Marc Legendre
/Ikke

[gecontacteerd door Peter D'Herdt]
Albums van Marc Legendre/Ikke (1956, België):
Bang! (scenario voor Yurg, Den Gulden Engel)Biebel (28 albums + 3 specials, Standaard Uitgeverij)Cactus (collectie Standaard Oblong Strip deel 2, Standaard Uitgeverij)De Draagbare Biebel (6 albums, Standaard Uitgeverij)Finisterre (Atlas)Kasboek (2 albums, Standaard Uitgeverij)Sam (scenario voor Jan Bosschaert, 8 albums + 2 reclamestrips, Standaard Uitgeverij)De Spannende Avonturen van Freddy de Yucca en Belevenissen (Dedalus)Waterland (scenario voor Jeff Broeckx, 7 albums + Operatie Oost-Vlaanderen, Standaard Uitgeverij).
Wat maakt van Franquin zo’n bijzonder auteur?
Zijn talent was zo indrukwekkend dat alles wat hij deed eenvoudig leek. Ook al zat hij uren te krabbelen op één tekeningetje, uiteindelijk spat het plezier en niet het zweet van de pagina. Dát is grote Kunst. Nog kunstiger is het om daar, zoals hij, nooit over op te scheppen of het onder de aandacht te willen brengen.
En wat de man natuurlijk nóg bijzonder maakt: hij bedenkt Guust, vindt de Marsupilami uit, wekt Isabelle tot leven... ga daar maar eens aanstaan.
Hoe maakte u voor het eerst kennis met Franquin of zijn albums? Wat herinnert u zich van hem? Heeft u persoonlijke contacten met hem gehad?
Als kind. Dinsdag zat het weekblad Kuifje in de brievenbus. Zondag kochten we Robbedoes na een wandeling met mijn opa door de oude stad. Kuifje, dat was 'het serieuze werk', Robbedoes was 'om mee te lachen'. Het werk van Franquin stak daar natuurlijk met kop en schouders boven uit.
Ik stond een keer met Franquin in de lift en hoorde hem praten over een tekening die hij gemaakt had. Dat was zeer ontroerend. De man had niks van eigendunk of zo. Op het ergerlijke af. Ergerlijk omdat je weet dat hij de grootste is, omdat je weet dat iedereen dat weet, en tegelijk hoor je dat hij daar anders over denkt. Niet op een valse manier, niet om nog wat meer gecoiffeerd te worden door de omstaanders, hij leek ervan overtuigd dat hij een gewone tekenaar was die er maar zelden in slaagde iets moois te maken. Hij zei dat niet om vervolgens nog wat uitgebreider geaaid en gestreeld te worden, zo bleek. Dat viel mij heel erg op.
Wat is uw favoriete Franquin-album, -avontuur, -gag of -personage en waarom?
Album: Hommeles in Rommelgem. Het is de perfecte avontuur-/humorstrip. Een prachtige opener, een sterk scenario, een onnavolgbaar sfeertje, leuke dialogen, rake typetjes, een hilarische finale, alles klopt. Het lijkt zo evident, zo makkelijk en het is zo razend moeilijk. En als toemaatje, in hetzelfde album, als kers op de taart, de Bravo Brothers! De enige keer dat ik ziek geworden ben van het lachen tijdens het lezen van een strip. Echt waar. M'n broers en ik. Kronkelend over de grond. We kwamen niet meer bij.

Gag(s): zijn werk voor de Trombone en wat hij later deed, samen met Gotlib in Fluide Glacial was ontroerend geniaal. Franquin die tracht los te komen van alles wat hem bindt, al z’n angsten en zelf opgelegde beperkingen. Niet langer het toch wat 'brave' stripje met zijn regeltjes en maniertjes, maar kijken over het muurtje naar de wereld daarbuiten.
Personage: Kwabbernoot, zonder twijfel. De antiheld, echt en grappig, een soort Donald Duck. Ik zat te wachten tot hij op de proppen kwam. Dan kregen de verhalen plots kleur en een flair die ze niet hadden als hij verdween. Een uniek personage.
En de Marsupilami, natuurlijk. Ik kan nog steeds niet geloven dat dat beest niet ergens bestaat. Dat Franquin zoiets kon bedenken maakt hem gelijk aan de Schepper, toch? Het beest had er net zo goed wél kunnen zijn, was God een beetje creatiever geweest.
Heeft Franquin ook uw werk beïnvloed?
Ongetwijfeld. Zijn manier van vertellen, het opbouwen van een gag, het plaatsen van de tekstballonnen... ik heb er uren zitten op kijken. Hij bezat de perfecte timing, héél moeilijk. Je ziet honderden gagreeksen waar het misgaat. Zit je te schateren bij het voorlaatste plaatje, bijvoorbeeld. Of enkel bij het laatste. Dat hebben de gags van Franquin niet. Hij bouwt drie, vier 'lachmomenten' in één gag. Eén gag van Guust zijn zes gags van Urbanus. Kassa! Dat had Franquin niet. Die krabbelde een ventje in een hoekje van een pagina en dat was grappiger dan een volledige pagina van iemand anders. Je moet dat kunnen én, niet onbelangrijk, je moet dat willen. Want erg economisch is dat natuurlijk niet.

Welke impact op de stripwereld heeft Franquin vandaag nog, vindt u?
Steeds minder en als het gebeurt is het enkel 'de buitenkant' die gekopieerd wordt. Af en toe tracht iemand iets in zijn stijl of een afgeleide daarvan, maar de ziel ontbreekt. De Kleine Robbe had heel even de Franquin-touch, in het begin, net als Titeuf, maar in een oogwenk is het weg. Daar zitten de makers niet mee, natuurlijk. En het publiek blijkbaar ook niet. Het draait om andere dingen nu.
Maar het is niet omdat je een boom of een ventje tekent zoals Franquin het zou gedaan hebben, dat het ook iets met Franquin zou te maken hebben. Nu spatten de dollartekens en de oplagecijfers en niet het plezier van het papier.


Afsluiter:
Allez, voilá, Peter. Meer weet ik niet 'in het kort' neer te pennen. Ik vind, zoals je leest, Franquin als mens bijna nog belangrijker dan als tekenaar. Dat heel wat mensen claimen 'iets' te doen met zijn erfenis, 'in zijn geest of stijl' te werken, ergert mij mateloos. Ik heb nog niet één Franquin ontmoet, moet ik bekennen.