|
Praktisch
uit het niets stond Peter Nuyten er
plots met het door Silvester
uitgegeven historische one-shot Auguria
dat zich in de Romeinse tijd afspeelt en de
opstand van de Bataven op een avontuurlijke
manier belicht. Stripervaring heeft Nuyten
nochtans wel. Hij is de vaste inkter van Jan,
Jans en de Kinderen. Met hem hadden we
het voornamelijk over Auguria.
Bezoek ook www.peternuyten.nl
© illustraties: Peter Nuyten / Silvester
Tekst: David Steenhuyse |
|
|
|
Peter
Nuyten
"Research
is een must en het is beslist noodzakelijk
om bijvoorbeeld een grondige studie te maken
van de omgeving waar je historische verhaal
zich afspeelt." |
Dit
is je eerste eigen strip met een volwaardige albumlengte.
Was Silvester meteen geïnteresseerd om het
uit te geven?
Peter Nuyten:
"Ja.
Ik had wat werk van Auguria naar Silvester
gestuurd en dat is positief beoordeeld. Ze vonden
de kwaliteit erg hoog en paste goed in haar actuele
fonds."
Waar komt de naam Auguria vandaan?
Peter Nuyten:
"Auguria komt van het Latijnse woord
'augurium' wat 'voorteken' betekent. Bij de Romeinen
was het gebruikelijk dat een zogenaamde 'augur'
(een ziener) voorspellingen deed. De Germanen hadden
destijds voornamelijk vrouwelijke zieneressen en
priesters in tegenstelling tot de Galliërs
waar meer mannelijke priesters gebruikelijk waren.
Auguria gaat onder meer over de uitkomst
van de Bataafse oorlog die door een in hoog aanzien
staande Germaanse priesteres voorspeld werd, althans
volgens de overlevering van de Romeinse historicus
Tacitus. Volgens deze priesteres
zouden de Bataven die strijd winnen, maar zij hebben
deze uiteindelijk verloren. In mijn verhaal ga ik
in op haar falen als voorspeller."
Was de Bataafse insteek eigenlijk de hoofdreden
om Auguria te maken?
Peter Nuyten:
"De eigenlijke hoofdreden was eerder het maken
van een avonturenverhaal met een historische insteek."
|
Rome
anno het jaar 69. Een verbluffend stadsdecor. |
Ik moet zeggen dat je stadsdecors verbluffend
zijn. Ken je ook het werk van Gilles Chaillet (die
ook boeken over Rome schreef en illustreerde), Albert
Uderzo (Asterix) en uiteraard Jacques Martin
(Alex) die ook al dergelijke plattegronden
hebben getekend?
Peter Nuyten:
"Ja, natuurlijk ben ik bekend met het werk
van hen allen. Toch werk ik voor de specifieke reconstructies
van Rome met materiaal dat gebaseerd op het werk
van een historische projectgroep die 3D-ontwerpen
uitvoert voor de Duitse ZDF, en
bijvoorbeeld op werk van de Nijmeegse Kees
Peterse van Pansa die
een specialist is op het gebied van Grieks-Romeinse
architectuur. Maar ook bekijk ik werk van een topillustrator
als Peter Connolly. Ook beschik
ik over specialistische lectuur over de bouwkunst
in specifieke Romeinse periodes belicht. Daar heb
ik een kast vol van."
Hoe lang teken je aan zo’n plaat?
Peter Nuyten:
"Het schetsen ervan en het uitwerken in potlood
duurt ongeveer vijf uur. In principe kost het inkten
van een plaat van een bovenaanzicht van Rome ongeveer
een uur of acht. Het inkleuren gaat wel sneller.
Want dat kleuren doe ik wanneer de plaat naar A4-formaat
is teruggebracht. Ongeveer in drie uur met een lekker
muziekje erbij."
Auguria belicht een minder bekende
periode uit de Romeinse geschiedenis. Hoe heb je
je gedocumenteerd? Komt de inspiratie uit boeken,
films, archeologische voorwerpen, andere strips?
Peter Nuyten:
"Ik betwijfel of de Bataafse opstand een minder
bekende periode was (bij Vlamingen natuurlijk
wel, ds). Over deze opstand is uitvoerig geschreven
door Tacitus. Wat minder bekend was, is juist dat
deze opstand in een jaar tijd zodanig uitbreidde
dat Rome toch wel erg zenuwachtig werd van dat gedoe
in het noordwestelijke Germanië. Mijn inspiratie
komt in principe overal vandaan. Ik heb Auguria
gemaakt zonder specifieke voorbeeldstrips in mijn
hoofd. Mijn verhaal heeft ook een andere insteek
qua opzet en benadering. Toch zijn er legio stripmakers
die me genoeg inspiratie bieden zoals Giraud,
Pellerin, Martin, Mitton,
Manara, Fuente,
Rossi, Kresse,
Uderzo, Morris, Kubert,
Caniff en Jippes.
Wat regie betreft, laat ik me voldoende inspireren
door filmmeesters zoals bijvoorbeeld John
Ford, Bergman en Kurosawa
Akira, maar ook iemand als de latere Tony
Mann. Vooral landschappen en de connectie
met de mens vind ik interessant om vorm te geven.
Research is een must en het is beslist noodzakelijk
om bijvoorbeeld een grondige studie te maken van
de omgeving waar je historische verhaal zich afspeelt.
Ook de kennis van de huidige historici is belangrijk.
In dit geval was het contact met Batavenexpert en
provinciaal-archeoloog Will Brouwers
in Nijmegen een must in de voorbereiding geweest.
Ook schriftelijke documentatie en actuele reconstructies,
maar ook persoonlijke interpretatie. Gelukkig bezit
ik zelf ook een uitgebreid archief."
Ben je zelf al eens in Rome geweest?
Peter Nuyten:
"Nee. Ik ben nog nooit in Rome geweest. De
ruïnes in het Rome van nu zijn trouwens de
overblijfselen van het latere Rome vlak voor de
val van het Romeinse Rijk."
In eerste instantie dachten we gelijk aan
de film Gladiator toen we bepaalde verhaalelementen
onder ogen kregen. In welke mate is Auguria geschiedenis
en fictie?
Peter Nuyten:
"Dat klinkt voor mij opmerkelijk. Welke verhaalelementen
dan, vraag ik me serieus af. Er komen bijvoorbeeld
geen gladiatoren en woeste in bontvellen geklede
Germaanse oermensen in voor. De moord op Vitellius
is uitvoerig beschreven door de Romeinse schrijver
Suetonius, misschien dat dit een
herkenbaar beeld voor jullie zou kunnen leveren?
De scène is voor een groot deel op deze schrijver
gebaseerd. Alleen het thema Romeinen en Germanië
is natuurlijk een overeenkomst. Ik heb me ook niet
laten inspireren door Gladiator, maar bijvoorbeeld
wel op Spartacus van Stanley Kubrick.
In Auguria zit erg veel fictie, waarin
het verhaal van de opstand is verweven. Een aantal
figuren zijn gebaseerd op werkelijke bestaande personages
zoals beschreven door Tacitus en ook door Suetonius."
Je hebt wel wat met geschiedenis. Wat trekt
je daarin aan?
Peter Nuyten:
"Het idee je te kunnen verplaatsen in wat je
nooit gekend hebt. De onverklaarbare beeldvorming
die optreedt in je hoofd wanneer ik me met geschiedenis
bezig houd. Geschiedenis brengt dat proces bij mij
althans regelmatig op gang. Hoe dat komt, weet ik
niet. Ik heb het in elk geval al van jongsaf aan.
Ik ben immers een tekenaar."
|
Peter Nuyten tekent net zo goed hedendaagse decors, hier uit het project Lost Track. |
Nochtans zagen we op je website ook stripfragmenten
met een duidelijk modern decor.
Peter Nuyten: "Klopt. Ik ben immers een tekenaar en laat
me niet beperken tot één thematiek
en dus ook niet tot één specifieke tijd. Al heb ik natuurlijk
mijn voorkeuren..."
Streefde je naar een klassieke peplum- en
sandalenverhaal à la Alex of zijn
er ook invloeden van succesvolle, modernere stripreeksen
over Rome zoals Murena en De Adelaars
van Rome?
Peter Nuyten: "Nee, ik streef op de eerste plaats een avontuurlijk
verhaal na dat binnen een bepaalde historische periode
plaatsvindt. Toevallig was dat het thema frontier
in de Romeinse tijd. Auguria bestond voor
een groot deel al in potlood, lang voordat er al
sprake was van dergelijke strips als Murena
en De Adelaars van Rome. Helaas kwam het
bij Auguria maar niet tot afronding door
allerlei omstandigheden. Deels door mijn broodwerk
als illustrator, maar ook door ingrijpende privézaken."
Van waar je interesse voor de periode rond
het jaar 69?
Peter Nuyten: "Die is voornamelijk gestoeld op het feit dat
deze geschiedenis alles te maken heeft met mijn hometown Nijmegen. Kort gezegd is de motivatie
dan ook dat de Bataven hier en in de gehele regio
gewoond en gevochten hebben. Dat intrigreert me..."
|
Het
aanvankelijk als trilogie geplande verhaal
terugdringen naar een one-shot
heeft wel eens overvloedig gevulde tekstballonnen
als gevolg. |
Komt het door je educatieve stripachtergrond
dat de tekstblokken erg gevuld zijn? Het gaat echt
om tonnen informatie. Meestal houden striplezers
niet van grote tekstblokken. Het leest minder vlot.
Maar misschien ligt het aan je bedoelingen met de
strip. Wil je de lezer iets bijbrengen, misverstanden
uit de weg ruimen, de historische figuur Civilis
bekend maken?
Peter Nuyten:
"Tja, ik begrijp wat je bedoelt. Het verhaal
was oorspronkelijk opgezet in drie delen. Vanwege
allerlei implicaties waaronder degene die ik eerder
aanstipte, heb ik uiteindelijk besloten dat het
één boek moest worden en heb het verhaal
daardoor erg ingekort, aanzetten van bepaalde intriges
bestemd voor de vervolgdelen verwijderd, nieuwe
hoofdstukken en een nieuw, weliswaar open einde
bedacht. Het moeilijke was vooral de overgebleven
tekst en scènes tot een coherent geheel terug
te brengen, passend in één boek. En
ja, het is wel zo dat het verhaal probeert duidelijkheid
te scheppen in de gecompliceerde situatie van de
opstand, maar ook in wie Civilis eigenlijk was en
wat zijn motivaties met hem en zijn omgeving deden.
Ook is de oorspronkelijke Bataafse geschiedenis
zoveel mogelijk gevolgd omdat die historisch na
te trekken is natuurlijk. In die zin is de hoeveelheid
tekst dus wel een bewuste keuze geweest..."
Om onszelf tegen te spreken, voegen we er
meteen aan toe dat striplezers (of toch zeker het
publiek van De Stripspeciaalzaak) over het algemeen
erg graag strips lezen die zich in het verleden
afspelen, met Rome en de middeleeuwen stevig op
kop.
Peter Nuyten:
"Dat vind ik prettig om te horen natuurlijk.
Want ik hoor ook tot die groep."
|
Van
zodra het verhaal zich van Rome naar Germanië
verplaatst, veranderen de kleiuren enigszins
mee. |
We hadden de indruk dat, vanaf het moment
het verhaal zich verplaatst naar Germanië,
de inkleuring wat wateriger overkomt, alsof je daarmee
wilde benadrukken dat het decor verder verwijderd
is dan Rome. Bewuste keuze?
Peter Nuyten:
"Waterig? Het is wel zo dat het verhaal van
de woestijn in Judea naar het vochtige Germanië
verplaatst ,dus in die zin heb je letterlijk genomen
gelijk (lacht). Maar ik weet natuurlijk
dat je dat niet bedoelt. Nee, ik heb gewoon mijn
neus gevolgd. Van woestijn naar het Germanië
waar het verhaal zich uiteindelijk gaat afspelen
is domweg een andere kleurstelling en is in die
zin bewust gedaan."
Tot nu toe was je een grote onbekende in
het stripmilieu. Door albums laat je je pas gelden
als een stripauteur. Blij dat het er eindelijk van
komt?
Peter Nuyten:
"Inderdaad, een nieuwkomer als het gaat om
een eigen realistische strip als Auguria.
Dat besef ik maar al te goed. Ik ben ook erg blij
dat het ervan gekomen is. Als stripmaker ben ik
niet echt een nieuwkomer omdat ik vanaf halverwege
1999 tot heden aan Jan, Jans en de Kinderen
werk. Dat gebeurt samen met nog een aantal collegatekenaars.
Het is naast mijn werk als illustrator wel een hele
klus want ik ben ook degene die de inktingen van
alle 88 pagina’s per jaar verzorg. Verder
heb ik in de beginjaren 1990 wat stripwerk in het
amateurcircuit gepubliceerd. Ik zat destijds samen
met Mark Retera (de auteur
van Dirkjan, ds), Wilfred Ottenheijm
en Remco Polman op de inmiddels
ter ziele gegane studio Iris in
Nijmegen."
Is een strip een logische etappe in je carrière
of slechts een nevenstapje?
Peter Nuyten:
"Ik zie het eerder als een parallele activiteit
naast mijn werk. Een bewerkelijke strip maken, is
namelijk niet echt een logische stap want het is
zeker niet eenvoudig het naast mijn reguliere werk
als illustrator te doen, heb ik ervaren."
What’s next? Meer van Auguria,
een ander historisch verhaal of iets compleet anders?
Peter Nuyten:
"Ik sta voor alles open. Auguria is
nu een one-shot geworden en zal dat waarschijnlijk
wel blijven, maar ik zeg er meteen bij: zeg nooit
nooit. Een Nederlandse Egyptoloog en illustrator
heeft me al eens gepolst om met hem een strip te
maken over één specifieke en geheimzinnige
periode van de Egyptische geschiedenis en dat is
die van het bewind van Achnaton.
Ook de middeleeuwen is een dankbaar en interessant
onderwerp maar het onderzoek daarvoor alleen al
schrikt me momenteel af. En ja, de Nederlands-Indische
periode, met name die van rond 1890, daar zou ik
wel iets mee kunnen. Op dit moment ben ik serieus
met een western bezig, ook een onderwerp dat me
boeit... De Haarlemse Stripdagen
zitten er nu op, maar op 19 en 20 juni vindt er
hier in Nijmegen op het Kopse Hof
het Romeinen Festival plaats en
ook daar zal ik zijn om Auguria te promoten
en te signeren. Daarnaast gaat mijn werk als illustrator
gewoon door natuurlijk. Enfin, wat is het leven
toch mooi met zo'n beroep!"
|
|