regie:
Tim Burton schrijvers: Sam Hamm (story & screenplay),
Warren Skaaren (screenplay), Bob Kane (characters) hoofdrolspelers: Michael Keaton (Batman
/ Bruce Wayne), Jack Nicholson (The Joker / Jack Napier),
Kim Basinger (Vicky Vale),... soundtrack: Danny Elfman, Prince release: 1989
In de op Chicago gelijkende industriestad Gotham City tiert de
criminaliteit welig. Geen oudje kan er zich veilig op straat begeven
zonder met quasi zekerheid overvallen te worden. Maar... genoeg
is genoeg. De excentrieke Bruce Wayne (Michael Keaton),
geholpen door zijn trouwe butler Alfred Pennyworth (Michael
Cough) wil de stad bevrijden van het kwaad. Daarvoor
tovert hij zichzelf om tot de stoïcijnse Batman. De tegenstand
is niet mis, de wreedaardigste van alle schurken heeft zich van
zijn leider ontdaan en overleeft van een bad met giftig zuur,
een ongeluk waarvan hij Batman de schuld geeft. Wat overblijft
is een gruwelijk verminkte figuur die steeds klaar staat met een
lach. Zijn naam... The Joker alias Jack Napier (Jack Nicholson).
De pers lust er kaas van en enkele journalisten bijten er zich
op stuk. Onder hen de knappe fotografe Vicky Vale (Kim
Basinger). Vale wordt al snel verliefd op Bruce Wayne
en het gesjoemel met de verkleedpartijtjes van Wayne brengen hem
in nauwe schoentjes. The Joker wil de stad uitroeien met zijn
Smilexgas. Wanneer The Joker er dan ook nog eens met zijn Vicky
vandoor gaat, laat Batman alle remmen los. Wat volgt is een scène
die doet denken aan De Klokkenluider van Notre Dame.
Uiteraard overwint het goede en Batman kan zijn Vicky mee naar
huis nemen, en ze leefden nog lang en gelukkig (alhoewel).
Wat gaat de tijd snel, ik herinner me nog levendig de aankondiging
van dé Batman-film in 1989. Een klein probleem,
er was een "Kinderen Niet Toegelaten"-restrictie. Een
uncum, want België was daarmee het enige land ter wereld
waar kinderen niet naar de film mochten gaan kijken. Als kind
van de jaren 1980 betekende dat dus wachten tot de VHS-huurvideo
in de videotheek voorhanden was om mee te kunnen genieten van
deze verboden vrucht. VHS-video's waren toen razendpopulair, en
de videotheken konden de vraag niet aan... Het duurde bijgevolg
nog enkele dagen voor er een exemplaar beschikbaar was. Hoog waren
de verwachtingen, en deze werden moeiteloos ingelost. Batman
had alles om een bijna tiener aan te spreken, knap kostuum, leuke
gadgets en een coole Batmobile waarbij Kitt uit Knight Rider
verbleekte. The joker vond ik aanvankelijk een eerder bizar figuur,
en in latere commentaren werd de film nogal eens kinderachtig
genoemd omwille van deze enigszins bizarre figuur. Vicky Vale
was de knappe sidekick van Bruce Batman en we stoorden ons zelfs
niet aan het schreeuwlelijke jaren 1980 brilmontuur. Mijn enige
bedenking was de reden van de leeftijdsrestrictie die voor deze
film gold.
Meer dan twintig jaar later houdt deze Batman-film nog
steeds stand. Als geen ander weet Tim Burton
in de hem zo kenschetsende gothicstijl een duistere, macabere
sfeer te scheppen. De special effects hebben zichzelf een beetje
ingehaald, een raketmotor op een wagen monteren en dan de indruk
geven dat er zeer snel gereden wordt, werkte destijds zonder moeite
op de ontvankelijke hersenen van een kind, net zoals bijvoorbeeld
Airwolf supersonisch leek te vliegen. Waar tegenwoordig CGI gebruikt
zou worden om gebouwen en achtergronden gestalte te geven, heb
ik toch genoten van de modelbouwstad en de prachtige geschilderde
achtergronden. Ja, ik vind hem nog steeds goed.
En wat vond Batman zelf van deze film? Wel, ik kan me inbeelden
dat hij blij was om zijn Star Trek-achtige tutu in de
kast te mogen laten liggen. Rubber en latex is toch al een hele
sprong vooruit. De film maakte van hem dan ook een echte vent,
een waarvan je, indien je iets mispeuterde, echt bang voor kon
zijn.
