SAY HELLO TO BLACK JACK 13
Kronieken van de Psychiatrie (5)


Syuho Sato • GlĂ©nat
202 p. (SC)
De emotionele strijd om arts te worden

Zo'n vijf jaar geleden heeft uitgeverij Glénat de stap gewaagd om manga's in het Nederlands uit te geven, op de voet gevolgd door uitgeverij Kana. Een van de eerste reeksen van Glénat was Say Hello to Black Jack. Niet de meest toegankelijke titel, want qua thematiek en actie staat dit mijlenver van populaire mangastrips als Dragonball en Naruto. Snel leerden we hierdoor dat manga's net zo divers zijn als onze eigen Europese stripcultuur.

De reekstitel verwijst naar Black Jack, een beroemd mangapersonage die in de jaren 1970 getekend werd door de roemruchte mangaka Osamu Tezuka. We mogen hem wel de meest invloedrijke tekenaar en verteller van de Japanse mangaka's noemen. Hij is ook een inspiratiebron voor tekenaars als Naoki Urasawa (Monster. 20th Century Boys en straks nog Pluto) en dus ook voor Syuho Sato. Black Jack was een arts die de moraal van vooral de medische stand in Japan nogal eens aan de kaak stelde.

Syuho Sato doet hetzelfde in deze reeks door een assistent in verschillende afdelingen van het ziekenhuis te laten werken. De misstanden, corruptie, cynische houdingen en vooral het ondergeschikte belang van de patiënt roepen in assistent Saito enorme weerstand op en zijn karakter schreeuwt om reactie! Soms diep in de put, maar vaak ook enorm strijdbaar en roeiend tegen de gevestigde orde in. Zijn positie staat dan ook telkens onder druk, maar roept gelijktijdig een heimelijke bewondering op van de vaak in patronen vastgeroeste artsen. De laatste vijf delen van deze reeks handelen over de psychiatrie, en hier krijgt ook de media ervan langs. Door hun berichtgeving worden psychiatrische patiënten gestigmatiseerd en gaan over tot zelfdoding.

In Japan heeft deze reeks nogal wat ophef veroorzaakt, omdat het zo duidelijk de misstanden in de medische zorg heeft blootgelegd. Een geëngageerde reeks dus, die ook nog eens in een sterke stijl is getekend. Krachtig zwart-wittekenwerk met veel gevoel voor dramatiek. De impact is er niet minder om.

> ERIK HUBRECHSEN — september 2009