De Buit
COMPLEET VERHAAL
De Buit
KLIK
voor andere strips van
Éric Stalner


KLIK
voor andere strips van
Cédric Simon
DE BUIT
Éric Stalner + Cédric Simon / Éric Stalner naar de roman van Émile Zola
Daedalus | 128 p. | € 24,95 (HC)
Meer dan je ziet
Werk van Émile Zola, dé Émile Zola, verstrippen. Je moet maar durven. De kans om te kort te doen aan iconisch werk is niet min. Zeker wanneer je in Les Rougon-Macquart
duikt, Zola's imposante twintig-turven-lange naturalistische familiekroniek.

Éric Stalner durft het aan. Samen met Cédric Simon — met wie hij ook Exile en Remi, Alleen op de Wereld schreef — verdiept hij zich in het scenario van een van die bekendere turven: De Buit. Dat is het verhaal van Aristide Rougon, alias Aristide Saccard, een fulltime lepe opportunist, mauwveger en plantrekker. Zijn doelen variëren enkel in semantiek: binnenhalen, verrijken, verdienen. De stad en haar bevolking kunnen hem daarbij helpen, ook al organiseren ze daarmee hun eigen aderlating. Hun bloedarmoede, zijn rijkdom, koste wat het kost. Niemand is veilig.

Zola was een uitstekende observator die een vaak striemende inkijk bood in zijn maatschappij en in het menselijk gedrag. Stalner en Simon nemen dat gevoel voor een groot deel over. Ze presenteren een Saccard die over lijken gaat om zijn doel te bereiken en tonen een tijdsgeest vol nepotisme, opportunisme en eigenbelang. Net zoals Zola zou hebben gedaan. Het is te zien dat deze strip een romanbewerking is, maar Simon en Stalner vinden een opmerkelijk evenwicht. Daar waar wat langere blokken tekst de romanoorsprong verraden, is de paginaopbouw dikwijls opvallend dynamisch. Waar de pagina's eerder klassiek zijn onderverdeeld, gebruiken de auteurs vaker erg beknopte tekstballonnen. Bijna staccato, maar het voelt natuurlijk aan.

De platen van Stalner herbergen nog een ander knap trucje: herhaling, om het voorbijgaan van tijd te illustreren. Bijvoorbeeld op bladzijde 14. De eerste kolom toont telkens Saccards vrouw en kind, de tweede Saccard op zijn werk en de derde een zelfbewuste Saccard op straat. De opbouw is steeds dezelfde, maar iedere strook toont ook subtiele verschillen met de vorige. Zo kan je visueel veel informatie en sfeer meegeven zonder dat je veel woorden hoeft te gebruiken. Een bladzijde later herhaalt Stalner deze opbouw. En daar blijft het niet bij.

Het moge duidelijk zijn, stripauteurs die een roman verstrippen, zijn niet bij voorbaat kansloos. Als ze alle middelen gebruiken die ze maar kunnen bedenken — visueel en tekstueel — dan zijn wij de eersten om te beamen dat het geen dubbeltje op zijn kant hoeft te zijn. Als alles mooi in evenwicht is, kan zo'n munt heerlijk tollen.

Daedalus wijdt een heuse collectie aan het œuvre van Émile Zola. De Buit is daarvan het eerste deel. Ga en geniet ervan, de stripwinkels zijn weer open...
DIEDERIK VAN DE VELDE --- april 2020