Bijna veertig jaar vóór de animatiefilm Frozen (2013), een wereldwijde monsterhit waarin we kennismaken met Elsa in haar ijskasteel, en zeventien jaar nadat Supermans arctische Fortress of Solitude voor het eerst opdook in Action Comics nummer 241, bezoekt de Rode Ridder zelf een ijskasteel. De glinsterende burcht tekent zich voor zijn ogen af in de Witte Bergen. Slechts gehuld in zijn maliënkolder, tuniek en wapperende mantel zwerft hij er rond op zijn paard. De aanblik van het kasteel biedt een sprookjesachtige verschijning. En dat geldt nog meer voor de betoverende ijsvorstin Christtallina, die we eerst in een koortsdroom van Walderick zien.
De ijsvorstin zetelt op dat moment uiterst verzwakt op haar troon terwijl de overige bewoners als onbeweeglijke gestalten verspreid zijn over het statige ijskasteel. Door even met haar toverstafje langs hen te zwaaien, kan de ijsvorstin de vervloeking van Heptateuk opheffen. Dergelijke elementen doen denken aan het beroemde sprookje Doornroosje, waarin een prinses en alle bewoners van het kasteel waar ze woont door een betovering in een jarenlange slaap zijn gevallen. Het is niet voor het eerst, noch voor het laatst, dat de auteurs van De Rode Ridder inspiratie vinden in bekende sprookjes. Ook voor Suske en Wiske baseren Willy Vandersteen en zijn opvolgers zich weleens op sprookjes(elementen).
Karel Biddeloo zou Karel Biddeloo niet zijn als hij daar geen grimmig tegengewicht aan zou bieden. Al snel in het verhaal duiken monsterlijke gedaanten op, de Gorks, waarop Johan in een duizelingwekkend diepe put valt en zo in een onderaards rijk terechtkomt. Dat is geen nieuwigheid in de verhalen van De Rode Ridder. Denk maar aan het door Karel Verschuere getekende De Galmende Kinkhoorns (deel 14, 1963) en Biddeloos eigen De Toverspiegel (deel 58, 1973). Ook in latere verhalen verzeilt Johan af en toe in een onderaardse gemeenschap, bijvoorbeeld in De Vervloekte Stad (deel 100, 1982), De Troglods (deel 107, 1984), Necronomicon (deel 124, 1987) en Sol Invictus (deel 136, 1991). Ook Biddeloos opvolgers zien het soms zwart in. In hun eerste verhaal laten Claus Scholz en Martin Lodewijk Johan al meteen een avontuur beleven onder de grond in het album De Grot van de Beer (deel 207, 2005).
Pagina 7 (de stroken 17-18 en 19-20) is een prachtstaaltje van Biddeloos grafische talenten en mise-en-scène. Bekijk hoe een slagschaduw Christallina’s gezicht in close-up half zwart maakt, terwijl haar haren overvloeien in haar eigen lichaam in de prent ernaast. In de tweede prent in de derde strook voorziet Biddeloo een subtielere slagschaduw in het gezicht als halfcontrast met de zwarte achtergrond. In de laatste prent volstaan de silhouetten van naderende Gorks om dreiging op te wekken. Biddeloo benut optimaal de halve pagina’s die hij dagelijks ter beschikking krijgt voor de krant. Tegelijk speelt hij met de limieten van de kaders. Te pas en te onpas lopen toortsen, zwaarden, vlammen, een stormram, tekstballonnen en -kaders van de ene prent over in de andere. In enkele gevallen noopt dat buiten de kaders treden tot het plaatsen van pijltjes om de juiste leesrichting te benadrukken. Het wordt meer en meer een vast gebruik van Biddeloo om zich niet slaafs aan het stramien van vier gelijke stroken per pagina te houden zoals in de overige reeksen van Studio Vandersteen veel meer het geval is.
Na een krachtmeting tussen Christallina en Heptateuk verkleint de tovenaar drastisch. Het is een straf van Bahaal voor diens falen. De miniatuurversie van Heptateuk doet ons met plezier terugdenken aan het dwergenvolk in het door Frank Sels stijlvol getekende Het Rijk van Enid (deel 25, 1965). Enkele figuurtjes, onder wie koningin Enid, zien we later terug in De Duivelse Poppenspeler (deel 239, 2013) door Claus Scholz en Marc Legendre.
Het omgekeerde valt echter tegen. Waneer er reuzengestalten voorkomen in een verhaal laten die albums meestal geen grootse indruk na. Een van de meest verguisde albums blijft Gorgonia (deel 187, 2001), terwijl een reuzenversie van Johan in De Lamp van Aladdin (deel 181, 2000) voor een potsierlijke wending zorgt. Reuzenmonsters kunnen op meer bijval genieten, van het Godzilla-achtige riviermonster in De Riviergod (deel 70, 1976) over de reuzenhaai in Heerser der Diepten (deel 95, 1981) tot het gigantische, buitenaardse reuzeninsect Ürmürmürr in De Maagdenburcht (deel 102, 1983).
Walderick en Christallina vormen een van die vaak voorkomende stelletjes in De Rode Ridder wier (ontluikende) liefde op de proef wordt gesteld. Op dat gebied is Johan inmiddels een ervaringsdeskundige. Ook hij kende een brutaal afscheid van zijn geliefde Galaxa in De Toverspiegel. Daarna ziet Johan haar terug in de verhalen De IJzeren Hand (deel 59, 1973), Het Sprekende Zwaard (deel 62, 1974) en Het Nimfenoud (deel 66, 1975). Christallina blijkt haar én Johan te kennen, want bij haar eerste kennismaking met Johan vertelt ze dat zijn moed haar welbekend is omdat ze weet dat hij Galaxa heeft geholpen in haar strijd tegen de Boze Machten. Zijn hulp is opnieuw welkom.
Pas op de allerlaatste pagina komt Galaxa tevoorschijn nadat Bahaal in het vuur van een openhaard Johan toespreekt en bedreigt. Tussen de stroken 133-134 en 135-136 gaan weken voorbij waarover Karel Biddeloo niets vertelt. Het verhaal is dan toch al afgelopen en wacht op een concrete afsluiting. We mogen aannemen dat Johan tijdens die weken een aangename tijd beleefde met Galaxa, die echter niet langer kan blijven en weer afscheid moet nemen. Samen met Galaxa verdwijnen het ijskasteel en zijn bewoners, terwijl Johan verder rijdt om elders onrecht en verdrukking te bekampen.
DAVID STEENHUYSE |
