We keken er jaren naar uit. Eindelijk was het afgelopen met XIII. De eerste vijf, nu ja, zeven delen blijven mijlpalen van de betere strip en zijn nog steeds een godsgeschenk om stripleken over de streep van de Negende Kunst te trekken. Het probleem zat hem in de geldklopperij die er nakwam en waaraan ook wij ons keer op keer lieten vangen. Wat hadden we graag het mooi rood opgelopen hoofd gezien van Yves Schlirf, de uitgever van Dargaud Benelux toen de auteurs hem vertelden dat zijn melkkoe op pensioen zou gaan. Jean Van Hamme wilde immers niets liever dan zijn reeksen afbouwen en William Vance wou zich verder concentreren op zijn dierbare zeeman Bruce J. Hawker. Dat was nu drie jaar geleden. Maar vandaag ligt er toch een nieuw album van XIII in de winkel. Of beter gezegd XIII Mystery. En ja, we hebben het weer aangeschaft.

Het basisidee is platte marketing. Dertien spin-offs over (neven)personages van XIII die steeds een afzonderlijk deel vormen, met als bijkomend leuk accentje dat tekenaar en scenarist voordien nog nooit met elkaar hadden gewerkt. Flink wat klinkende namen stonden te drummen om mee te doen, zoals Philippe Berthet, François Boucq, Eric Corbeyran, Yann, Matthieu Bonhomme en Daniel Pecqueur. Van Hamme die de supervisie bleef doen, kon het zich zelfs veroorloven om de scenario’s van Yves Sente (Thorgal — maar die nu wel de hoofdreeks XIII als scenarist zal verderzetten), Jean-Charles Kraehn (Gil St-André) en Stephen Desberg (De Schorpioen) te weigeren, officieel omdat deze teveel fouten bevatten. Kortom, topscenarist Van Hamme heeft de lat hoog gelegd. Xavier Dorison die ons recent wist te bekoren met het fantastische Long John Silver, wipt er moeiteloos over. Zijn publieke biechtverhaal over de Mangoest die het wandelend cliché van de koele huurmoordenaar belichaamde, mag er zeker zijn. Dorison neemt ons mee van de Berlijnse jeugd van de killer naar zijn New Yorkse joie de vivre. Uiteindelijk dropt hij de rotkop schietensklaar op een jacht naast een vastgeketende Kim Rowland. Mooi gedaan, maar we zijn nu wel razend benieuwd hoe de andere scenaristen hun verhaal zullen brengen zonder in dezelfde flashbacktruc te vervallen. Hopelijk vertellen er enkelen ook hoe het hun held verging na hun afscheid van XIII.

IAN-tekenaar Ralph Meyer amuseerde zich duidelijk met deze opdrachtstrip en baseerde zijn pennentrekken op die van de XIII-tekenaar voor één album, Jean Giraud. Alleen de zwakke cover herinnert ons nog aan 74-jarige Brusselaar Vance. Hoe goed zijn nieuwe aanpak ook gedaan is, we blijven het wat jammer vinden dat hij er niet voor koos om de Hard tegen Hard-stijl te gebruiken. Zijn harde taxichauffeur Joe Telenko kon het nochtans op pagina 41 aardig vinden met de Mangoest.

Wat het ook zij, dit eerste deel van de XIII Mystery-club bracht ons veel, veel meer dan we vooraf hadden gehoopt. Want wees nu eens eerlijk, wie had ooit gedacht dat dergelijke marketing nog een fijne strip zou opleveren?