In 2005, vier jaar na het eerste deel van De Gesel Gods, publiceerde Talent de eerste twee delen van De Laatste Trojaan. Niet veel later was het liedje van de uitgeverij uitgezongen, een puinhoop van onafgewerkte series achterlatend. Met mondjesmaat pikten diverse andere, soms gloednieuwe uitgeverijen de krenten uit de pap. En elke keer juichten lezers en verzamelaars. Dat het vet nog lang niet van de soep was — we blijven bij traditionele gerechten — wordt ook nu nog bewezen. Onlangs startte Daedalus bijvoorbeeld opnieuw met De Clan van de Draak, de uitstekende spin-off van De Zang van de Vampiers die niets aan kwaliteit heeft ingeboet. Dark Dragon Books greep zelfs terug naar het pre-Talent-tijdperk door Het Kristallen Zwaard in een nieuw, integraal jasje te gieten. In dezelfde collectie Graphic Novel Collection verscheen tegelijk deze integrale versie van De Laatste Trojaan met alle zes delen. Het viel de uitgeverij en ons op dat lang niet alle stripliefhebbers beseffen dat er vier van de zes delen nooit in het Nederlands verschenen. Zonde, want in veel opzichten vult De Laatste Trojaan diens voorganger De Gesel Gods aan... of overtreft het die antieke galactische sf-reeks zelfs.

Eventjes recapituleren: De Laatste Trojaan speelt zich exact een millennium vóór de gebeurtenissen in De Gesel Gods af. Lees daarom het extra, exclusieve overgangsverhaaltje aan het begin van deze integrale pas nadat je alle zes delen hebt gelezen, anders begrijp je er geen hol van. 3305 na Christus herhaalt de 'geschiedenis' van het paard van Troje zich op de planeet Troje. Dat paard vol vijandelijke soldaten is nu een achtergelaten asteroïde in de vorm van een paardenhoofd. Van de weeromstuit moet de Trojaanse strateeg Aeneas vluchten. Een hele hoop getrouwen en zijn geliefde Creusa gaan met 'm mee. Troje wordt vernield en zijn bewoners afgeslacht. Het is nu aan Aeneas om een geschikte planeet te vinden en daar het nieuwe Rome te stichten want zo voorspelde het hem zijn moeder, de godin Venus.

In de zes delen worden op Valérie Mangins geheel eigen wijze oud-Griekse mythes en Vergilius' Aeneis herverteld. Deel 1 onderricht ons over de ondergang van Troje. In deel 2 belanden de overlevenden op Thracië, de planeet van de Amazones, maar die is in een zoutplaneet veranderd. In deel 3 lijkt een onbekende planeet een paradijs te zijn door de hartelijke bevolking en de weelderige vegetatie, maar schijn bedriegt. Deel 4 verkent het concept van de spiegelwereld met een herinnering aan het machtige Carthago. Het daaropvolgende deel diept parallelle werelden uit wanneer Aeneas voorbij de dood treedt. In het laatste deel bereikt het gezelschap eindelijk de uitverkoren planeet waar het nieuwe Rome moet komen. Ruïnes, dinosauriërs en een vijandige bevolking staan hen nog in de weg. In elk van de hoofdstukken komen Griekse goden zich bemoeien. Je kan het hele lot opnoemen (Mars, Neptunus, Zeus, Diana,...) en ze kwamen wel ergens tussenbeide, om niet te zeggen dat ze het Aeneas extra lastig maakten.

Dit hele spel van antieke elementen en moderne sf knettert nog meer dan in De Gesel Gods. In het hoofdstuk Carthago bijvoorbeeld zweven ruimtetuigen rond die zijn uitgerust met olifantenhoorns. Generaal Hannibal is niet ver weg. Wie daar een beetje in thuis is, beleeft dubbel zoveel pret met het lezen van De Laatste Trojaan. Voor alle andere lezers ontvouwt zch een raamvertelling, verteld door dichter Vergilius aan de nazaten van de overlevende Trojanen, zonder weerga. Met een beetje goede wil zouden de liefhebbers van Storm en De Kronieken van Pandarve hier ook hun hartje aan kunnen ophalen, alleen ontbreekt het De Laatste Trojaan wat aan het soort luchtigheid dat Storm kenmerkt. Mangin is nu eenmaal een ernstige schrijfster. Hoe dan ook biedt dit epos een extra troef dankzij het uiterst sfeervol in beeld gebracht tekenwerk — alleen al die inkleuring, jong! — van de zeer getalenteerde Thierry Démarez. In feite valt zijn Alex Senator (opnieuw op scenario van Mangin) tegen als je het album naast deze integrale legt.

Nog dit: het was een noodzakelijk kwaad om op een verkleinde uitvoering uit te geven, anders zou het de uitgeverij en ook jou veel meer hebben gekost om De Laatste Trojaan eindelijk in zijn totaliteit te kunnen lezen. De tekst is prima leesbaar en er gaan beslist geen details verloren. Lees twee pagina's en je zit zo in het verhaal. En dat is wat telt.