Bibliografie van Enki Bilal
• 32 December
• Afspraak in Parijs
• Animal'z
• Crux Universalis
• De Falangisten van de Zwarte Orde
• De Jacht
• De Kleur van de Lucht
• De Nikopol Trilogie
• De Onbestaanbare Stad
• De Slaap van het Monster
• Exterminator 17
• Hedendaagse Legendes 1975 - 1977
• Het Dorpje dat Ging Vliegen
• Het Schip van Steen
• Julia & Roem
• Kermis der Onsterfelijken
• Koude Evenaar
• Lady in Blue
• Ver van Hier
BUG 1


Enki Bilal • Casterman
88 p. (HC)
Digitale apocalyps

2041: op een kwade dag is het internet kapot.* Alle digitale data zijn weg, van de grootste server tot de kleinste usb-stick: allemaal leeg. Zelfs de back-ups van alle back-ups zijn verdwenen. Een ramp: alle recensies en interviews op Stripspeciaalzaak.be zijn verloren! Voor altijd! De horror! En o ja, alle telematica, computergestuurde apparatuur en elektronica zijn door de grote bug uitgevallen en wereldwijd breekt de pleuris uit: patiënten sterven op de operatietafel, vliegtuigen vallen uit de lucht, gevangenen breken uit, plunderingen en chaos alom... En tieners, definitief gescheiden van hun smartphone, plegen massaal zelfmoord… Je kan je er wel iets bij voorstellen.** Oorzaak onbekend. Of het is geen toeval dat een en ander samenvalt met een teruggekeerde Mars-missie. Waarvan de hele crew dood is, op één overlevende na. Die terwijl hij versmurft (hij wordt langzaam blauw) plots het Geheugen van de Wereld blijkt te bezitten. Oorzaak niet onbekend: kosmonaut Kameron Obb blijkt een bug opgelopen te hebben op Mars — een letterlijke bug die zich door zijn lichaam vreet. Uiteraard is hij als wandelende Wikipedia opeens voor vele naties en schimmige organisaties interessant. Snoodaards ontvoeren daarom zijn dochter, die bovendien door een geek wordt opgespoord.

We hebben van Enki Bilal nooit Joegoslaafs al zijn boeken gelezen, want zijn donkere tot ronduit sombere verhalen vergen van de lezer toch een bepaalde mindset. Zijn Nikopol-trilogie (vanaf De Kermis der Onsterfelijken) of De Jacht konden ermee door, maar vooral zijn oudste boeken waren echt taai om lezen. Ook zijn recentere Monster-vierluik of het bijna negen jaar geleden verschenen Animal'z waren niet echt onmisbare meesterwerken. Het is dan ook moeilijk te oordelen over deze Bug zonder het tweede deel gelezen te hebben. Echter, als je als criterium neemt: doet het eerste deel uitkijken naar het tweede? Eigenlijk wel. Dan kan je het dus wel geslaagd noemen. Het verhaal blijft weliswaar vrij koel en steriel op z'n Bilals, enkel even doorbroken door een warme glimp van een vader-dochterrelatie.

Al is het niet zozeer het verhaal als wel het (ook weer sombere) wereldbeeld van Bilal dat hier het meest interessant is. Hij smokkelt bijvoorbeeld nogal wat op prominente plaatsen opgetrokken moskeeën in zijn stadszichten van onder meer Parijs en Londen. IS lijkt toch een echte staat te zijn geworden en her en der zijn kalifaten gesticht: zelfs Gibraltar is er eentje. Obb moet na zijn noodlanding op aarde ontsnappen aan de islamisten om op zoek te kunnen gaan naar zijn dochter. Dat de wereld over enkele tientallen jaren volgens Bilal heel wat 'moslimser' is geworden, is wel duidelijk, al drukt hij zich er niet over uit. Dat de Franse president zwart is én bovendien een vrouw geeft dan weer wat hoop.

Veel onbeantwoorde vragen nog in dit eerste deel. Veel wanhopige en boze blikken. Veel slechte kanten van de mensheid. Heel raar dat Bilal in al die ernst enkele voor hem zeer ongewone brokjes humor mengt, zoals een voetnoot bij de VN: "Iets ouds". Is de brommige Bosniër op zijn oude dag een grapjurk geworden? Geloof het maar niet: ongetwijfeld kent dit verhaal een einde dat past bij de digitale apocalyps waarin het zich afspeelt. We zijn gesmurft!

* Nou en? Dan kopen we toch weer gewoon de Playboy? O nee, die bestaat dan allang niet meer op papier!

** Archeologen over een paar duizend jaar niét: die gaan een harde dobber hebben aan de dan onleesbaar geworden digitale getuigen van de beschaving anno nu.

> KOEN DRIESSENS — januari 2018