Bibliografie van Jean-Pierre Gibrat
• Eerlijke Lui
• Goudard
• Het Meisje uit Parijs
• Het Uitstel
• Hoog Water
• Idee-Fixe
• Mattéo
• Pinokkia
ELKE RAAF PIKT 
integrale uitgave


Jean-Pierre Gibrat • Dupuis (Vrije Vlucht)
112 p. (HC)
Ilsa Lund meets Tijl Uilenspiegel

Exact één dag na de apotheose van Het Uitstel, het fel bejubelde tweeluik van Jean-Pierre Gibrat, begint op 6 juni 1944 (D-day) de opvolger. Elke Raaf Pikt speelt zich net als zijn voorganger af tegen de achtergrond van de laatste dagen van de Duitse bezetting van Frankrijk (Parijs, voor een groot deel het decor van deze diptiek, werd bevrijd op 25 augustus 1944). Op het ogenblik dat het doek omhoog gaat, vertrouwt protagoniste Jeanne, een geëngageerde communiste en lid van het verzet, ons haar gedachten toe. Ze zit in een Franse gevangenis, nadat ze per abuis verklikt werd voor zwarthandel terwijl bij haar geweer- in plaats van maïskolven werden gevonden. Van de regen in de drop heet zoiets. Tijdens een bombardement slaagt ze er samen met de charmante inbreker en notoire schouderophaler François in om te ontsnappen langs de Parijse daken. De twee zijn zo tegengesteld dat ze magneetgewijs elkaar wel moeten aantrekken en zo gebeurt ook. De idealiste Jeanne met haar schelm François, de beauty en de beast, Ilsa Lund meets Tijl Uilenspiegel. Samen proberen ze uit de handen van machthebbers en ordehandhavers te blijven, middenin de onzekerheid van de laatste weken van de oorlog op het Europese vasteland, een vijandige omgeving waarin elk detail van belang zal blijken te zijn.

Gibrat is een heerlijke verteller. Hij besteedt zorgvuldig aandacht aan de karakters van zijn helden en geeft ze zo een ziel en een zekere werkelijkheid mee. Met name het op elkaar sakkerende schipperskoppel René en Huguette zijn uit het leven gegrepen. Zonder onvertogen momenten of flitsende actie zuigt Gibrat ons mee in dit liefdesverhaal. Hij is een van die zeldzame auteurs die geen spanning, gratuite ontploffingen en spectaculair naakt (of was het omgekeerd?) nodig heeft om je te gijzelen. Het is zelfs alsof hij het bewust vermijdt, door ook nog eens een traag vervoermiddel als een boot op te zoeken of de momenten dat geweld wordt gebruikt (de razzia waarbij Jeanne wordt opgepakt, een Duitser die wordt neergeschoten, de arrestatie van François,...), net niet in beeld te brengen. Het verhaal dobbert in alle rust je hart in. Toegegeven: de geest van Het Uitstel hangt onvermijdelijk boven dit verhaal. Het is geen officieel vervolg, maar de link is duidelijk. Ook het thema is herkenbaar: weer een koppel, weer tegen die achtergrond van de aflopende oorlog,... En ja, de karaktertekening is in dit verhaal zeker voor wat de hoofdfiguren betreft, wat meer gekunsteld. Met de valies aan geloofwaardigheid die ze echter meezeulen, moet je toch nog altijd flink bijbetalen voor extra gewicht bij menige luchtvaartmaatschappij.

En dan die tekeningen. Dat zinderende gegoochel met licht en donker, met het zonsondergangbruin dat alleen Lax nog efficiënter weet te gebruiken. Die mix van een zekere sérieux met gevatte details, zoals de ontbrekende schoen van Jeanne of haar rode (what's in a colour?) hoedje dat her en der opduikt. Het oog voor de natuurgetrouwe weergave van de Parijse plekjes en boulevards, gekoppeld aan een soort van (gewilde?) onzorgvuldigheid in de sleutelscène van het boek. Een indrukwekkende sequentie trouwens, waarin met de Lichtstad op de achtergrond beide personages ongedwongen hun beweegredenen aan ons en aan elkaar ontboezemen. Te traag volgens de Ferrari in veel mensen, maar zalig boemelend voor het Solexje in ons. En kijk maar eens hoe de omgeving van de nis waarin Jeanne en François praten, verandert in functie van het gezichtsveld: de ene keer een plat dak, de andere keer een langer of korter dak, een derde keer is het wat schuin. Het is alsof Gibrat zegt: "het is wat de personages zeggen, dat belangrijk is. De rest is achtergrond en speelt zich af in de marge." Het is dàt, of hij was niet goed uitgeslapen op het moment dat hij het tekende.

Kortom: Elke Raaf Pikt is een verhaal dat zijn plaatsje verdient, waarschijnlijk op een schavotje net onder Mattéo en Het Uitstel, maar in ieder geval op een plank in elke stripkast die die naam waardig is.

> PETER D'HERDT — september 2013