Stripspeciaalzaak.be > 80 jaar weekblad Robbedoes

		Khena en de Katamarom gepresenteerd door Reinout Vangeel

WEEKBLADGESCHIEDENIS ROBBEDOES / SPIROU
Eerste verschijning: 1972 • Laatste verschijning: 2002
Tekenaars: Gos, Walt
Scenaristen: Gos, Walt, Bruno Gilson

"Kind Als Talloze Anderen Maar met Andere Rasechte Originele Merkwaardigheden" of kortweg de Katamarom is een hybride die op het Continent der Twee Manen geschapen is in het laboratorium van professor Napkop die daarvoor de genen van vijf inheemse diersoorten kruist, waaronder de Ramoescha. De jonge Katamarom wordt ontvoerd door de Stix die een centje willen verdienen aan de clandestiene verkoop van het wonderdier, belandt bij toeval bij de wetenschappelijke broertjes TikTak die hem door een operatie aan zijn stembanden de spraak schenken en wordt uiteindelijk bevrijd door de Melkwegers. Het beestje blijkt een ongezien potentieel te hebben en op een paar weken tijd wordt zijn woordenschat bijgepompt, leert hij telepathie en wordt hij klaargestoomd als intergalactisch piloot.

Dat alles komen we pas achttien delen ver in de reeks te weten in De Geboorte van de Katamarom (in 1989 in albumvorm verschenen, in 1988 van nummer 2635 tot 2643 in Robbedoes te lezen), een alleraardigst origineverhaal dat naadloos overgaat in het allereerste Katamarom-avontuur De Medaille van de Inca's (1972), dat bij zijn debuut in Robbedoes nummer 1806 meteen de cover van het weekblad siert. Niet onbegrijpelijk als je weet dat de reeks uit de pen van Gos (Roland Goossens) vloeit. Die komt uit de studio van Peyo en heeft op dat moment als tekenaar dan wel als scenarist al een hand gehad in een indrukwekkend lijstje Dupuis-reeksen, zoals De Smurfen, Steven Sterk, Guus Slim (als tekenaar), Jakke en Silvester, Natasja en zelfs een album van Robbedoes en Kwabbernoot met André Franquin. Met De Katamarom maakt Gos zijn eigen reeks, later bijgestaan door zijn zoon Walter, die vanaf deel 13, Het Geheim van de Trollen (1984), met zijn pseudoniem Walt mee op de cover staat.

Maar eerst terug naar 1972 en De Medaille van de Inca's, waarin de Katamarom met motorpech op de Aarde strandt. Terwijl hij aan zijn vliegende schotel sleutelt, ontmoet hij Khena, die zijn vaste compagnon de route wordt. De Katamarom trekt in bij Khena en zijn adoptiefvader, oom Dirk. Met oom Dirks riante villa in het rustige stadje Hazelaarsbeek als uitvalsbasis beleven de twee beste maatjes de meest fantastische avonturen binnen en buiten onze dampkring en tussen verleden en toekomst. Khena blijkt zelf ook geen gewone Aardling te zijn, maar is net als de Katamarom afkomstig van het Continent der Twee Manen op de planeet Aktarka. Khena is als peuter door zijn ouders in veilige bewaring gegeven bij een Peruviaans gezin wanneer ze tijdens een expeditie naar de Aarde technische problemen krijgen met hun ruimteschip en blijft daar achter nadat ze bij een laatste testvlucht in de middeleeuwen belanden.

De reeks, die tot deel 7 (De Melkwegers, 1979) Khena en de Katamarom heet, mengt behapbare sciencefiction met een flinke dosis avontuur en een stevige scheut humor, een mix die aanslaat bij zowel de jongere als de oudere lezer. De Robbedoes-lezer krijgt in zijn favoriete weekblad tussen 1972 en 2002 zowel spannende langere verhalen als luchtigere gagpagina's te lezen. Voor die komische noot zorgen de Melkwegers, die je gerust Gos' eigen variant op de Smurfen mag noemen. Niet blauw maar meestal groen en geen drie appels hoog maar ongeveer van dezelfde gestalte als de Katamarom, doen de Melkwegers in meer dan één opzicht denken aan de wereldberoemde figuurtjes die Gos onder de vleugels van Peyo tekende. Ook zij leven in een kleurrijke, goed georganiseerde gemeenschap, waarin ze allemaal zo hun eigen karaktertrekjes vertonen. In hun hoogtechnologische maatschappij op een van de twee manen van Aktarka is elke Melkweger gespecialiseerd in een bepaald domein, af te lezen aan het symbool op de witte bol op zijn of haar tuniek. Elk jaar veranderen de Melkwegers onderling van jobomschrijving, dus de Melkweger die vandaag de grasperkjes onderhoudt, kan de intergalactische boordcommandant van morgen zijn — of omgekeerd. Door de grappen heen tonen de Melkwegers zich meer dan eens waardevolle bondgenoten van Khena en de Katamarom en hun thuiswereld is vaak het decor voor heel wat albums.

Zo ook in deel 14, De Wraak van de Kromoks (1985), waarin de transmutator, een door de Kromoks gestolen uitvinding van de Melkwegers, tot in Ellendam voor problemen zorgt. Euh, Ellendam was dat niet... Juist, de thuishaven van de Mini-mensjes van Pierre Seron, die ook in het verhaal opduiken. In het weekblad Robbedoes beginnen de Mini-mensjes een weekje na de start van De Wraak van de Kromoks (Robbedoes nummer 2468) aan hun avontuur De Pickpocket (Robbedoes nummer 2469). Wat een aha-moment moet het voor de weekbladlezers geweest zijn om te merken dat die twee vervolgverhalen, die gelijktijdig maar met enkele pagina's van elkaar gescheiden in het blad lopen, elkaar op een gegeven moment beginnen te beïnvloeden en eigenlijk samen één groot verhaal vertellen. In albumvorm zijn de twee verhalen perfect los van elkaar te lezen, maar als je de albums na of naast elkaar leest, beleef je sommige scènes vanuit verschillende invalshoeken en dat geeft een uniek extra laagje.

Bij Dupuis verschijnen in totaal 34 albums, die zowel de langere verhalen als de gagalbums omspannen. Vanaf deel 35, Het Schuilhol van Satic (2005), verhuist de reeks naar Glénat, dat de inmiddels uitgeputte Dupuis-albums niet opnieuw uitgeeft in het Nederlands. De meeste daarvan zijn nog makkelijk te vinden in de tweedehandsbakken van de stripwinkel of in het gespecialiseerde circuit, maar voor twee moeilijkere delen zal je wat meer moeten betalen: De Fontein der Mutanten (deel 31) en Falzar Is Terug (deel 34), het laatste Dupuis-album. De Fontein der Mutanten bevat in nieuwstaat een stickervel waarmee je je eigen albumcover kan samenstellen. Dat ontbreekt intussen bij veel aanbieders, maar dat belet die verkopers doorgaans niet om dezelfde hoge prijzen te vragen als voor een compleet album. Delen 42 en 43, De Reus van Imenoca en De Kapriolen van Cupido, verschijnen niet meer bij Glénat, dat de reeks niet meer verderzet in het Nederlands. Niet naar de zin van de goede lieden van stripspeciaalzaak Alex, die de ontbrekende delen uitgeven onder hun eigen label INdruk.