De eerste uitgave uit 1965 verscheen bij Casterman. Dit is de cover van een latere herdruk waarvan de lay-out geüniformiseerd werd.

Eind 1962 in het nummer 47 van Kuifje/Tintin startte na een lange onderbreking het zesde avontuur van Alex: De Verloren Legioenen. Het verhaal liep tot nummer 25 van 1963 met twee pagina's per week.

Het verhaal begint in Rome. Om een zicht te krijgen op het Rome van die tijd trekt Jacques Martin samen met Roger Leloup, zijn decortekenaar, naar het Koninklijk Museum van Kunst en Geschiedenis in Brussel om foto's te nemen. Daar staat een maquette van het oude Rome.(1) Het verhaal zelf gaat opnieuw over de tegenstellingen tussen Pompeius en Caesar. Pompeius wil de invloed van Caesar verzwakken door een opstand van de Galliërs met de steun van Germanen uit te lokken. Het legendarische zwaard van Brennus moet het symbool van de opstand worden en aan de opstandelingen overhandigd worden. Vanuit zijn dubbele nationaliteit, Romein en Galliër, wil Alex dat verhinderen. Als Galliër wil hij niet dat zijn land te vuur en te zwaard wordt verwoest, als Romein is hij een partijganger van Caesar. Vanaf pagina 17 tot het einde verhaalt het album de tocht van Alex.

Decor van Roger Leloup. Deze tekening is (in zwart-wit) herhaaldelijk gepubliceerd als model voor de verfijnde stijl.

Een en al beweging.

In Turijn(2) ontmoet Alex Galva, de naamloze honderdman, die in het vorige verhaal de poort van de Icaratempel liet inbeuken, en generaal Horatius, die eveneens naamloos het commando voerde over het schip waarmee Alex naar Afrika voer. Beiden zullen tot de regelmatig terugkerende entourage van Alex behoren. Ook Vanik, de neef van Alex uit De Gouden Sfinx is van de partij. Hij is stamhoofd en spreekt zich duidelijk uit voor de romanisatie van Gallië.(3)

Het legendarische “Vae victis!”

Vanik en Alex.

De inspiratie voor de merkwaardige band tussen Alex en de wolven in het verhaal vond Martin in een boek over de reële relatie tussen een coyote en een Amerikaanse farmer. Een coyote doodde regelmatig enkele schapen op de farm en wist alle valstrikken die de farmer spande te ontwijken. Op een dag viel het dier in een put. Wanneer de farmer dat ontdekte, merkte hij dat, zoals in het album, het dier een spiraalvormige galerij had gegraven. Bewogen door de intelligentie en de moed van het dier laat de farmer het dier vertrekken. De coyote likt aan de hand van de farmer. Achteraf komt de coyote regelmatig terug om zijn dankbaarheid te betuigen.(4) De wolven zullen ook in een later album weerkeren om Alex te beschermen.(5)

Alex redt de wolf.

De titel De Verloren Legioenen verwijst naar de vruchteloze tocht die Horatius met twee legioenen onderneemt in de achtervolging van de samenzweerders en waarbij een groot deel van de legionairs omkomen. In zekere zin worden twee tochten vanaf het vertrek in Turijn in beeld gebracht. De succesvolle van Alex en de desastreuze van Horatius, die aanleiding geeft tot de titel van het album. De omslagillustratie is atypisch voor de albums. in een cirkel de zwoegende legioenen en daarvoor de starende blik van Alex en Enak.

De leesrichting van de strip is bij Martin altijd duidelijk: van links naar rechts, van boven naar onder. Enkel in dit album (op pagina 24) maakt Martin gebruik van pijltjes om de leesrichting aan te duiden.

Pijltjes duiden de door Jacques Martin gewenste leesrichting aan.

Het album is het eerste dat niet in de Lombard Collectie verschijnt, maar uitgegeven wordt door Casterman in 1969, en jaartje na de herdruk van De Zwarte Klauw. Het verhaal werd uitgebracht in één aflevering in de tekenfilmreeks.

Illustratie van de titelpagina.

GERAADPLEEGDE BRONNEN

1. Jacques Martin: Le Voyageur du Temps (Patrick Gaumer, Casterman, 2021, p. 157). In de eerste prent van het album wordt zo’n beeld van Rome geschetst.
2. Zoals meermaals past Jacques Martin de Oud-Romeinse tijd aan zijn verhaal aan. Taurinorum (Turijn) werd pas een kwarteeuw later als Romeinse kolonie gesticht.
3. Alex 6: De Verloren Legioenen, p. 51
4. Avec Alix: L'Univers de Jacques Martin (Thierry Groensteen, Alain De Kuyssche & Jacques Martin, Casterman, 2002,  p. 115)
5. Alex 18: Vercingetorix