De eerste uitgave uit 1981 verscheen bij Casterman. Dit is de cover van een latere herdruk waarvan de lay-out geüniformiseerd werd.

Vijfentwintig jaar na De Tiara van Oribal brengt Jacques Martin een vervolg op dat verhaal. De Toren van Babel wordt in Kuifje/Tintin voorgepubliceerd in 1981 van nummer 9 tot 23.

Alex wordt naar Jeruzalem ontboden. Daar hoort hij van een gezant dat Oribal moeilijkheden in zijn land heeft en op de steun van Alex hoopt om de orde te herstellen. Wanneer in De Tiara van Oribal Alex naar Rome weerkeert, neemt hij afscheid van Oribal met de woorden: "Nooit vergeet ik de vriend die een groot koning zal worden!"(1) Tijdens zijn tocht naar Zûr-Bakal achterhaalt Alex geleidelijk aan de waarheid over het bewind van Oribal. Beïnvloed door zijn Grieks-Romeinse opvoeding gaat Oribal in tegen de tradities van zijn land en wil hij meer en meer de Griekse cultuur invoeren.(2) Meer nog, wanneer dat niet lukt, ontspoort zijn beleid tot ongemene wreedheid.(3) In zekere zin vervalt Oribal in de dynastieke wrede politiek die al door stamvader Oribal I is uitgezet.(4) De vijanden van Oribal zullen alles doen om te verhinderen dat Alex in Zûr-Bakal geraakt. Dan verschijnt Ardocles, de broer van Arbaces, op het toneel. Hij neemt als schurk de plaats van zijn broer in. Het is zijn taak om Alex op te houden en te stoppen in Babylon. De tocht van Alex wordt een mislukking wanneer hij in Babylon het hoofd van Oribal ontvangt.

Alex ontboden in Jeruzalem.

Jacques Martin geeft zelf aan dat het verhaal geïnspireerd is door de val van Reza Pahlavi, de sjah van Iran (1979). Zoals in Iran de sjah botste met de geestelijkheid, slaagt Oribal er niet in de Griekse cultuur ingang te doen vinden in zijn land. Martin heeft een negatieve visie op politiek: "Maar de geschiedenis leert ons dat politici en staatslieden in negen van de tien gevallen uit de gratie vallen zodra ze aan de macht komen. Macht isoleert en corrumpeert."(5)

Oribal voert een repressieve politiek.

De scène waarin Marah en de oude vrouw achter een kudde schapen rennen, verwijst naar een anekdote die Jacques Martin meemaakte in Tunesië, waar hij dat werkelijk zag. De blik van het meisje had indruk op hem gemaakt. Jacques Martin gelooft in paranormale krachten en kent die toe aan Marah.(6) Marah zal als reisgezel van Alex haar magische krachten in zijn dienst stellen.

Alex haalt de schapen terug, een reisanekdote van Jacques Martin.

De magische krachten van Marah.

In het album brengt Martin ook een toeristisch reisverslag. We krijgen een beschrijving van  bezienswaardigheden in Jeruzalem(7) en Babylon met de Isjtarpoort, zijn ziggoerat en hangende tuinen.(8) In zijn verslag ziet Jacques Martin er geen graten in om de tempel van Jeruzalem te presenteren zoals hij was na de restauratie door Herodes de Grote. Die restauratie begon echter ruim een kwarteeuw later (20 - 19 voor Christus ). Deze pagina's zijn een voorbode voor de reeks De Reizen van Alex die Martin later zal beginnen.

Toch begaat hij een grote historische fout. De in de titel vermelde toren heeft werkelijk bestaan, maar was in verval geraakt. Alexander de Grote heeft die willen herbouwen in 323 v.oor Christus. Daar kwam niets van terecht, want in datzelfde  jaar overleed hij in Babylon. Alexander heeft wel de oude resten van de toren laten verwijderen. Er was in de tijd van Julius Caesar dus niets meer van over.

Toerisme in de oudheid: de tempel van Jeruzalem.

Maquette van de tempel van Jeruzalem.

Toerisme in de oudheid: De Isjtarpoort.

De Isjtarpoort in het Pergamonmuseum in Berlijn.

Toerisme in de Oudheid: Babylon met ziggoerat.

Reconstructie Babylon met ziggoerat (De Bijbel Toen en Nu Jenny Roberts).

Humor is zeldzaam bij Jacques Martin. In dit verhaal permitteert hij het zich eens, wanneer hij de draak steekt met de overorganisatie van een staat. Alex zegt: "Een kleitablet voor de paarden, een voor  de wapens... Als dat zo doorgaat hebben we binnenkort alleen nog maar een stapel kleitabletten".(9)

Humor (of kritiek) op de overorganisatie van een staat.

Het verhaal verschijnt nog hetzelfde jaar (1981) in album bij Casterman. Voor de tekenfilmreeks wordt het verhaal verteld in één aflevering.

Illustratie van de titelpagina.

GERAADPLEEGDE BRONNEN

1. Alex 4: De Tiara van Oribal, p. 64
2. Alex 16: De Toren van Babel, p. 23-24
3. Alex 16: De Toren van Babel, p. 33-34
4. Alex 4: De Tiara van Oribal, p.13-16
5. Avec Alix: L’Univers de Jacques Martin (Thierry Groensteen, Alain De Kuyssche & Jacques Martin, Casterman, 2002, p. 149-150)
6. Avec Alix: L’Univers de Jacques Martin (Thierry Groensteen, Alain De Kuyssche & Jacques Martin, Casterman, 2002, p. 151)
7. Alex 16: De Toren van Babel, p. 1-5
8. Alex 16: De Toren van Babel, p. 26, 29, 35-37
9. Alex 16: De Toren van Babel, p. 27