|
Op 30 oktober 2005 vierde Jommeke van Jef
Nys zijn vijftigste verjaardag. Wij vroegen onze
lezers naar wat zij de beste vijf Jommeke-strips
'aller tijden' vonden. Dankzij alle inzendingen konden we
tot onderstaande Jommeke Top 10
komen. In totaal werden er 61 verschillende albums genomineerd.
We vroegen de hulp van Jommeke-fanaat Eddy
Solie om wat meer kleur te geven aan deze pagina. |
|
> terug naar De Stripspeciaalzaak <
Eddy
Solie is de webmaster van de gerenommeerde en zeer uitgebreide Jommeke-fansite
die je zeker eens moet bezoeken. Hij kwam alvast tot een volgend
besluit:
"Het is toch wel zeer opvallend dat de tien verkozen verhalen
allemaal dateren uit de periode 1955 (eigenlijk 1959, het betreft
hier immers de gewone albumreeks) tot 1974. Bijkomend is het feit
dat er zeven albums komen uit de eerste 21, de eerste zes jaar dat
de Jommeke-reeks loopt. Moeten we hieruit concluderen dat er na
de eerste zes jaar al enig verval optrad? En als we het uitbreiden
voor de volledige Top 10, dat er in twintig tot dertig jaar geen
albums meer verschenen die er echt bovenuit staken zodat ze in het
Vlaams collectief geheugen bleven hangen?"
Geen idee, al zijn de meeste lezers van De Stripspeciaalzaak
ondertussen ook al wel de reeks ontgroeid en kozen er zeer veel
uit voornamelijk nostalgische overwegingen.
Solie voegt er ook nog aan toe: "Deze Top 10 omvat wat
Jef Nys door de hele reeks heeft trachten hoog in het vaandel te
houden, buiten de klassieke gegevens zoals geweldloosheid, aseksualiteit,...
Je heb de fantasie- en droomwereld (nummers 6 en 9), het avontuur
(nummer 1), de humor (nummer 7 en 8), de detective (nummers 2 en
4), de wereldverbeteraar (nummers 3 en 5) en het onderliggende religieuze
(nummer 10)."
Eensgezindheid over de nummer 1 was er anders wel. Het stak er met
kop en schouders bovenuit terwijl de scores van de rest van de Top
10 nauw bij elkaar aansluiten.
Maar nu genoeg geluld. Hier volgen de tien beste Jommeke-albums. |
.Jommeke
12: Paradijseiland |
1 |
|
|
Eerste
druk: 1962
't Verhaaltje: Filiberke
laat Jommeke de antwoorden van zo'n 140 wedstrijdvragen opzoeken.
Filiberke wint er een reis rond de wereld per schip mee. Met Flip
en Pekkie vermomd als meisje kan de hele bende aan boord gaan. Op
het schip is Anatool in dienst. Hij zorgt ervoor dat Jommeke en
z'n vrienden op een onbewoond eilandje in de Stille Oceaan terechtkomen.
Met de hulp van apen bouwen ze er een huis en vervolgens zelfs een
heel dorp. De apen worden geleerd om allerlei werk uit te voeren.
Een zorgenloze tijd brengen ze op het eiland door. Na een half jaar
worden ze door een schip opgepikt en kunnen ze naar huis.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Een beetje vreemd dat dit verhaal nummer 1 is geworden.
Ik vind dat er sterkere albums in de Top 10 aanwezig zijn. Maar
de kiezer heeft beslist. Het is en blijft uiteraard een verhaal
om even bij weg te dromen. Het is ook het eerste verhaal waar de
apen een vrij centrale rol opeisen.
We onthouden uit dit album zeker dat Jommeke er gekroond werd tot
koning van Paradijseiland, dat hij en zijn ouders in dit album zelf
ook de avonturen van Jommeke lezen en dat het papegaaienkoor van
Paradijseiland zo'n 420 papegaaien telt."
Nostalgische relativering:
Opnieuw een apenverhaal en verdomd geen slechte keuze. Na een reddeloze
en hopeloze periode wanneer het gezelschap op het eiland beland,
ontpoppen de kersverse eilandbewoners zich als een Robinson Crusoë-familie
in de dop. Dit verhaal is er één van overleven met
een maximum aan luxe en een minimum aan middelen. Maar dat apen
apen na-apen doet ons toch een bedenking maken. Is het niet makkelijk,
paternalistisch en zelfs oud-kolonialistisch om te profiteren van
de werkkracht van een bende apen? Jommeke noemt hen dan wel zijn
vrienden in strook 140, maar twee stroken verder verplicht hij deze
brave slaven toch weer tot werken. "En als ge moe wordt, elkaar
aflossen", zegt Jommeke nog. Nog eens twee stroken verder,
bij het aanschouwen van een houten boomhut, pardon, boomvilla, zegt
Jommeke over zijn helpers: "En de apen! Ik moet mijn dienstvolk
zelfs geen loon geven. Met een vriendelijk klopje op de schouder
zijn ze in de wolken". Al goed dat Jommeke en zijn kornuiten
op het eiland geen rubberplantage zijn begonnen zoals de Belgen
in Congo (in 1962 al twee jaar onafhankelijk) onder Leopold
II.
Maar kom, daar dachten we allemaal niet aan tijdens het lezen van
dit album in onze jeugd. Paradijselijkheid, blijdschap, gelukzaligheid,
onbekommernis, escapisme, het luierikklimaat en jaloezie op al deze
elementen vielen ons te beurt. En dan was er op het eiland nog plaats
om een houten pretpark te bouwen en een Ben Hur-achtige
geitenrace te organiseren. Jeetje, wat een fantasie! Wat een plezier
om te lezen ook. Die apen blijven grappig. |
.Jommeke
3: De Koningin van Onderland |
2 |
|
|
Eerste
druk: 1959
't Verhaaltje: Een
vreemde vrouw neemt haar intrek in het kasteel van Achterberg. Ze
kroont er zichzelf tot koningin. Haar rijk noemt ze Onderland en
haar onderdanen zullen kinderen zijn. De kinderen worden ontvoerd
door de gehypnotiseerde champetter. Jommeke en Flip trekken ten
strijde, maar Jommeke valt in de handen van de koningin. Hij kan
vrij snel ontsnappen en vindt ook de andere kinderen in het kasteel.
De ouders, die door Flip opgetrommeld zijn, kunnen de kinderen en
de champetter bevrijden. De koningin wordt opgesloten in een instelling.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Een zeer sterk verhaal met enige horroringrediënten.
Ik denk dat dit album niet had kunnen verschijnen mocht het ten
tijde van de Dutroux-affaire op stapel hebben gestaan.
We weten dat in de Jommeke-verhalen het boze karakter voor
rekening komt van Anatool. In dit verhaal komt een extra dimensie
betreffende fout gedrag van een volwassene ten opzichte van kinderen
naar voor in de rol van de boze koningin, die hier haar intrede
doet. Ze zal later nog optreden in een aantal verhalen, maar haar
rol, die uiteraard boosaardig blijft, wordt enigszins afgezwakt
en toegeschreven aan haar zwakke verstandelijke vermogens.
We onthouden uit dit album zeker dat Flip samen met een kanonskogel
werd afgevuurd door de koningin van Onderland, dat Flip in zijn
tweede verhaal het reeds hard te verduren krijgt en zijn reddersrol
nog eens extra in de verf wordt gezet in diverse probleemsituaties
binnen het verhaal."
Nostalgische relativering:
Als kind vonden we dit een sinister verhaal met een werkelijk angstaanjagend
personage — hoogstwaarschijnlijk door de zwaar met zwart omrande
ogen — dat het gemunt heeft op kinderen. Als volwassene krabben
we ook wel eens in ons haar bij wat andere volwassenen allemaal
zien in de koningin van Onderland. Een weinig getalenteerde, anonieme
tekenaar koos haar als hoofdonderwerp voor de pornoparodie Hete
Avonturen, later in beslag genomen na een proces dat Jef
Nys won. De resterende oplage ligt bij hem thuis. Hij geniet
met volle teugen als hij er nu en dan eens eentje door de papierversnipperaar
jaagt. En schrijver Paul Mennes legde in een essay
de link tussen Jommeke en sm aan de hand van deze gehate
koningin. Jaren later heeft hij in De Morgen benadrukt
dat hij de tekst NIET had geschreven uit een soort verheven voorliefde
voor pulp van het Jommeke-soort, nee hoor, hij vindt Jommeke
er gewoon te slecht voor. Jammer, want verschillende scènes
(de folterscène!) doen het nog steeds. Met de jaren zijn
de kantjes er wel van gevijld, ook in andere verhalen. De nachtmerriescène
uit deel 11: De Zonnemummie (gestrand op nummer 12) bijvoorbeeld
is verwijderd in de hertekende herdruk. Nochtans deed Edgar-Pierre
Jacobs al eens eenzelfde vondst van de hand voor Hergé
in het Kuifje-album De Zeven Kristallen Bollen
met het binnensluipen van Rascar Capac. |
.Jommeke
26: Kinderen Baas |
3 |
|
|
Eerste
druk: 1966
't Verhaaltje: Professor
Gobelijn vindt dat kinderen meer vakantie moeten hebben en bedenkt
een wijsheidsdrank. Jommeke test de drank met succes. Jommeke en
Filiberke zorgen ervoor dat iedereen via de waterleiding het drankje
naar binnen krijgt. Twee dagen later blijkt de jeugd van Zonnedorp
enorm intelligent geworden te zijn. Leraren en dokters staan voor
een raadsel. Nog wat later blijkt het drankje bij volwassenen een
omgekeerd effect teweeg te brengen. Ook Gobelijn is weer kind geworden.
Jommeke neemt de leiding en roept de kinderen op om goed voor hun
ouders te zorgen. De volwassenen moeten terug naar school. Jommeke
bedenkt een nieuwe wijsheidsdrank en de ouders krijgen hun verstand
terug. De kinderen raken helaas hun superintelligentie weer kwijt
en moeten terug naar school.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Jef Nys heeft het nooit onder stoelen
of banken gestoken dat hij dit zijn beste verhaal vindt. Het is
inderdaad een geweldig idee om de kinderen even het roer van de
volwassenen te laten overnemen. Maar wat blijkt: ook de kinderen
nemen al snel wat typische dingen over van wat ze van hun ouders
te horen kregen: standjes geven bijvoorbeeld. Het is een verhaal
dat je even doet nadenken.
We onthouden uit dit album zeker dat Jommeke een licht auto-ongeval
krijgt en niet al te beleefd reageert met de woorden: 'Natuurlijk,
een vrouw aan het stuur'. Het is zowat de enige keer dat hij uit
zijn brave (voorbeeld)rol valt. Verder nog dat Jommekes invloed
van een wijsheidsdrank een nooit geziene medische prestatie leverde
en dat bij een hond en een kat kop en staart worden verwisseld."
Nostalgische relativering:
Hier merken we nogmaals Jef Nys' wishful thinking om eens
wat vaker te luisteren naar wat kinderen te zeggen hebben. Wat zou
er allemaal gebeuren als kinderen het land regeren? Uitspraken maken
over samenwerking met het Vlaams Belang zoals het
eerder dit jaar de jonge premier van het kinderparlement overkwam?
Ach zeg, laten we die toer niet opgaan. Neen, in dit What if?-gegeven
zou het er volgens Nys harmonieuzer en verdraagzamer aan toegaan.
Al durven de kinderen al even streng en vermanend uit de hoek te
komen als hun ouders en laten we er alsjeblieft niet aan denken
hoeveel moeite het deze kinderen kost om hun kinds geworden ouders
zindelijk op te voeden! Om toe te geven aan de vraag van Studio
100 om een Jommeke-verfilming te mogen opzetten,
gaf Nys zijn fiat enkel als het verhaal gebaseerd was op Kinderen
Baas. Maar zo ver kwam het niet. |
.Jommeke
13: Het Jampuddingspook |
4 |
|
|
Eerste
druk: 1963
't Verhaaltje: Een
Schot komt in Zonnedorp aan waar hij in het park Jommeke en Filiberke
ontmoet. In het kasteel van Mic Mac Jampudding zou een spook
zitten. Samen trekken ze naar het kasteel om het spook te ontmaskeren.
Na de nodige plagerijen van het zogenaamde spook kan de knecht Tomson
ontmaskerd worden. Tomson blijkt niemand minder te zijn dan Anatool.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Weer een verhaal waar nieuwe personages hun intrede
maken: Mic Mac Jampudding en Arabella. Deze twee nieuwe figuren
openen enorme perspectieven betreffende een extra komische noot
binnen de verhalen. Vooral de combinatie Flip en Mic Mac Jampudding
zijn onbetaalbaar. Het detectivegehalte van dit verhaal is bijzonder
sterk. Ook de nieuwe locatie (de Schotse hooglanden evenals het
oude kasteel) dragen bij tot de wat mysterieuze sfeer die doorheen
het verhaal als rode draad sluimert.
We onthouden uit dit album zeker dat de paraplu van Arabella een
prima valscherm is, dat Pekkie dronken wordt na het oplikken van
whisky, afkomstig uit een omgevallen fles, dat er in Zonnedorp een
hotel is, genaamd In de Soeplepel."
Nostalgische relativering:
Met een spokenverhaal moet je dezer dagen niet meer afkomen, al
hult het spook uit dit verhaal zich gelukkig niet in een wit laken
met uitgesneden kijkgaten, een rotcliché van jewelste. Neen,
Jef Nys gebruikt hier alle truken van de foor om spanning en dreiging
te creëren. De remakes van oude horror- en andere griezelfilms,
die de laatste jaren de cinema's teisteren, tonen aan dat deze elementen
het nog steeds doen bij tieners en kinderen. En ook Harry Potter
tapt zelfs uit eenzelfde luguber vaatje. Een aan een paal vastgebonden,
doodsbenauwde Filiberke; een hardhandige overmeestering van een
in een harnas gehulde snoodaard; gruwelijke stemmen en geluiden
(soms met klassiek vals alarm); het verplaatsen, verdwijnen en verschijnen
van voorwerpen; een opgezette dode en duivels kijkende geit die
in de soep duikt; het vallen in de diepte;... Natúúrlijk
blijft dit verhaal bij! Ons valt het bovendien goed mee dat de clichés
over de gierige, whiskyzuipende Schot hier niet worden herhaald...
Op dat whisky zuipen na dan. |
.Jommeke
65: De Grasmobiel |
5 |
|
|
Eerste
druk: 1974
't Verhaaltje: Tijdens
een wandeling ontmoet Jommeke professor Gobelijn die gras aan het
maaien is. Met de auto vol gras geladen keert Jommeke met de professor
huiswaarts. Bij Gobelijn aangekomen ontploft het laboratorium. Het
experiment om energie uit gras te halen is gelukt. Maar Gobelijn
bouwt een auto die rijdt op gras. Jommeke mag deze grasmobiel testen.
Samen met Filiberke trekt hij er op uit. Een oliesjeik wil echter
het geheim van de grasmobiel voor zich. De achtervolging begint,
maar wanneer het duo in een Formule 1-race de eerste plaats pakken,
is er alleen nog maar hulde voor professor Gobelijn.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Voor al wie een beetje van techniek houdt, is dit
het verhaal met de meest revolutionaire uitvinding van Gobelijn.
Het door de professor gebouwde tuig voldoet gewoonweg aan alle milieu-eisen
en heeft zelfs nog wat extra onder de motorkap waarvan de huidige
automobielbouwers voorlopig nog dromen. Het geeft ook aan dat Jommeke
meer dan een volleerd autobestuurder is ondanks zijn jeugdige leeftijd.
Dit verhaal doet je minstens glimlachen en uit ervaring weet ik
dat jonge mensen dit als voorbeeld gebruiken wanneer bijvoorbeeld
de leraar een lesonderwerp behandelt over milieu en techniek.
We onthouden uit dit album zeker de technische gegevens van de grasmobiel:
Verbruik: 1⁄2 kg gras per 100 kilometer
Topsnelheid: boven de 250 kilometer per uur
Carrosserie: hout
Springcapaciteit: 10 meter ver en 3 meter hoog."
Nostalgische relativering:
In de jaren zeventig woedde volop de oliecrisis met een paar broodnodige
autoloze zondagen als gevolg. Jef Nys, bij monde
van professor Gobelijn, had de oplossing gevonden: laat auto's rijden
op gras! Daar is er genoeg van en 't groeit snel terug. Enkel nog
koeien en paarden compenseren voor hun verlies aan voeding, maar
kom. Maar meer nog dan het oplossen van economische problemen, onthielden
wij toch vooral de razendspannende race, de saaie Michel Vaillant
overtreffend. Met een weinig sexy uitziend en niet in het minst
een aërodynamische houten bak met wielen wint Jommeke de cup.
Of wat had je gedacht? Aan diskwalificatie voor het overtreden van
een reeks op te sommen veiligheidsvoorschriften (waar zijn de veiligheidsgordels
en de helm?) en het niet ingeschreven staan van de bolide, hebben
de organisators dan weer niet gedacht. |
.Jommeke
14: Op Heksenjacht |
6 |
|
|
Eerste
druk: 1963
't Verhaaltje: Jommeke
maakt een wandeling in de natuur en bereikt een groot bos. Onder
een holle boom vindt hij een opening met een trapje en verder een
tunnel. Hij volgt de tunnel en komt in kabouterland terecht. Daar
maakt hij kennis met de belangrijkste figuren. Ook wordt hem vertelt
dat de koning ziek is sinds drie heksen kabouterland plagen. Samen
met de kabouters trekt Jommeke ten strijde en kunnen ze verhinderen
dat de heksen de kabouterschat buitmaken. Uiteindelijk kunnen de
heksen verdreven worden.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Iedereen heeft ooit sprookjes gelezen. Wanneer je
als kleine jongen of meisje het verhaal leest, laat dit album je
binnen de kortste keren weer verzeilen in de sprookjeswereld. De
heksen die hier hun intrede doen zijn wat voorkomen betreft om ter
lelijkst. Wie Hakeneus grondiger bekijkt zal duidelijk merken dat
de invloed van Walt Disney (de heks uit Sneeuwwitje)
zeer sterk is geweest.
We onthouden uit dit album zeker dat Jommeke eigenlijk een avontuur
beleeft op een locatie die we nergens op de aardbol (of daarbuiten)
exact kunnen plaatsen."
Nostalgische relativering:
Op Heksenjacht is één van de populairste
verhalen uit de reeks. Ons moeder vertelde dat bij haar thuis de
namen van de drie heksen, Hakeneus, Pierehaar en Steketand, gebruikt
werden als roepnaam bij haar zusters. Als pesterij, ja. Daar vloeide
wel eens een traantje bij. Ook bijna dertig jaar na datum toen opa
enkele van die pestverhalen vertelde tegen de kinderen van onze
tantes. Bleiten dat zij deden! De kabouters uit het verhaal zouden
later nog verschijnen in een heuse spin-off, Langteen en Schommelbuik.
En twee van de drie heksen stonden later portret voor Luc
Morjaeus Biep en Zwiep. |
.Jommeke
20: Apen in Huis |
7 |
|
|
Eerste
druk: 1965
't Verhaaltje: De apen
van Paradijseiland komen bij Jommeke op bezoek. Ze vernielen één
en ander bij Jommeke thuis en in de rest van Zonnedorp. Professor
Gobelijn test zijn nieuwe uitvinding, de anti-vergeetkop, uit op
een aap. Wanneer uiteindelijk de brokken bij Jommeke thuis hersteld
zijn, vertrekken de apen terug naar Paradijseiland.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Kolder van de bovenste plank. Dit is een album dat
je enkel leest zonder echt veel te moeten nadenken. Just for
fun.
Het enige noemenswaardige feit dat we hier kunnen onthouden is dat
een twintigtal apen van Paradijseiland ooit een koor hebben gevormd: de
Oloe-Oeloes."
Nostalgische relativering:
Wat gebeurt er als je een bende apen in je huis loslaat? Totale
chaos! Scherven en brokken, hoogoplopende kosten (Flip zingt niet
voor niets in strook 48: "Wie zal dat betalen?"), ongemakken
en confrontaties met een onwennige maatschappij. Apen in Huis
is slechts één van de apenverhalen die geliefd zijn
bij Jommeke-lezers. Dat had Jef Nys ook
in de mot en hij voegde met chimpansee Choco een derde huisdier
toe aan het bestiarium dat de reeks kent na papegaai Flip en de
hond Pekkie. Dat het tegenwoordig verboden is om een aapachtige
als huisdier te houden is bijzaak. |
.Jommeke
20: Apen in Huis |
8 |
|
|
Eerste
druk: 1971
't Verhaaltje: De firma
Rein en Fijn richt een grote prijskamp in. Wie zich drie maanden
niet wil wassen zal daarna in één beurt met de zeep
van de firma proper gewassen worden. Filiberke neemt de uitdaging
aan. Jommeke zorgt ervoor dat Filiberke door zijn moeder niet kan
gewassen worden. Na heel wat perikelen is Filiberke niet meer om
aan te zien. Uiteindelijk mag zijn moeder hem voor de prijskamp
wassen. Filiberke wordt vervolgens gekroond tot zeepkoning en ontvangt
tweeduizend stukken wonderzeep.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Hier zet Jef Nys de droom van elke
kwajongen om in werkelijkheid: je hoeft je niet meer te wassen en
je krijgt er nog een beloning voor ook.
We onthouden uit dit album zeker dat het een verhaal is waar Jommeke
zijn hoofdrol eigenlijk kwijtspeelt aan zijn beste vriend Filiberke.
Er zijn later nog een aantal albums verschenen waar Filiberke eigenlijk
het hoofdpersonage is en zijn naïeve en onschuldig kinderlijke
rol even aan de kant laat: Prins Filiberke (deel 91), De
Goudvis van Filiberke (deel 171) en Filicasso (deel
180)."
Nostalgische relativering:
Eigenlijk moeten we daar eerlijk in zijn. Misschien onbewust roept
Jef Nys het Jommeke-lezende kroost nu en dan op tot rebellie
jegens de ouderlijke macht. Ergens zit er een anarchist in het gemoedelijke
lijf van Nys. In De Zeepkoning volgen we de (slapstick)lotgevallen
van smeerkees-voor-drie-maanden Filiberke die uit de schoonmaakhanden
van zijn moeder moet blijven. De anders doodbrave Jommeke treedt
hier op als medeplichtige. Nys' conservatieve visie op het gezin
— vader werkt en moeder aan de haard — zien we tot uiting
in de eindscène: Filiberkes vader, Prospeer, heeft de afwas
drie maanden lang laten staan in plaats van zelf de handen uit de
mouwen te steken. Bij thuiskomst maant hij vrouwlief Charlotte aan
om aan de afwas te beginnen. Hoe hij deze drie maanden heeft overleefd
zonder kokende vrouw in huis, is ons een raadsel. Maar het moet
gezegd, Nys moest zich ook wel eens bewust geweest zijn van deze
klassieke takenverdeling en tekende De Supervrouw, toch
al deel 94 van de reeks en in onze top 5-oproep gestrand op de 42ste
plaats. |
.Jommeke
21: Het Verkeerde Land |
9 |
|
|
Eerste
druk: 1965
't Verhaaltje: Jommeke
knutselt met de motor van de grasmaaier en z'n autoped een soort
bromfiets in elkaar en trekt samen met Flip op avontuur. Ze komen
na een tijd aan bij een middeleeuws ogend stadje. 's Nachts dringen
ze het stadje binnen. Al vlug worden ze opgepakt. In de stad blijken
zeer merkwaardige mensen te wonen. Na voor de rechter te zijn verschenen
mag Jommeke vrij rondlopen in de stad. Hij moet wel helpen waar
hij kan. Na een tijdje komt er telefoon van Teofiel die z'n zoon
onmiddellijk naar huis wil zien komen.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"Een geweldig verhaal waarin Moeder Natuur wat steken
heeft laten vallen. Jommeke komt terecht in wat je zou kunnen noemen
een bijna perfecte leefgemeenschap, ware het niet dat de bewoners
er wel heel vreemd uitzien. Dit verhaal geeft de bevestiging dat
Jef Nys perfect kan afdalen naar de leefwereld
van beginnende lezertjes. De fantasie van kinderen grenst immers
aan het ongelooflijke... als je maar even de tijd neemt om eens
wat tekenwerk van ze te bekijken. Jef Nys heeft deze kinderlijke
fantasie meesterlijk in een verhaal gegoten waarin droom en werkelijk
met elkaar flirten.
We onthouden uit dit album zeker dat Jommeke zich bezondigt aan
diefstal. Hij valt weer even uit zijn (voorbeeld)rol. Hij steelt
benzine uit een geparkeerde auto. Als vergoeding schrijft hij wel
een bonnetje waarmee de eigenaar van de auto een Jommeke-album
gratis kan krijgen."
Nostalgische relativering:
Na een aanloop om Jommeke naar het verkeerde land te leiden, is
dit eigenlijk vooral een parade van allerlei grappige freaks
of nature die Jef Nys maar wàt graag kort of iets uitgebreider
aan je voorstelt. En zo is Nys op zijn best. Jommeke grijpt in waar
hij kan om verschillende van de inwoners het leven makkelijker te
maken of zelfs het leven te redden. Deze missionaris-(of misschien
zelfs messias-)houding komen we wel vaker tegen in de ooit zo katholieke
Jef Nys. Toch tot ergens na zijn scheiding. |
Jommeke
6: Het Hemelhuis |
10 |
|
|
Eerste
druk: 1960
't Verhaaltje: Jommeke
gaat vissen. Plots komt een rieten mandje met een baby erin aangedreven.
Hij neemt de baby mee naar huis. De Miekes helpen hem bij het verzorgen.
Samen met Filiberke bouwt Jommeke een houten huis waarin ze het
kind kunnen herbergen. Alles blijft goed verborgen tot Marie een
briefje in de broekzak van Jommeke vindt en het hele gebeuren duidelijk
wordt. Na een tijd komt de moeder van de baby opdagen en wordt er
feest gevierd.
Uit de feitentrommel van Eddy Solie:
"De bijbelse invloed is van bij de start van het verhaal
zeer sterk. Rieten mandje met baby op de rivier (het Mozes-verhaal).
Verder staat in het verhaal de barmhartige rol van Jommeke en zijn
vriendjes centraal. Dit verhaal mag je gerust onder de noemer 'vroom
en religieus' plaatsen. We weten ook dat Jef Nys
vóór hij met Jommeke bezig was heel wat biografieën
van religieuze personen heeft getekend: Bernadette,
Pius X, Johannes XXIII,... Wellicht
was dit verhaal een uitvloeisel van zijn beginperiode.
We onthouden uit dit album dat Jommeke de helpende hand is en drijvende
kracht voor anderen die het op dat moment wat moeilijker hebben."
Nostalgische relativering:
Vadertje en moedertje, het is een eeuwenoud spel van kinderen die
hun ouders willen nabootsen, al of niet binnen de zedige normen
en waarden. Je weet maar nooit waar je kind over de bloemetjes en
de bijtjes leerde. Hier echter geen geklooi met een pop als baby,
maar wel een vertederend wezentje van vlees en bloed, in de steek
gelaten door zijn moesje. Dat werkt toch ook op jouw gemoed? Op
't eind bekent moeder Marie ontzettend fier te zijn op Jommeke,
al moet hij in het vervolg wel zijn bek opentrekken als hij nog
eens zoiets uitsteekt. Ontroerend, want de vrijheid waarvan Jommeke
anders geniet om de wijde wereld rond te trekken, is weinigen gegeven.
Het Hemelhuis toont hier nog een dorps-Jommeke in plaats
van het gezwinde wereldburgersschap dat hij jaren later zonder al
te veel tegenspraak opneemt. |
Terug naar top
|