Samenvatting Na de redding van Pieter Bristel van mishandeling worden Robert en Bertrand opgenomen door zijn dorpsgenoten onder wie dorpshoofd Geert en diens dochter Martha. Zij wonen in Ravenhoek, een soort ambachts- en kunstenaarsdorp met gemeenschappelijk eigendom. De bewoners van Ravenhoek hebben van een barones het gebied in eigendom gekregen. De kwaadaardige fabrikant Delpond en zijn directeuren Bogaerts en Hassels brandschatten, stelen en veroorzaken de dood van Pieter Bristel. Een gestolen schrift onthult Delpond het geheim van de streek: dichtgemetselde barsten in de grond. Hierdoor werd het vrijkomen van gassen van ondergrondse steenkoolbranden gestopt. Door deze via ontploffingen te openen, ziet Delpond de kans schoon de bewoners van Ravenhoek te verdrijven. Hans Bristel, Pieters broer, was naar de VS geëmigreerd en keert zeer gefortuneerd terug. Hij heeft de American Dream waargemaakt. Samen met Robert, Bertrand en Geert en de zijnen weet hij Delponds kwade opzet te verhinderen. Toch verlaten de inwoners tijdelijk de streek, zodat Hans Bristel de branden kan laten blussen.   Thema ‘Landjepik’ om een fabriek te kunnen uitbreiden, waarbij zelfs moord niet wordt geschuwd. Op de achtergrond ondergrondse mijnbranden die door hun dampen het leven onmogelijk maken.

Boven: Het ambachts- en kunstenaarsdorp (pagina 18, prent 8). Onder: Het geheim van de gassen wordt ontsluierd door Hans Bristel (pagina 27, prent 4 en 5).

Locatie
Het fictieve Ravenhoek, ergens waar eerst steenkolenmijnen lagen. Dat moet in Wallonië zijn, waar hoogstwaarschijnlijk al in de Romeinse tijd steenkool werd gewonnen.(1)

Periode
Moeilijk te bepalen, waarschijnlijk eind negentiende eeuw vanwege de teruggekeerde Hans Bristel uit de VS. Veel Waalse mijnbedrijven werden overigens in de achttiende en negentiende eeuw gesticht. De eerste steenkool in Belgisch-Limburg werd pas in 1901 aangeboord. Winning in mijnen gebeurde daar pas jaren later.(2)

Vermomming
Directeuren Bogaerts en Hassels als gemaskerden/inbrekers.

Redding
Het verhaal begint met de redding van Pieter Bristel van mishandeling door directeur Bogaerts van de fabriek Delpond.

Bijzonderheden

• Geen Joeki en geen Nummer 17.
• Op pagina 1, prent 7, is de naam nog Pieter Brister, later blijkt het consequent Bristel te zijn.
• “In navolging van het beroemde kunstenaarsdorp Barbizon bij Parijs ontstaan in de loop van negentiende eeuw overal in Europa kunstenaarskolonies.” In Nederland waren er pakweg tachtig te vinden.(3) Ook België telde er verschillende, zoals Achouffe, Deurle, Sint-Martens-Latem, Mol en Watou. De Ravenhoek is echter tevens nog een soort commune avant la lettre.

Deurle, Prentbriefkaart verzonden in 1911. Links Herberg Den Hert (uitgeverij R. van Goethem, Deinze).(4)

• Fabrieksdirecteuren blijken weer eens de boosdoeners te zijn..
• Opmerkelijk! Martha, de dochter van Geert, is zowel single, jong als knap. Toch flirten Robert en Bertrand een album lang niet met haar.
• In de laatste prent op pagina 28 vermeldt Willy Vandersteen zijn inspiratiebron: een bericht uit de Britse krant Daily Mirror van 13 mei 1981. Hierin wordt gewag gemaakt van een langjarige, nog immer (in 2021) voortdurende brand in een verlaten antracietmijn onder de plaats Centralia in de Amerikaanse staat Pennsylvania. Het album is van 1982, de brand begon in 1962. In 1984 werd besloten de plaats te evacueren. Er wonen nu nog pakweg een tiental mensen in het spookdorp.(5)

NOTEN

1. https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolenmijn#Limburgse_Kempen
2. Idem.
3. https://www.noord-veluws-museum.nl/kunstenaarsdorp/ (citaat)
   https://kunstvensters.com/2018/07/23/waar-vind-je-de-nederlandse-kunstenaarsdorpen/
4. https://docplayer.nl/107060072-N-i-e-u-w-s-b-r-i-e-f.html
   “De foto is gemaakt waar de Dorpstraat kruist met de Pontstraat. De fotograaf kijkt in de richting van de Kortrijkse Steenweg. Links bemerkt men “Den Hert” met uithangbord boven de cafédeur.”
5. https://www.businessinsider.com/photos-of-centralia-pennsylvania-burning-coal-town-2011-11?international=true&r=US&IR=T
   https://www.nationalgeographic.nl/verenigde-staten/2017/07/horrordorp-centralia
   https://en.wikipedia.org/wiki/Centralia,_Pennsylvania