"Toen gaven aan beide kanten trompetblazers het gebruikelijke signaal ten aanval en begon een verschrikkelijk gevecht. Na een korte, inleidende regen van speren stormden de Germanen roekeloos, in razende vaart op onze eskadrons ruiterij af, speren in de rechtervuist, tandenknarsend in een ongekende razernij, angstaanjagend om te zien met hun wapperende haren en een schittering van waanzin in hun ogen. De onzen hielden daartegen onverschrokken stand, en terwijl ze hun gezichten beschutten met hun schilden, trokken ze hun zwaarden, staken met hun speren en joegen de aanvallers een doodschrik aan." — Ammianus Marcellinus, Romeinse Geschiedenis, XVI, 36

Aldus laat de Romeinse historicus Ammianus Marcellinus (vierde eeuw na Christus) de veldslag bij Argentoratum, het hedendaagse Straatsburg, beginnen. Dit groots gevecht werd in 357 uitgevochten tussen Julianus Apostata, onderkeizer (caesar) van het Romeinse rijk, en Chodomar, leider van de Germaanse Alamanni. Hoewel Julianus' troepen sterk in de minderheid waren én hij in de steek gelaten werd door keizer Constantius, behaalde hij toch een klinkende overwinning. Het werd meteen het hoogtepunt in het leven van de jonge keizer, wiens epische daden zouden vergeten worden, maar wie louter bekend zou worden omwille van zijn houding ten opzichte van het christendom. Hij verzaakte aan deze religie en wou terugkeren naar het oude heidendom, vandaar zijn bijnaam Apostata, afvallige...

Geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars en het leven van Julianus was te kort — hij leefde van 331 tot 363 — om er te veel aandacht aan te besteden. En zo raakte hij bij de meeste historici en dus ook de grote massa in de vergetelheid. Dat is jammer. Tot Ken Broeders enkele jaren geleden op het idee kwam om de keizer zijn plaats in de geschiedenis terug te geven. En op wat voor manier! In onze eerdere besprekingen hebben we ons telkens erg lovend uitgelaten over de vorige delen, dus wat kunnen we daar nog aan toevoegen?

Moeten we het nog eens herhalen dat Broeders' tekeningen tot het mooiste behoren van wat er in stripland te bezichtigen valt? Dat zijn sfeervolle inkleuring de dramatiek van het verhaal, de zinderende actie, de chaos en ellende van de veldslag opnieuw prachtig in de verf zet? Dat er uren en uren intensief historisch onderzoek aan het tot stand komen van dit album vooraf zijn gegaan?... Probeer in Apostata maar eens een historische fout te vinden! Of dat het verhaal meeslepend is tot de laatste bladzijde?

Maar er is meer. Net zoals Julianus Apostata vaart ook Ken Broeders tegen de stroom in. Hij eist de volle aandacht van zijn lezer, zowel om de complexe politieke intriges te volgen tussen keizer, onderkeizer en gemalinnen, maar ook de tekeningen bevatten meerdere lagen. Op het eerste zicht maken we kennis met de heroïek van een grootse veldslag, maar af en toe zoomt Ken in op de gewone soldaat en zijn lijden: de vertwijfelde Germaanse krijger met afgehakte vingers, de berserker in een wanhopige poging om zinloos de held uit te gaan hangen, de geamputeerde Romeinse soldaat na het gevecht. Dát was een veldslag in de vierde eeuw (en is elke oorlog niet zo?): geen plaats voor helden, maar doodsgereutel, bloed en ingewanden in een stroom van modder. Maar ook de hoofdrolspelers in dit verhaal zijn mensen van vlees en bloed. Er bestaat geen goed en slecht, mensen lijden en weifelen en maken niet altijd de goede keuzes. Kunnen we geen begrip tonen voor de daad van Primigenia? En verdient slechterik van dienst Chodomar ook niet een beetje ons respect? En wat met de laffe keizer die kapot is van verdriet?

Julianus werd door zijn soldaten op het schild getild en tot keizer uitgeroepen. Wanneer valt dergelijke eer Ken Broeders te beurt?