Stripspeciaalzaak.be > Robert en Bertrand

Samenvatting
In Austruweel ontmoet het drietal arbeidster Anna, op wie Bertrand spontaan verliefd wordt, en de helderziende Dokus, die een ramp met de munitiefabriek van eigenaar Corvilain voorspelt. Na de ontvoering van Dokus en de ontmoeting met adjunct-commissaris Berben, proberen Robert en Bertrand te bewijzen dat de fabriek gevaarlijk is en dat de vergunning voor het verwerken van munitie niet is getekend. Doel: de fabriek laten sluiten. Alvorens het zover is, ontploft de fabriek. Deze Ramp van Corvilain of Austruweel kostte vele tientallen mensen het leven.

Thema
Sociaal onrecht: onveilige werkplekken, slechte arbeidsomstandigheden, kinderarbeid. Subthema’s misdaad (ontvoering) en helderziendheid.

Locatie
Antwerpen, Austruweel (Oosterweel, een verdwenen polderdorp ten noorden van Antwerpen), herberg Congoland. In 1897 waren er maar liefst drie drankgelegenheden gevestigd aan de Austruweelsche Steenweg.(1) De fabriek van Joseph Corvilain.

Periode
De dagen voorafgaand aan de Ramp van Corvilain/de Catastrofe van Antwerpen op 6 september 1889, de dag zelf en dagen erna.(2)

De reddingsactie komt snel op gang (pagina 24).

Vermomming
Geen.

Redding
Dit album begint niet terstond met een redding, maar al op pagina 3 schiet Bertrand mandenvlechter Dokus te hulp, die belaagd wordt door chauffeur Gaston van bedrijfsleider Dillens van de fabriek van Corvilain.

Bijzonderheden

Helderziendheid, hier in de persoon van mandenvlechter Dokus, is een vaak terugkerend thema in strips van Willy Vandersteen. Robert weet er van alles over te vertellen (pagina 5).
’t Brantyser (pagina 9) aan het Hendrik Conscienceplein 7, hartje Antwerpen, bestaat echt. Het is al jarenlang een restaurant. In het album is het een “privaatclub”.(3)
De verliefde Bertrand wil het zwerversleven opgeven voor Anna (pagina's 10, 14), die echter jammerlijk om het leven komt bij de ontploffing. Zij is zijn enige serieuze love-interest in de zesenzestig onder de loep genomen albums. Jonge, ongehuwde arbeidsters maakten het leeuwendeel uit van de slachtoffers.(4)
De fabriek van de klagende buren, Van Rieth & Co, werd ook verwoest door de ontploffing, zoals ook in het album aangegeven.(5)

De resten van Van Rieth en Co, pagina 27.

De afbeeldingen die Vandersteen op pagina 23 en 27 toont, zijn gebaseerd op foto's uit 1889.(6)

Bovenste foto: Beeld van de verwoeste fabriek.(8) Willy Vandersteen gebruikt er een close-up uit voor prent 2 op pagina 23.
Onderste foto: Een deel van het verwoeste Austruweel (© Stadsarchief Antwerpen, Felixarchief) met daarboven de ravage op pagina 23 in het stripverhaal.(9)

“Meestal wordt deze vreselijke ramp gesitueerd in Oosterweel, maar de werkelijke plaats van de ramp situeert zich aan Kattendijkdok-Westkaai kaainummer 45 waar later de droogdokken 8, 9 en 10 zullen gegraven worden. Na de grote brand van de Grote en Kleine Gans aan het Burchtplein in 1866, waren de meeste petroleumhandels hier gevestigd."(10)
Het album eindigt met een stukje tekst over de ramp en de nasleep ervan.

NOTEN