Burn-out... Volgens recente cijfers lijdt 10% van de volwassen Belgen eraan en heeft één op de vier nog net dat ene zetje nodig om ook in de prijzen te vallen. Toch even schrikken, dergelijke cijfers... In onze omgeving, getekend door prestatiedrang, wordt het fenomeen nog vaak onderschat en lang niet alle werkgevers lijken de problematiek al au sérieux te nemen. Het is toch aanstellerij, niet? De twee wetenschappelijk verantwoorde (aheum) tests die we online op onszelf loslieten, stelden ons gerust: voorlopig moesten we geen schrik hebben om in een burn-out terecht te komen, al was het misschien wel nuttig dat we tijdig de juiste literatuur raadpleegden om ons zelfbewustzijn te trainen. Boeken die we natuurlijk met enkele muisklikken konden aanschaffen via de link onder de test... Als we dan toch een zelfhulpboek op ons nachtkastje willen leggen, laat het dan dit Burn-out Dagboek van Maaike Hartjes zijn.

De Amsterdamse stripmaakster en cartooniste kennen we vooral van haar Dagboekjes, waarin ze in haar geheel eigen simpele stokmannetjesstijl vertelt over de dingen die haar bezighouden. Het was — nu we er even over nadenken — alweer even geleden dat we nog nieuw materiaal van haar gelezen hadden en nu blijkt dus waarom. Na een van haar bedrijfsjobs (ze tekent cartoons op meetings) bleek plots niks meer te lukken. Ze sleepte zich voort, dacht eerst dat ze een griepje onder de leden had, maar realiseerde zich geleidelijk aan dat er veel meer aan de hand was. En heel geleidelijk aan zien we dat duivelse burn-outspook het verhaal binnenglippen. Hartjes probeert niet bij de pakken neer te zitten en doet verwoede pogingen om alles van haar af te tekenen door elke dag een illustratie bij haar belevenissen (slapen, kniezen, ontkennen,...) te maken. Als je de tekeningen minutieus bestudeert, heb je de tekstballonnen eigenlijk niet nodig: je voelt haar gemoedstoestand, haar kleine ergernissen, haar moedeloosheid. Gelukkig kan ze rekenen op de steun van haar man en vrienden die haar geleidelijk uit het zwarte gat weten te trekken. Ondanks de loodzware thematiek gaat Hartjes nergens over the top en wentelt ze zich zelden in zelfmedelijden. In haar worsteling met de rat race en het onbegrip krijgt haar positieve zelve geleidelijk weer de overhand en zie je haar illustraties terug frisser worden. Een happy end leek ons nog nooit zo verdiend.

Hartjes stijl blijft uit de duizenden herkenbaar, maar haar wisselende gemoedstoestanden doen haar enkele persoonlijke bakens verzetten. Ze tekent op rekeningen, treintickets, inpakpapier en theezakjes en ze consumeert en masse haar persoonlijke collectie washi tape. Als ze hier occasioneel haar comfort zone verlaat en een haast expressionistische stijl hanteert, doet die nieuwe aanpak ons soms wat denken aan die van Johan De Moor en dat is altijd een fijne vergelijking.

Tegen het einde schreeuwt de auteur uit dat ze blij is dat ze een burn-out heeft gehad. We hebben daar geen oordeel over. Vaak vinden we kunst die ontstaan is uit een overdosis geluk of miserie niet te pruimen. Hartjes bewijst hier echter ons grote ongelijk. Net alleen maakt ze een acuut maatschappelijk probleem bespreekbaar voor het grote publiek, ze doet dat dan ook nog eens in een volstrekt unieke vorm. We bombarderen haar dagboek dan ook graag tot dé must-read van dit voorjaar!