EEN BODEMLOOS BESTAAN 


Dash Shaw • Oog & Blik | De Bezige Bij
720 p. (HC)
Wat een scheiding teweegbrengt

Dit is een van de dikste stripalbums die we ooit hebben gelezen. We namen dan ook de tip van de Amerikaanse auteur Dash Shaw ter harte door een pauze in te lassen tussen twee van de drie delen van deze 720 pagina's tellende bundel. Die pauze duurde enkele dagen, inclusief twee doorzopen nachten Gentse Feesten en één kater. Het geweldige aan de roes 's anderendaags, toen we Een Bodemloos Bestaan opnieuw op de schoot legden, was de extra appreciatie voor alles wat uit de band springt. En daar hoort Een Bodemloos Bestaan toch enigszins bij.

Kijk, natuurlijk trekt de tekenstijl van Shaw op geen zak. Het album heeft dan nog een lelijke cover ook. Al veel mooier getekende Amerikaanse graphic novels zijn vertaald geraakt. Shaw neemt de op den duur vervelende gewoonte aan om bewegingen letterlijk te beschrijven. Zo tekent hij boven de ogen van personages die met de ogen rolt, twee richtingpijltjes en per oog het woord "rolt". Door de afwezigheid van kleur vindt hij er niets beter op dan bij interieurs of decors bepaalde kleuren te schrijven daar waar hij ze nodig acht. Zo benadrukt Shaw de handicaps die een zwart-witstrip heeft ten opzichte van een (teken)film. Het nut ervan ontsnapt ons. In zekere mate deed het ons wel denken aan de schetsboeken van Robert Crumb, die ook zo'n oog heeft voor detail, maar een strip is geen zelfstandige illustratie.

Waarom zou je hier dan wel een dure 34,90 voor moeten ophoesten? Er is dus nog altijd zoiets als een intrigerend verhaal. In Een Bodemloos Bestaan concentreert zich dat op de aankondiging van de scheiding van een al ouder echtpaar na veertig jaar huwelijk en vooral de reacties die het ontlokt bij de om die reden bijeengekomen familie Loony. Zoon Dennis heeft het er het moeilijkst mee. In al zijn verdriet en onbegrip vindt hij een geheime gang in het ouderlijke huis aan zee dat naar een kist vol liefdesbrieven leidt en uiteindelijk naar het antwoord op zijn vragen. Dochter Claire heeft dan weer andere kopzorgen met haar puberende dochter die zichzelf lelijk vindt. Aan jongste zoon Peter is meer werk aan de winkel. Niet alleen heeft hij het gezicht als van een kikker (nochtans heeft de rest van het verhaal amper surrealistische of absurde trekjes), hij is een klaploper en lanterfanter die met zichzelf geen raad weet en meer dan eens genot vindt in masturbatie. Hij zal zijn eerste liefde en seksuele ervaringen vinden bij de jonge begeleidster van kinderen die aan zee op vakantie zijn. Voor elk van deze personages betekent de aangekondigde scheiding een kentering in hun eigen bestaan.

720 pagina's is behoorlijk lang. Hier en daar had het korter gekund. Shaw neemt nochtans de pagina's te baat om met ritme te spelen. Soms is er slechts één prent op een pagina wat het leesritme aanzienlijk verhoogt. Bij andere passages werkt de herhaling van kleinere en meer prenten per pagina als een langzaam verlopende filmscène, bijvoorbeeld bij het aan- of uitkleden van Peters geliefde. Passages waarin er eigenlijk niets belangrijks gebeurt, geven dan net weer de realiteit van het echte leven weer want uiteraard is ons bestaan geen aaneenschakeling van hoogte- en dieptepunten, het is een eindeloze stroom van belangrijke en triviale momenten. En daar geeft Shaw aandacht aan. Een Bodemloos Bestaan is een betere manier om daar eens bij stil te staan dan bij het kweken van een kater.

> DAVID STEENHUYSE — juli 2009