Backcover van De Jeugd van Alex 1: De Kindertijd van een Galliër.

De start van Alex Senator in 2012 was een succes. De reeks werd niet enkel gevolgd door de trouwe Alex-lezers, maar boorde ook een nieuw lezerspubliek aan: oudere lezers gericht naar meer volwassen strips. De keuze om de held in een spin-off te verouderen — Alex is er in de vijftig — is origineel. De meeste spin-offs van striphelden zijn prequels met bijvoorbeeld de jeugdjaren van Blueberry, Thorgal, Roodbaard of de kinderjaren zoals bij Robbedoes. Door het succes van Alex Senator en in navolging van de talrijke De Jeugdjaren van-strips beslist Benoît Mouchart, directeur van de stripafdeling bij Casterman, en nadat hij het comité Martin overtuigd heeft, om een nieuwe spin-off te starten, De Jeugd van Alex. Deze reeks is gericht op een jonger publiek en de uitgeverij hoopt hiermee nieuwe, jonge lezers aan te trekken die hopelijk zullen doorstromen naar de reguliere Alex-reeks. Het eerste album, De Kindertijd van een Galliër, verscheen in 2019.

Als scenarist werd Marc Bourgne aangetrokken. Hij is een goede bekende van Benoît Mouchart en heeft als tekenaar en als scenarist een succesvol repertorium op zijn naam. Hij is het die Laurent Libessart voorstelde als tekenaar. Laurent Libessart tekende al strips over die periode. De stijl van de tekeningen is bewust afwijkend van Alex.(1) De tekenstijl sluit aan bij de recentere Disney-films en manga's.(2)

Marc Bourgne zelf verklaart: "Toen ik aan het scenario werkte, heb ik mezelf drie doelen gesteld. Ik zou me baseren op de informatie die Jacques Martin heeft gegeven over de jeugdjaren van Alex, ook al is die karig en soms tegenstrijdig. Daarnaast zou ik de geschiedenis trouw blijven wanneer het in de eerste delen gaat over de aanloop naar de Gallische oorlog. Ten slotte wilde ik een intrigerend en meeslepend verhaal schrijven dat zowel de jonge lezers als de trouwe Alex-fans aanspreekt." Laurent Libessart verklaart: "[...] wij zouden een verhaal vertellen dat zo dicht mogelijk aanleunt bij de laatste archeologische ontdekkingen en geschiedkundige interpretaties [...]"(3)

Aangepast aan de wetenschappelijke kennis (De Jeugd van Alex 1: De Kindertijd van een Galliër).

Bourgne tracht sommige tegenstrijdigheden over de jeugd van Alex op te lossen. Zo is het ondenkbaar dat Alex, wanneer hij geadopteerd wordt door Graccus, de man die zijn vader in een valstrik lokte toen hij tien jaar was, niet zou herkennen. Bourgne lost dit op door er in het verhaal voor te zorgen dat Alex zelf Graccus nooit ontmoet.(4)

Terwijl senator Alex een vijftiger is, is Alex in De Jeugd van Alex bij de start zeven jaar, maar vanaf pagina 12 tien jaar.

Eerste cyclus

De eerste twee albums vormen één geheel en vormen de brug naar Alex en staan bol van de verwijzingen. Alex en zijn familie worden voorgesteld. Ten eerste is er zijn vader Astorix, al genoemd in de eerste twee Alex-verhalen Alex de Onversaagde en De Gouden Sfinx. Verder zijn moeder Myrdinna, die haar oorsprong vindt in de jeugdroman Le Sortilège de Khorsabad, en zijn zus Alexia, voor het eerst vernoemd in Het Was in Khorsabad. Dan zijn er nog Alex' neef Vanik uit De Gouden Sfinx(5), Alderic en Ansila, die na het verdwijnen van Astorix de macht hebben gegrepen en de herinnering aan Astorix willen uitwissen in De Gouden Sfinx, zijn adoptievader Honorus Galla Graccus uit Alex de Onversaagde(6) en de wolven  uit De Verloren Legioenen. Op een sublieme wijze  brengt Marc Bourgne ook centurio Galva in beeld, die een belangrijk nevenpersonage is in de reeks. Hij begeleidt Flavia Graccus naar Rome.

Galva (De Jeugd van Alex 2: Het Volk van het Vuur).

Al vanaf de eerste bladzijden van het eerste album, De Kindertijd van een Galliër, is het opzet duidelijk. De eerste pagina is vertederend en gericht op de jonge lezers: het bange welpje met zijn voorpoot geklemd en zorgelijk kijkend wanneer Alex aankomt. Alex bevrijdt de welp onder de ogen van de wolvin, een band is gesmeed. Enerzijds zullen de wolven zoals in De Verloren Legioenen de jonge Alex beschermen, anderzijds is het welpje (naar alle waarschijnlijkheid) de wolf die Alex redt in De Verloren Legioenen en de hand van Alex likt. Deze scène wordt onmiddellijk gevolgd door een beeld van het huis van Alex, een reconstructie, totaal vreemd aan de Gallische huizen en dorpen in stripverhalen, maar in overeenstemming met de toenmalige werkelijkheid. Dan volgt een stukje geschiedenis waarin de verhouding en het bondgenootschap tussen de Aedui en Rome geschetst wordt, de historische realiteit. Gelijktijdig wordt vanaf de eerste pagina Alex als een dapper stoutmoedig kind getekend. Hij bevrijdt het welpje. Hij is een onstuimige knaap en rolt van het ene avontuur in het andere. Hij bevrijdt Flavia, bespioneert de complotanten tegen zijn vader en bindt met hen de strijd aan. Wanneer zijn ouders gevangen zijn, onderneemt hij een overval om hen te bevrijden (in het tweede album). Bij die bevrijdingspoging zal zijn moeder Myrdinna omkomen. Dat falen past eveneens in de traditie van Jacques Martin. De jonge Alex zal zich verwijten dat het door hem is dat zijn moeder omkwam.(7)

De jonge Alex en het wolvenwelpje (De Jeugd van Alex 1: De Kindertijd van een Galliër).

Stopzetting in vertaling

Met de eerste twee albums is een cyclus afgerond. Myrdinna is dood, Astorix en de kinderen zijn als slaven verkocht. De vader en de kinderen apart. De laatste pagina is een voorafspiegeling naar de reguliere reeks. Alex in rode tuniek, de wolven die Alex nakijken.Een nieuw verhaal kan beginnen. Het derde album, De Demon van Torralba, betekent een nieuw begin. Laurent Libessart geeft het penseel door aan Olivier Weinberg. Deze laatste was al actief bij de Martin-publicaties. Hij tekende een aantal albums van De Reizen van Lefranc en De Reizen van Tristan. Daarnaast verlaat dit album het pad van de latere Alex-albums en ontpopt het verhaal zich als een authentiek avonturenverhaal — met Alex en Alexia in de hoofdrollen — dat zich afspeelt op Sardinië.

Alex en Alexia als slaaf verkocht, afscheid van de wolven (De Jeugd van Alex 2: Het Volk van het Vuur).

Op het einde van dit derde deel lijken ze gesetteld, maar Alex maakt onmiddellijk duidelijk dat hij op zoek wil naar zijn vader. Het vierde album, La Reine en Péril, waarin ook een rol is weggelegd voor Astorix, Alex' vader, wordt niet meer uitgegeven in het Nederlands. Het album keert ook terug naar de traditionele bladindeling. In de vorige albums overlapten de tekeningen soms (vaak) elkaar. Alex vindt zijn vader in Egypte terug. Astorix is de lijfwacht geworden van koningin Berenice IV (-77 tot -55) nadat hij haar gered heeft. Op het einde keert Astorix met Alex terug naar Sardinië als vrij man. Hij kan niet weerkeren naar Gallië, omdat hij daar verdacht wordt van een aanslag. Nu Astorix, Alex en Alexia vrij zijn is de weg geopend voor het album Het Was in Khorsabad. Ook Josah en Enak (zonder dat hij Alex ontmoet) vinden hun plaats in het verhaal. Na dit verhaal, opnieuw getekend door Olivier Weinberg, zal Laurent Libesart het vijfde verhaal voor zijn rekening nemen.

Alex altijd tot avontuur bereid (De Jeugd van Alex 3: De Demon van Toralba).

Alex en zijn vader Astorix in Egypte (Alix Origines 4: La Reine en Peril).

Enak (Alix Origines 4: La Reine en Péril).

Educatief en onduidelijkheid

Niet alleen in de tekeningen zit een didactisch kantje. Aan elk album is een dossier toegevoegd: De Wereld van De Jeugd van Alex. Hierbij worden ook tekeningen gebruikt uit de albums van de reguliere Alex-reeks. Bij elk album is een ander thema gevoegd. Bij De Kindertijd van een Galliër zit een dossier over de Galliërs, bij Het Volk van het Vuur over het Romeinse leger, bij De Demon van Torralba een dossier over de Romeinse scheepvaart. Alhoewel in het vierde verhaal (tersluiks) heel wat historische informatie verwerkt is, ontbreekt hier het dossiertje.

Een didactisch dossier (De Jeugd van Alex 1: De Kindertijd van een Galliër).

Ook in deze reeks loopt er af en toe iets mis, In de eerste twee albums is Astorix een clanhoofd van de Eburonen(8), vanaf het derde album correct van de Eburovices. Het is merkwaardig dat in het derde album de opdracht geschreven wordt door Laurent Libessart, hoewel het Olivier Weinberg is die het verhaal tekent.

Of De Jeugd van Alex even succesvol zal zijn als Alex Senator is nog niet duidelijk. De twee eerste albums stonden wat bol van de verwijzingen waardoor het echte avontuur niet helemaal tot uiting komt. Trouwens: in verband met het verleden van Alex maakt Marc Bourgne het geheel nog ingewikkelder. Wat gebeurt er met Flavia Graccus? Wanneer Alex gevangen is, ontmoet hij Flavia. Flavia vraagt: "Denk je dat we elkaar nog weerzien, Alex?" Waarop Alex antwoordt: "Zeker. Op een dag zal ik weer vrij zijn en dan kom ik naar Rome. Dat zweer ik."(9) Vanaf het derde album ontpopt het verhaal zich tot een echt avonturenverhaal met een whodunit-karakter, weliswaar eenvoudig. Het is vrij snel duidelijk hoe de intrige in elkaar zit. Maar het opzet, Alex op zoek naar zijn vader, opent al in dit verhaal een perspectief dat in het vierde verhaal afgerond wordt. De uitvalbasis voor verder avonturen is Sardinië.

Astorix vertrekt naar Egypye (Alix Origines 4: La Reine en Péril).

GERAADPLEEGDE BRONNEN

1. Het is niet de eerste maal dat de tekeningen erg afwijkend zijn. Dat is ook zo voor de tekeningen van de romanreeks met illustraties van Jean-François Charles.
2. Marc Bourgne et Alix Origines: l'interview (Alix Mag', actualité sur l'oeuvre de l'univers créé par Jacques Martin, le père d' Alix, Lefranc, Jhen, Orion et Loïs. (canalblog.com) ingezien op 3 augustus 2022.
3. De Jeugd van Alex 2: De Kindertijd van een Galliër, p. 53
4. Marc Bourgne et Alix Origines: l'interview (Alix Mag', actualité sur l'oeuvre de l'univers créé par Jacques Martin, le père d' Alix, Lefranc, Jhen, Orion et Loïs. (canalblog.com) ingezien op 3 augustus 2022.
5. Die in de latere verhalen evolueert  naar Gallo-Romein.
6. In het hierboven al geciteerde interview geeft Marc Bourgne een verklaring over de naam.
7. Hier wijkt Marc Bourgne af van zijn bron. In de roman Le Sortilège de Khorsabad verdrinkt Myrdina na een aanslag van Arbaces in Tyrus.
8. Of  is dit een fout van de vertaler?
9. De Jeugd van Alex 2: Het Volk van het Vuur, p. 40