Bibliografie van J. Michael Straczynski
• Superman: Earth One
BEFORE WATCHMEN 
Dr. Manhattan


Adam Hughes + J. Michael Straczynski • RW Uitgeverij
144 p. (HC)
Keuzes maken

Het opmerkelijkste personage uit Watchmen is de hoofdrolspeler van dit afgeronde verhaal waarin het voornamelijk over het maken van keuzes gaat. Wetenschapper Jon Osterman verliet te laat een ruimte waarin hij net een experiment uitvoerde. Zijn lichaam werd ontbonden en regenereerde zich weer, maar officieel is hij wel dood en begraven. Als de blauwhuidige Dr. Manhattan sloot hij zich aan bij de Minutemenvigilantes. Omdat hij in een oogwenk tijd en ruimte kan veranderen, bepaalt hij ook de toekomst (en het verleden) van zichzelf, zijn entourage, heck, zelfs de hele wereld! De vier gebundelde comicdeeltjes lopen het traject af van enkele van de keuzes die hij maakt. Ook al lijken die onschuldig (deur nummer 1 of 2) of zijn ze net heel erg gewichtig, het leidt altijd naar de verwoesting van de wereld. In de ene wereld overleeft bijvoorbeeld president John F. Kennedy na de aanslag op zijn leven, in de andere is president Nixon een derde ambstermijn vergund. Dr. Manhattan moet dus leven met een grote verantwoordelijkheid en daar worstelt hij mee.

Het hele verhaal, waanzinnig sterk in beeld gebracht door Adam Hughes — jaag zijn naam eens door
Google en vergaap je aan de afbeeldingen! —, steunt op de bevinding van de kwantummechanica. Wat schuilt er in een doos zolang die niet is opengemaakt? In elke mogelijke toestand kan de doos iets anders bevatten en volgens de kwantumwaarschijnlijkheden geeft dit aanleiding naar oneindig veel mogelijkheden in oneindig veel (alternatieve) werelden. Het principe van Schrödingers kat in het groot. Pluk daar als scenarist maar eens die mogelijkheden uit om er een boeiend verhaal van te maken. J. Michael Straczynski slaagt daar moeiteloos in. Van begin tot einde zet zijn gepeuter in Dr. Manhattans brein ook het jouwe in werking. Straczynski daagt je ook lay-outmatig uit door tegenover ekaar liggende pagina's simultaan te lezen of door je het album ondersteboven te laten lezen.

Het gepruts met de tijd is ook al in bijvoorbeeld de reeks Thorgal uitgewerkt en in de comicbusiness zijn daar hele concepten voor in het leven geroepen met what if?- en andere Elseworlds-reeksen als gevolg. Dit Before Watchmen-verhaal staat een stapje hoger. Bovendien wordt de afkomst en de psychologie van Dr. Manhattan verder uitgediept waardoor we beter kunnen plaatsen waarom hij in Alan Moores
Watchmen afwisselend weifelend en onverschillig reageert of integendeel zeer gedecideerd en zich boven de situatie wanend wordt voorgesteld. Straczynski maakte van Dr. Manhattan pas écht het opmerkelijke personage dat hij is, maar nu iemand met een persona, een ziel, een identiteit. Straf! En dat geldt ook voor de zorgvuldige vertaling van deze alweer knap verzorgde uitgave. Bravo. Argumenten te meer om de juiste keuzes te maken, met name om Before Watchmen te kopen.

> DAVID STEENHUYSE — juni 2014