KAAS
Dick Matena + Willem Elsschot • Athenaeum—Polak & Van Gennep 284 p. (SC)
|
|
Goed concept voor tv |
|
Naast strips wel eens een roman gelezen? Als dat niet het geval is, biedt Dick Matena tegenwoordig de mogelijkheid beide tegelijk te doen. Na het succesvol verstrippen van De Avonden van Gerard Reve en Kort Amerikaans van Jan Wolkers is nu Kaas van Willem Elsschot aan de beurt. Ook nu wordt de integrale tekst van de roman verwerkt in de strip. Matena maakt daarbij handig gebruik van een persoon die een brief ontvangt. Deze brief is de eigenlijke vertelling.
Het verhaal gaat over Frans Laarmans. Een kleurloze man die als klerk al vele jaren bij de scheepswerf werkt. Keurig getrouwd met twee kinderen. Via zijn broer komt hij in contact met de aristocratische Van Schoonbeeke. Deze nodigt hem uit bij de wekelijkse bijeenkomsten van een groep invloedrijke heren. Laarmans voelt zich minderwaardig in deze groep en is dus niet op zijn gemak. Totdat Van Schoonbeeke hem aan een baan helpt als vertegenwoordiger van een Nederlandse kaasproducent. Het uitzicht op de "standing" en het extra geld brengt de zo vastgeroeste Laarmans aan het wankelen en hij stort zich in het avontuur. Maar al snel blijkt hij niet uit het goede verkopershout gesneden. Hij is drukker bezig met briefpapier en de inrichting van zijn kantoor dan met het verkopen. Het avontuur komt dan ook snel ten einde en het eentonige klerkbestaan wordt weer opgenomen. Door zijn mislukte avontuur heeft Laarmans echter meer waardering gekregen voor deze baan. Eind goed al goed zullen we maar zeggen.
Het verhaal deed ons denken aan al die huidige tv-programma's over mensen die hun verleden afsluiten en de sprong wagen naar een nieuw avontuur. Net als Laarmans beginnen zij het avontuur vaak met zeer weinig voorkennis en met een zéér rooskleurige bril. De tegenslag die zij dan meestal meemaken, levert natuurlijk goede televisie op. Leedvermaak is ons blijkbaar niet vreemd. En dat is ook het aantrekkelijke van dit boek.
Matena kiest de boeken die hij verstript goed uit. Meestal speelt het zich net voor of na de Tweede Wereldoorlog af. In tijden dat bazen nog bazen waren en werkvolk weinig uitzicht had op verbetering. De apathische levenshouding weet Matena zeer goed neer te zetten. De somberheid straalt er vanaf. Dat wordt natuurlijk nog versterkt doordat de tekeningen in zwart-wit zijn. Het concept van Matena om de integrale romantekst op te nemen, werkt opnieuw bijzonder goed. |
|
> ERIK HUBRECHSEN — februari 2008 |