De eerste uitgave uit 2016 verscheen bij Casterman.

Na drie verhalen getekend door Marc Jailloux is het opnieuw de beurt aan Marco Venanzi om een Alex-verhaal te tekenen: Het Goud van Saturnus. Voor het scenario werkt Venanzi samen met Pierre Valmour. Pierre Valmour schreef romans en scripts voor film en toneel. Vanaf 2013 schrijft hij de scenario's voor de reeks Loïs van Jacques Martin.(1) Het Goud van Saturnus is het enige Alex-verhaal waar Pierre Valmour aan meewerkt.

Het verhaal opent in een Romeins kamp aan de Sint-Bernardspas waar Julius Caesar aan Alex een zwaard schenkt en Alex hem trouw belooft. Na een jachtpartij stuurt Caesar Alex naar Rome zonder dat die Enak hiervan kan verwittigen. Ondertussen zweren Labienus  en de Germaanse huurling Gothar samen tegen Caesar.

In opdracht van Caesar vertrekt Alex naar Rome.

Labienus stuurt op zijn beurt de misnoegde Enak in gezelschap van Gothar naar Rome.

In Rome tracht Alex in naam van Caesar Cicero te overtuigen partij te kiezen voor Caesar. Alex komt aan tijdens de Saturnaliën en maakt kennis met Tullia, de dochter van Cicero.

Alex en Tullia.

Enak trapt in de valstrik van de samenzweerders.

Soldaten van Caesar stelen het goud van Rome uit de Saturnustempel, maar worden door de mannen van Pompeius gedood. Enak wordt bij de dode wachters van de tempel verdoofd (met het zwaard van Alex, waarmee de tempelwachters gedood zijn) achtergelaten, alsof hij de dief is. Met een vals bericht wordt Alex naar de tempel gelokt, maar hij ontsnapt.

Ter nagedachtenis van de overwinning van Pompeius op de zeerovers wordt in een amfitheater een zeeslag opgevoerd, waarbij Sextus Pompeius zal bestrijden tegen gevangen Cilicische zeerovers. Pompeius beweert dat Caesar  het goud gestolen heeft en oprukt naar Rome. Bij Enak heeft men het zwaard van Alex gevonden. Enak wordt in het water geduwd, maar dankzij Alex en de overlevende zeerovers wordt Enak gered. Door toedoen van het volk kan Pompeius hen niet laten doden. Enak wordt veroordeeld tot de galeien  en Alex zal berecht worden.

Ter herinnering aan de overwinning van Pompeius wordt een zeeslag opgevoerd.

In de gevangenis hoort Alex van Petreius hoe het goud in handen van Pompeius is gekomen en dat het dient om de Parthen om te kopen.  Dankzij Tullia kan Alex ontsnappen.

Alex smeedt een plan. Enak wordt bevrijd. Met de hulp van Tullia en Aegyptia (dienares van Tullia) wordt een dwaalspoor uitgezet voor Petreius (generaal van Pompeius en verloofde-tegen-haar-zin van Tullia). Zogezegd zal Tullia naar Scilla reizen, maar in werkelijkheid trekt ze naar Formiacum bij de baai van Napels. Terwijl Gonthar hopeloos wacht, overvalt Alex met de hulp van plaatselijke vissers het schip van Sextus Pompeius en maakt hij het goud buit dat hij laat terugvoeren naar Rome. De steun van Tullia voor Alex betekent ook de breuk met Petreius.

Enak wordt bevrijd.

Zoals in de verhalen van het duo Marc Jailloux/Mathieu Bréda is ook dit verhaal geënt op de Romeinse geschiedenis. Caesar en Labienus komen in meerdere verhalen voor. Jacques Martin introduceerde al Labienus. Het klopt dat Labienus, vaak tweede in rang tijdens de Gallische oorlogen, partij koos voor Pompeius in de burgeroorlog. Alhoewel, als je het verhaal dateert, die overstap van Labienus pas later gebeurde. Cicero komt in beeld als aarzelend en niet zeker wiens kant hij zal kiezen. Tullia schetst zijn karakter terecht op de opmerking van Alex: "Ik geloof niet dat je vader een duidelijk antwoord voor Caesar klaar heeft..." met: "O... zoals ik, hem ken, zal hij je vast  nog wat laten wachten..."(2)

Tullia verwoordt de aarzelende Cicero.

Tijdens de burgeroorlog streed Petreius aan de zijde van Pompeius. Tullia Cicero was de lievelingsdochter van Cicero. Ze was een tiental jaar ouder dan Alex (tenminste als hij echt zou geleefd hebben). Haar verloving  met Petreius is zuivere fantasie. Petreius was een dertigtal jaar ouder dan Tullia. Van Sextus Pompeius, de jongste zoon van Pompeius en even oud als Alex, wordt een karikaturaal beeld opgehangen.

Naast de historische personages in het verhaal wordt ook Garofula uit De Verloren Legioenen, even fanatiek volgeling van Pompeius, opgevist.(3) In tegenstelling met de verhalen van Marc Jailloux/Mathieu Bréda, waarin een verweving met de historische werkelijkheid zit, is dit verhaal zuiver fictie. Het verhaal is ook kritisch tegenover Caesar. Alex gelooft niet dat Caesar het goud zou laten stelen. Alex zegt: "Caesar zou zoiets nooit doen. En ik trouwens ook niet." Waarop Petreius antwoordt: "Jij niet, nee. Maar je meester? Dat ben ik zo zeker nog niet."(4) Het plan voor de diefstal kwam van Labienus.

Hoe betrouwbaar is Caesar?

Ook dit verhaal is, in tegenstelling tot die van Jacques Martin, duidelijk te dateren. Bij het begin van de circusspelen herinnert Pompeius het volk eraan dat hij "vijftien jaar geleden" de Cilicische piraten versloeg.(5) Dat was in -67. Het verhaal speelt zich dus af in -52.(6)

Het verhaal verloopt vlot, maar kent af en toe onlogische wendingen. Het is onwaarschijnlijk dat de Cilicsische piraat zo snel de steun krijgt van de Italiaanse zeelui bij de baai van Napels.(7)

Zoals meer bij Marco Venanzi is in dit verhaal (8) wel enige romantiek te vinden: de vriendschappelijke verhouding van Tullia voor Alex, die hem in haar dromen al zag. Het is Alex die haar van Petreius verlost. Ze zegt bij het afscheid uitdrukkelijk: "Ik hoop je nog vaak in mijn dromen te zien."

Dat Pierre Valmour een klassieke opleiding volgde, laat hij blijken door Alex een Catilinarische redevoering van Cicero te laten parafraseren: "Hoelang nog zul je zijn geduld op de proef stellen?"(9)

Parafrasering op de Catilinarische redevoering.

Het feestmaal bij gelegenheid van de Saturnaliën dat Venanzi in beeld brengt, is sober in vergelijking met die van Jacques Martin.

Op de zevende pagina onderaan hapert de leesbaarheid bij de vlucht van de reisduif. En op pagina 18 zet Vennazi in de prent waarbij het schip van Pompeius wordt toegejuicht een inzetprent waarop een hoornspeler het startsignaal geeft. Knap gedaan, maar een keuze die Jacques Martin nooit zou maken.

Het verhaal verschijnt rechtstreeks als album in oktober  2016.

Illustratie van de titelpagina.

GERAADPLEEGDE BRONNEN

1. Pierre Valmour verzorgde slechts voor twee verhalen het scenario. De reeks werd afgevoerd in 2015.
2. Alex 35: Het Goud van Saturnus, p. 46
3. In Alex 6: De Verloren Legioenen, is hij het die het zwaard van Brennus naar Gallië brengt om de opstand tegen Caesar nieuw vuur in te blazen.
4. Alex 35: Het Goud van Saturnus, p. 24
5. Alex 35: Het Goud van Saturnus, p. 18
6. Alex 35: Het Goud van Saturnus, p. 18
7. Alex 35: Het Goud van Saturnus, p. 44
8. Alex 35: Het Goud van Saturnus, p. 48
9. Alex 35: Het Goud van Saturnus, p. 34