Met Figaro is Steve Van Bael aan zijn tweede reeks toe, een tweede poging om eenzelfde succes na te streven als Kiekeboe waar hij enige tijd zelf heeft aan meegewerkt. Dat het vandaag niet makkelijk is om een nieuwe success story als Kiekeboe te beleven, beseft hij maar al te goed. Met de schrik in de benen wachtte hij de eerste reacties af op de eerste twee delen van Figaro. Dat ze unaniem lovend zijn en de media er — met een beetje hulp van de uitgeverij — op springt, is een gedroomde start voor veel auteurs. Nu enkel nog de verwachtingen waarmaken. Maar eerst legden we hem samen met Stripelmagazine op de rooster voor een gesprek over kansen en, jawel, succes.

Zie je dit album nu — na Link — als een tweede kans?
Steve Van Bael: "Eigenlijk wel. Met Link had ik graag willen verder gaan, maar door omstandigheden is dat anders gelopen. Dankzij Standaard Uitgeverij heb ik nu de kans gekregen om een nieuwe reeks op te starten en daar ben ik best dankbaar voor. Het is tegenwoordig niet makkelijk meer om nog met een nieuwe reeks naar buiten te komen."

Was het niet frustrerend voor je om zo lang van het striptoneel te verdwijnen?
Steve Van Bael: "Echt verdwenen was ik niet. Ik ben steeds blijven verder tekenen aan Kiekeboe. Al hebben we het dan niet over een eigen reeks. Tja, dat wrong wel een beetje. Het is altijd frustrerend als je eigen reeks wordt stopgezet terwijl je er zelf nog voor de volle honderd procent in gelooft. Maar ik ben altijd blijven doordoen. Het afgelopen anderhalf jaar ben ik dan ook nog intensief bezig geweest met Figaro."

Maar je had geen schrik dat het grote publiek je vergeten zou zijn na anderhalf jaar geen nieuw album?
Steve Van Bael: "Neen, want als je dan met een goed product op de proppen komt, komt die bekendheid meteen terug."

Maar de frustratie was de afgelopen maanden toch groot? Mocht je gewoon verder getekend hebben aan Link dan waren er van die reeks al zes albums uitgebracht. Dan had je je reeks al gehad.
Steve Van Bael: "Klopt, en je mag gerust weten dat het scenario van het derde Link-album al helemaal uitgeschreven was. Ik was daarvoor al op location hunting geweest in Schotland (lacht). Om dan te horen dat Link wordt stopgezet, dat is even slikken."

Kan je dat scenario nog recupereren?
Steve Van Bael: "Ik ga dat zeker en vast nog gebruiken. Al weet ik niet of ik het voor Figaro ga gebruiken want in maart 2009 komen de rechten van Link vrij en daar heb ik toch nog steeds plannen voor. Ik zou het wel helemaal anders aanpakken: de scenario's schrijven en een realistische tekenaar aantrekken om er dan een soort Largo Winch van te maken. Momenteel ben ik dus op zoek naar zo'n tekenaar."

Is dat een open sollicitatie?
Steve Van Bael: "(lacht) Ja. Figaro blijft prioriteit nummer 1 voor me daarom dat ik me alleen wil bezig houden met de verhalen."

Je werk voor Kiekeboe was dan een uitstekend valscherm na de stopzetting van Link?
Steve Van Bael: "Mocht ik dat niet gehad hebben dan zou ik wel in een zwart gat gevallen zijn. Ander werk zoeken, zou het dan geweest zijn. Terugkeren naar de horeca of iets in de media bijvoorbeeld."

Maar je bent wel gestopt met Kiekeboe. Is dat niet extra spijtig daar jij als opvolger van Merho werd aanzien?
Steve Van Bael: "Merho had me gevraagd om nog verhalen te blijven schrijven maar ik wil mijn ideeën en verhalen liever gebruiken voor mijn eigen werk. Met Kiekeboe heeft Merho bewezen dat-ie er al staat maar met mijn eigen reeks moet ik me nog bewijzen. Het was ook niet te combineren met elkaar. Van Kiekeboe komen er vier albums per jaar uit, dan zou ik geen tijd in Figaro hebben kunnen stoppen."

Maar uiteindelijk heb je wel een stuk zekerheid opgegeven door te stoppen met Kiekeboe...
Steve Van Bael: "Ja, dat klopt. Ik heb de moeilijke weg gekozen. Dat heeft te maken met mijn ambitie — al sinds ik vijf jaar was — om met een eigen stripreeks de top te bereiken en niet met iemand anders geesteskind. Ik wil dat proberen, hopelijk zelfs bewijzen dat me dat kan lukken. Daar wil ik volledig voor gaan."

Figaro prioriteit dus. Dat betekent dat je nu al bezig bent aan het derde album?
Steve Van Bael: "Het verhaal is af voor 75% en de eerste platen zijn ook al getekend. Het derde album moet pas af zijn in januari en zal in ergens in april in de winkel liggen."

Hoeveel albums moet je per jaar afleveren?
Steve Van Bael: "Drie. Ik heb dat zelf gevraagd. In Vlaanderen moet je die regelmaat brengen. Met één of twee albums per jaar moet je niet meer afkomen. Kwaliteit moet ik dan niet inleveren, neen. Ikzelf heb vier maanden nodig voor één album."

Hoe zenuwachtig ben je nu voor de release van Figaro?
Steve Van Bael: "Enorm zenuwachtig! Met Kiekeboe had ik een goede job, goed betaald, dat was leuk en toch heb ik een stap in het ongewisse genomen. Zeker op de dag van vandaag dat zoiets nog heel moeilijk is om aan de man te brengen, laat staan daar succesvol in te zijn. Goede hoop heb ik wel maar ook heel nerveus en nieuwsgierig naar de reacties van de lezers toe."

Mogen we Figaro een typische Vlaamse strip noemen?
Steve Van Bael: "Goh, geen idee. Ik hoor vanalles. Het is Gazzotti-stijl, Kiekeboe-stijl. Pffft, ik weet het niet."

Niemand die gezegd heeft dat het in een typische Steve Van Bael-stijl is getekend?
Steve Van Bael: "(glimlacht) Neen, maar daar ben ik wel naar aan het streven. Ik start nu met stijlen van mijn idolen zoals Merho en Gazzotti. Uiteindelijk ook iets wat de groten van nu ook hebben gedaan. Kiekeboe neigde in het begin ook meer naar de Vandersteen-stijl, maar het is wel degelijk mijn bedoeling om een eigen stijl te ontwikkelen. Ik zou absoluut niet willen dat ze me binnen tien jaar de Vlaamse Gazzotti zouden noemen. Al is dat geen slechte vergelijking. Ik hou wel van zijn stijl. Gazzotti is geen scenarist maar met zijn tekeningen kan hij wel een verhaal vertellen wat ook wel een kunst op zich is. Eigenlijk zou je elke strip moeten kunnen lezen zonder tekstballonnetjes. Dat is iets wat mij nog niet lukt, maar Gazzotti kan dat. Wat hem overigens op dezelfde lijn zet als Hergé die ook een meester was in het al tekenend een verhaal mee te geven."

Je steekt in Figaro overigens ook wel wat Kiekeboe-grapjes. Het spelen met namen van personages of teksten die ondersteboven gelezen heel wat... euh ... achtergrondinformatie meegeven bijvoorbeeld.
Steve Van Bael: "(lacht) Dat zijn typische grapjes voor Vlaanderen. Het is niet dat ik Merho wil kopiëren maar zo'n grapjes slaan nu eenmaal aan. Ik wilde ook graag humor brengen in Figaro, maar wat ik wel achterwege gelaten heb, is de overdreven humor. Het moest toch wel realistisch blijven. Zo'n woordspeling past dus perfect, maar wanneer iemand van het dak valt in mijn strip — in tegenstelling tot bijvoorbeeld een Kiekeboe — dan is-ie ook dood. Uiteraard heb ik ontzettend veel opgestoken van Merho: hoe bouw je spanning op, hoe rek je die spanning,..."

Je doet ook geweldig veel research voor elk album, niet? Daarnet had je het al even over je location hunting...
Steve Van Bael: "Ja, ik probeer voor elk album de plek(ken) te bezoeken waar mijn helden hun avonturen beleven. (glimlacht) We komen dan thuis met een tweeduizendtal foto's die ik verwerk in de strips. Voor één prentje gebruik ik soms tien foto's. Het is dus ook niet zo dat ik dat overteken op de lichtbak."

Kan je eigenlijk om met kritiek want die zal je sowieso mogen verwachten?
Steve Van Bael: "Er mag zeker en vast eens een woordje kritiek vallen. Opbouwende kritiek heb ik zelfs heel graag want daar leer ik tenminste uit. Kritiek puur voor het afbreken, is natuurlijk niet leuk. Je bent met zo'n strip heel lang bezig, hebt hoge verwachtingen en om dat dan zomaar te laten afbreken... Ik luister echter wel naar wat mijn lezers zeggen en probeer daar in de mate van het mogelijke rekening mee te houden."

Je doelpubliek is best wel groot te noemen. Kinderen vanaf 10 jaar tot en met oude, gepensioneerde mensen mogen zich aangesproken voelen. Moet je dan als scenarist geen spreidstand uitvoeren om iedereen tevreden te stellen?
Steve Van Bael: "Ik moet inderdaad met die factoren rekening houden. Zo mag er bijvoorbeeld best wel bloot in komen maar geen seksscènes. Er kan nu gelukkig wel meer dan vroeger. Kinderen zijn al wat meer actie en geweld gewoon. Het is wel niet altijd makkelijk om dat voor jezelf te beslissen, maar daar stuurt Standaard Uitgeverij me wel bij als het nodig is"

Je staat er dus niet alleen voor?
Steve Van Bael: "Nee. Toen ik Figaro voorstelde bij de uitgeverij hadden mijn personages andere namen waarop zij andere voorstellen hebben gedaan. En die vond ik beter. Bepaalde kritieken heb ik opgevolgd, andere dan weer niet en daar maken ze dan ook geen probleem over. Ik volg wel zoveel mogelijk wat ze me vragen want ze weten er daar natuurlijk wel iets van, hé."

Je wil met Figaro refereren naar de goede oude avonturenstrips als Guus Slim en Baard en Kale...
Steve Van Bael: "Allebei van Tillieux natuurlijk. Ik mis in de huidige strips de magie die ik vroeger had toen ik strips las. Die strips van vroeger hadden een bepaalde sfeer en dat is iets wat ik nu ook met Figaro wil brengen. Dat waren avonturen die de lezer nog echt kon meezuigen. Jommeke is ook zo'n strip. Het is dankzij Jef Nys dat ik ben beginnen tekenen. Prentjes goed bekijken en natekenen. Strips die nu verschijnen, zal ik al sneller halfgelezen naast me neerleggen."

En dat heb je nu nog steeds niet met die oude strips?
Steve Van Bael: "Neen. Dat is voor mij nog steeds ontspanning. (geniet even na om dan plots te zeggen:) Weet je wat ik nu aan het lezen ben? W817! Dat heeft me compleet verrast. Onlangs had ik De Pizzadealers gekocht en dat beviel me zo dat ik er meteen nog een stuk of zes albums van ben bij gaan kopen. Dat zit echt goed in elkaar. Hec Leemans kan echt goed verhalen schrijven en je moet het Wim Swerts nageven dat ondanks het hoge uitgeeftempo de kwaliteit toch wel goed blijft. Hec werkt overigens met open eindes, iets wat ik nu ook tracht te doen met het derde album van Figaro. Ik weet dus wel waar het avontuur begint, maar niet hoe het eindigt. Dat houdt het ook spannend voor mezelf."

Je wordt een beetje aanzien als wissel op de toekomst als tekenaar van familiestrips als Kiekeboe, Suske en Wiske, enzovoort. Heb je het gevoel dat als Figaro mislukt je kansen helemaal verkeken zijn?
Steve Van Bael: "Je moet ook een beetje realistisch blijven. Ik heb nu al twee kansen gekregen, het zal dus heel moeilijk zijn om nog een derde kans te krijgen. Wat ik dan ga doen? Geen idee, ik ga er wel van uit dat dit gaat lukken."

Zijn er bepaalde voorwaarden gesteld dat het album een bepaald succes moet kennen?
Steve Van Bael: "Neen."

Maar wat hoop je zelf van verkoop?
Steve Van Bael: "Mijn verwachtingen zijn wel hooggespannen. Ik hoop op een tienduizend verkochte exemplaren om te beginnen. Het derde album zal nog beter zijn. Daar verwacht ik nog heel wat van omdat ik nu anders te werk ga. Als je dat eens nakijkt beginnen de meeste reeksen pas goed te lopen vanaf nummer 6. Zoveel kansen krijgen striptekenaars tegenwoordig wel niet. Bij de eerste drie nummers zal dat dus zeker niet meteen ongelooflijk hard beginnen lopen, zeker niet in deze tijden. Of het zou moeten zijn dat je alle media mee hebt om er een succes van te maken."

Aan Standaard Uitgeverij zal het in elk geval niet liggen als we het bewonderenswaardig lijstje bekijken van signeersessies die je gaat doen.
Steve Van Bael: "In tegenstelling tot vele andere collega's doe ik die signeersessies wel graag. Zo leer je je publiek kennen en zoals ik al eerder zei, leer ik wel uit wat me gezegd wordt. Ook door de fans. Ik vind dat dus wel belangrijk. Uiteindelijk moet niet alleen de uitgeverij reclame maken, maar ook ik. Dus waarom niet? Kijk, er zijn betere tekenaars dan ik op de wereld. Dat weet ik zelf wel. Ik weet dat ik mijn beperkingen heb en hou daar rekening mee. Maar ik werk en denk wel commercieel. Een bepaald publiek zal ik dus met mijn strips nooit bereiken maar daarom is het niet slecht, hé."

Je komt uit de Kiekeboe-stal dus je zal sowieso nog lang vragen moeten beantwoorden rond Kiekeboe. Stoort je dat?
Steve Van Bael: "Momenteel niet. Ik beschouw het eerder als een eer als ze me vergelijken met een Kiekeboe of een Soda. Als het echter blijft duren, zal me dat wel vervelen, ja. Het is echt wel mijn bedoeling een eigen reeks te lanceren dus als ze me na een paar jaar nog steeds een Kiekeboe-tekenaar noemen, zal me dat wel frustreren. Dat moet ik dus zien te vermijden."

Het is dus je bedoeling om de plaats van een Kiekeboe in te nemen in de striphitlijsten.
Steve Van Bael: "Dat zou mooi zijn. (glimlacht)"

En wat als de verkoop tegenvalt?
Steve Van Bael: "Dat zou niet leuk zijn, hé! (lacht) Dan moeten we bijeen gaan zitten en bekijken waar het aan schort, hoe we Figaro beter kunnen verkopen, bekijken of het probleem zich stelt bij de verhalen of de tekeningen,... Maar nogmaals, ik heb er echt wel een goed oog in. Ook al vind ik dat sommige zaken voor verbetering vatbaar zijn. Die zelfverzekerdheid kreeg ik dankzij de Standaard. Zij geloven echt wel in mij en staan voor de volle honderd procent achter Figaro. Die gaan er echt voor."

En jij ook. We wensen je alle succes toe!

> KURT MORISSENS EN DAVID STEENHUYSE — 11 oktober 2008