|
|
Zijn strips literatuur of entertainment?
"Zeggen dat strips geen literatuur zijn na het lezen van Jommeke en Kiekeboe, is een beetje de reactie van een alien die in een boekenwinkel een stationsroman en een thriller vastpakt en daaruit besluit dat boeken geen literatuur zijn, gewoon omdat hij het rek met romans niet heeft zien staan. Het is met strips niet anders dan met boeken. Je hebt allerlei genres, van historische verhalen tot actiestrips en crimi's, fantasy en sciencefiction. Poëtische vertellingen en filosofische bespiegelingen. Blockbusters en arthousestrips. Quasiromans, zoals De Telescoop van Van Hamme. Bijbelparabels, zoals De Chninkel, of maatschappijkritiek, zoals Persepolis. Fictie, en zelfs non-fictie. Denk maar aan het journalistieke pareltje De Fotograaf, waarin Didier Lefèvre zijn Afghanistan-ervaringen vertelt. En je hebt evenveel kwaliteiten. Er is een hoop rommel op de markt, soms goed geschreven en slecht getekend, soms omgekeerd, er is het betere werk, dat supergoed gemaakt is, maar net die extra mist, en dan zijn er de meesterwerken die je met geen ander woord dan Kunst kan benoemen. Of, als je wil, literatuur. Wie denkt dat strips geen literatuur kunnen zijn, moet er maar eens een proberen te schrijven. Alleen denk ik dat het schrijven van een strip zoveel bescheidenheid van de schrijver vraagt, dat daar voor velen het schoentje wringt. Het is een fenomenale hersenoefening om in de beperkte ruimte die de dialoog is toegemeten, toch nog je kunnen te etaleren. Het moeilijkste is misschien nog wel om als schrijver te aanvaarden dat het leeuwendeel van je verhaal en je verbeelding door een ander wordt uitgedrukt, en alleen in de tekeningen uitkristalliseert, zonder woorden. Dat een ander medium overbrengt wat jij in prachtige zinnen zou hebben kunnen zeggen, en daar, als het goed is, nog een meerwaarde aan toevoegt ook. Misschien zijn goede strips daarom inderdaad geen literatuur, maar net door het samengaan van tekst en beeld een kunsttak op zich. En misschien is dat wel waarom ik er zo van hou. Omdat dat samengaan van woord en beeld zo dicht bij film komt, maar dan zonder de beperkingen van het budget. En zonder dat de stripscenarist volledig verdwijnt achter de regisseur."