lijn van het theater van Goldoni."

Nardo over Clovis en Roberto Benigni: "Hoewel het verhaal zich veeleer concentreert op Charlemagne, de jongste van de vijfling, is de vader, klompenmaker Clovis, de vedette is in het eerste deel. In het scenario stond niet echt een beschrijving, in tegenstelling tot de meeste andere personages. Ik wist alleen dat hij een dertiger is. Ik zocht naar een model die een lach en een traan kan veroorzaken, ik dacht snel aan acteur Roberto Benigni! Zonder hem er echt op te laten lijken, hield ik hem in het achterhoofd tijdens het werk. Voor zijn vrouw Apolline was het eenvoudiger, ik moest haar gewoon heel gezet tekenen, ze is een moeder van een tweeling..."



COMMENTAAR BIJ PAGINA 10
Jonge Wolven
Nardo over de kostuums: "Samen met het scenario bezorgde de uitgever me een lijst met films die als documentatie konden dienen, voor de sfeer en voor de kostuums. In Italië vond ik enkel Le Pacte des Loups waarvan de comicstijl hier niet echt aanslaat! Een detail in het midden van een film vinden, duurt altijd erg lang en het komt neer op stompzinnig kopiëren... Films over de achttiende eeuw hebben bovendien de neiging om de adel te tonen, niet de gewone burgers. Ik heb daarom kostuums gezocht op internet en in de schilderkunst. En ik heb toch ook iets geleerd uit de film Barry Lyndon. De mensen droegen zelfs een jas om een kruiwagen op het veld te duwen..."

Nardo over de lettering: "Mijn tekstballonnen lijken vaak te groot voor de tekst. Er is geen probleem met het lettertype of door de vertaling, maar een keuze: ik heb graag dat er lege ruimte rond de tekst is. Maar daarom letter ik nog niet met de hand want mijn geschrift is erg lelijk. Ik wil mijn platen zelfs niet op een zichtbare plaats nummeren, dat doe ik altijd op de achterkant van het papier!"

Nardo over de inkleuring: "Inkleurder Antoine Quaresma heeft ook Le Vent des Khazars ingekleurd. Ik moet hem zelden concrete aanwijzingen geven. Als ik een wolkenhemel nodig heb of de vlam van een kaars zoals op deze plaat, heb ik het maar open te laten als ik de potloodtekeningen inkt. Hij heeft de boodschap perfect door."



COMMENTAAR BIJ PAGINA 11
Jonge Wolven
Nardo over de bevalling: "Het is de eerste keer dat iemand me vroeg om een bevalling te tekenen! Voor een keer volstond de documentatie op het internet niet. Ik ben uitgegaan van hetzelfde principe als vandaag. Op de volgende pagina zien we wel de kraamvrouw, die geen doetje is, aan de baby sleuren om hem eruit te krijgen. Het scenario beschreef het zo nauwgezet dat ik het hilarisch vond. Maar misschien gebeurt dat ook in werkelijkheid? Dat is het eeuwige probleem tussen humor en realisme, we weten nooit precies waar we staan!"

Nardo over de menigte: "Er zijn veel aanwezigen bij de bevalling van Apolline... Ik schets altijd een plannetje van de locaties, uit vrees om bijvoorbeeld het venster en de deur om te wisselen. Maar de menigtes teken ik minder formeel. Over het algemeen teken ik de voorziene personages uit het scenario en probeer ze allemaal op hun best in de prenten te tekenen. Waarom zouden we er doekjes om winden?"

Nardo over anachronismen: "Ik streef ernaar opnieuw een sfeer te scheppen, maar ik kan niet garanderen dat er anachronismen inzitten. Hier gebruik ik bijvoorbeeld een lamp die zijn tijd ver vooruit is. Wat verder ben ik niet zeker over de authenticiteit van de melkflessen voor de vijfling. Ook nog verder was er in het scenario een imposante galg beschreven, 't is te zeggen een galg met stenen zuilen, waarvan het aantal een weergave is van het belang, waarbij ik me misschien te veel liet inspireren door een schilderij uit de negentiende eeuw met de galg van Montfaucon bij Parijs. Fouten toegegeven..."