Het was amper iets na 10 uur. De Antwerpse Boekenbeurs had nog maar pas zijn deuren geopend en daar zat hij al te signeren: Patrice Pellerin, auteur van De Havik en enkele Roodbaard-delen. Hij had er duidelijk zin in. Voor hem lagen flinke stapels van het nieuwe De Havik: De Missie. De gewone hardcoverversie, de luxeuzere met schetsen en de drie losse dossieredities in softcover, alle verdwenen als sneeuw voor de zon. Enkele minuten later en tot wanhoop van de toen al lange rij handtekeningjagers, ontvoerden wij deze sympathieke Bretoen voor ons typisch commentaarinterview. Nieuwsgierig viste hij naar de platen die Loisel, Arleston en Delaby voorgeschoteld gekregen hadden. Maar hardvochtig als we waren — onze interviewtijd was kostbaar — schotelden we hem direct onze selectie voor. Een brede glimlach verscheen op zijn gelaat. Patrice Pellerin, de man die medeverantwoordelijk is voor de recente vloot aan marinestrips, legde de plaat van Asterix bovenaan de stapel.

"Kijk, dat doet deugd"

Waarom hebt u Asterix als allereerste plaat gekozen?
Patrice Pellerin: "Wel op deze plaat van Asterix vind je Roodbaard en zijn kornuiten terug, en Roodbaard was mijn echt grote doorbraak. Het was mijn eerste echte strip en ik, als kleine jonge snotaap, mocht direct al samenwerken met de grote mijnheer Charlier (de Belgische scenarist van Roodbaard, Buck Danny, Blueberry,..., wp). Roodbaard was bovendien mijn eerste kennismaking met de marine. Voordien had ik nog nooit een schip bekeken, laat staan dat ik er eentje getekend had (lacht). Wist je dat ik ooit voor een strip twee parodiepagina's met Roodbaard en Asterix gemaakt heb? Je moet ze maar eens zoeken (en die vonden we in Stripspotters 2, wp)."

Welke stripheld kon het eerst uw interesse winnen: Roodbaard of Asterix?
Patrice Pellerin: "Asterix, natuurlijk! In mijn familie lazen we eigenlijk altijd serieuze boeken, maar gelukkig hadden we twee stripreeksen in onze boekenkast staan: het onvermijdelijke Kuifje en Asterix. Ik heb de stripwereld ontdekt via de albums van Kuifje. Het tijdschrift zelf hadden we thuis helaas niet. Dus veel andere zaken kon ik niet kennen. Aan de andere kant was mijn vader wel een onvoorwaardelijke Asterix-fan. Iedere keer als er een nieuw album verscheen, las hij het als eerste. En als hij luidop lachte, wisten wij dat het een goed album was. Gelukkig lachte hij veel."

Op de gekozen plaat ziet u de piraten een leuk eerbetoon brengen aan het bekende schilderij Het Vlot van de Medusa van Géricault. Past u in uw werk dergelijke knipoogjes toe?
Patrice Pellerin: "Eigenlijk niet. Alhoewel... In elk album zit er wel een minuscuul historisch detail in die bij één of maximaal twee personen een belletje doet rinkelen en een glimlach op hun gelaat tovert. Ik heb het vroeger wel geprobeerd door in De Havik wat verwijzingen naar Roodbaard te stoppen, maar mijn uitgever heeft deze eruit gehaald omdat het de aandacht teveel deed afwijken en het verhaal niet ondersteunde. Hij had gelijk. Een te nadrukkelijke knipoog leidt alleen maar af, en trekt zelfs de lezer uit je zorgvuldig gecreëerde leeswereld. In Asterix is dat geen probleem. De Galliër is immers een parodie op zich, maar in realistische verhalen werkt dit niet."

Nochtans lijkt de compagnon van De Havik heel sterk op Roodbaard, inclusief het ooglapje.
Patrice Pellerin: "Ja, maar dat is iets anders. Het is logisch want de eerste cyclus van De Havik was oorspronkelijk een Roodbaard-verhaal. Ik heb eerst twee albums gemaakt op scenario van Charlier, maar hij was toen al wat vermoeid en bulkte nog steeds van het werk. Ik heb hem toen voorgesteld zelf een Roodbaard-verhaal te schrijven. Wat later heb ik Charlier de synopsis, van wat nu De Havik is, overhandigd. Hij vond het prima. Ik mocht mij beginnen te documenteren en Charlier zelf startte met de decoupage en de dialogen. Helaas overleed hij twee maanden later. Daar stond ik dan met mijn verhaal... Gelukkig had hij vóór hij stierf aan zijn vrouw gezegd dat hij wou dat ik de serie Roodbaard alleen zou verderzetten. Ik had toen al de scenario's geschreven voor drie albums van De Onthoofde Arenden en hij wist dat ik een verhaal kon vertellen. Ik was natuurlijk heel vereerd door zijn voorstel. Uiteindelijk heb ik zeven of acht pagina's gemaakt van mijn Roodbaard, en toen heb ik er de brui aangegeven. Op een gegeven moment waren er drie uitgevers aan het ruziën om de reeks verder te zetten, namelijk Novedi, Les Humanoïdes Associés en Dargaud. Bovendien wilden de weduwe van Charlier en de maîtresse van Hubinon (de tekenaar van Roodbaard, wp) beiden de rechten recupereren. In afwachting hiervan werd ik zwaar beknot in mijn artistieke vrijheid. Voortdurend keek er iemand mee over mijn schouder. En als je dan nog niet betaald wordt, ja dan... Ik moest ook nog overleven! De enige oplossing die ik zag, was om mijn Roodbaard-scenario te herschrijven en zo De Havik te creëren. En zo heb je nog van die relikwieën die opduiken: Cartoff is Roodbaard, de indiaan Cha'ka is natuurlijk Ba'ba en IJzerhand is mijn Driepoot."

Roodbaards zoon, Erik, is dan Yann de Kermeur of De Havik?
Patrice Pellerin: "Ja. Het grappigste is nog dat het schip van Roodbaard ook L'Epervier heet (in het Nederlands heet het schip van Roodbaard niet De Sperwer, maar De Zwarte Valk, wp). Vreemd genoeg was ik me daar initieel niet van bewust."

Patrice Pellerin: "En zo komen we automatisch bij de plaat van André Juillard. Juillard is nog een heel realistische tekenaar die zijn inspiratie blijft vinden in de klassieke schilderkunst. Hij schildert opvallend helder en fris. Zo gebruikt hij nauwelijks zwart. En dat is een enorm verschil met de ingekleurde zwart-witplaten van Hubinon! Het is echt een bewuste keuze die Juillard hier maakt. Ikzelf ga niet zo ver in mijn kleurgebruik. Ik hou er wel van om af en toe zwarte contrasterende passages in mijn strip te stoppen. Dat is mijn subtiele eerbetoon aan Mike Mignola (de auteur van Hellboy, wp), maar ik wissel die sombere pagina's wel af met luchtigere. Het contrast tussen donker en licht spreekt me heel erg aan. Maar dat was waarschijnlijk niet de reden waarom die pagina in uw selectie zat?"

We hebben die plaat eigenlijk voornamelijk gekozen omwille van de naamsverwarring. Tweemaal een degenstrip met de naam De Sperwer (L'Epervier in het Frans) zorgde misschien voor commerciële verwarring. Is dat de reden waarom de strip in het Nederlands De Havik heet in plaats van De Sperwer?
Patrice Pellerin: "In het begin was dat in Frankrijk inderdaad wat verwarrend, maar nu stoort zich er niemand meer aan. Bovendien heet mijn strip nu L'Epervier en Juillards reeks wordt er altijd afgekort als Les Sept Vies. In België was er meer verwarring. Men kende er vooral De Blauwe Sperwer van Sirius. Vandaar dat men al snel voor de Nederlandse vertaling gekozen heeft voor De Havik. Oorspronkelijk heette de strip zelfs Le Seigneur de Tempête (ongeveer te vertalen als De Meester van het Onweer, wp), maar mijn toenmalige uitgever bij Dupuis, Claude Gendrot, bleef maar herhalen dat mijn held L'Epervier heette. Dus de reeks moest L'Epervier heten. Punt uit. Bij Dupuis zijn ze echt voorstander van korte namen. In Frankrijk kort men alle lange titels af. Niemand zegt Les Sept Vies de L'Epervier. Dat wordt Les Sept Vies. La Ballade au Bout du Monde (Het Land van Langvergeten, wp) wordt La Ballade. Achteraf gezien had Gendrot gelijk. Hoe kan het ook anders want het is Claude Gendrot zelf die bijvoorbeeld Roodmasker heeft gecreëerd voor Juilliard."

Waarom hebt u dan toch gekozen voor dezelfde vogelnaam als een van de bekendste Franse stripreeksen?
Patrice Pellerin: "Ik ben eigenlijk op de naam van L'Epervier gekomen omdat dit een bekend Bretoens personage was. Ar Sparfell, of De Sperwer, was een bestaande, lokale, ietwat sympathieke bandiet. Een heel onbekend sujet buiten Bretagne dat wel (lacht)."

Op de gekozen plaat verliest Roodmasker, of De Sperwer, een oog door een leeuw. Ook uw Sperwer verloor bijna een oog door een roofdier, een jaguar. Is dit toeval?
Patrice Pellerin: "Mijn plaat was eerder een eerbetoon aan Kuifje. Kuifje in Afrika was mijn eerste strip die ik heb gelezen en die associeer ik altijd met mijn verblijf in Guyana. Daar was er iemand met zo'n zonnestraallitteken door zijn oog. Ik zie dat Marini in zijn laatste strip, De Adelaars van Rome, zijn held ook met zo'n litteken behept. We hadden daar nog over gediscussieerd, en het resultaat is nu alombekend en geaccepteerd. Bij De Havik had ik die klik ook. Zonder dat litteken is Yann de Kermeur maar een kleurloze jongen. Met dat litteken is hij intrigerend! Bovendien is de beste plaats om een litteken te hebben op en onder het oog. Als je er één hebt op de wang bijvoorbeeld, lijkt dat getekend al snel op een schaduwlijn die het kaakbeen accentueert. Om even op die plaat terug te komen. André Juilliard heeft dit getekend nadat hij bij mij thuis een plaat van De Havik zag. Ik weet nog dat hij dat litteken over het oog een fijn idee vond. En zie nu (lacht)."  

Nu we toch in de wereld van de ooglapjes zitten. Hebt u zich niet geërgerd aan de wijzigingen aan uw Roodbaard-cover van Het Verdoemde Goud van Huacapac?
Patrice Pellerin: "Absoluut! Het ooglapje van Roodbaard zit nu volgens iedereen op het verkeerde oog, maar dat is honderd procent de fout van de uitgever. Hij heeft deze tekening gespiegeld. Maar dat is niet zijn enige blunder. De grootste fout is dat er op de cover een Azteekse keizer staat en dat men hem een Incanaam heeft gegeven! De oorspronkelijke titel van Charlier was dan ook De keizer met het Gouden Masker, maar men heeft er Het Verdoemde Goud van Huacapac van gemaakt. Ongelofelijk jammer. Ik ben wel blij met de tekening die eigenlijk gebaseerd is op een tekening van Frank Frazetta. Noem het gerust mijn eerbetoon."

Patrice Pellerin: "

Patrice Pellerin: "Dat is pas een leuke strip! Ik heb met Christophe Blain nog een lezing gegeven over marinestrips ergens in Parijs. Het was toen de eerste keer dat ik hem ontmoette. Een van de vragen voor Christophe was waar hij zijn documentatie vandaan haalde. Hij antwoordde heel droogjes: "Oh dat is heel simpel. Ik bel gewoon even naar Patrice Pellerin" (lacht)"

Vindt u zo'n decors eigenlijk wel kunnen? Allez, hij veegt toch de vloer aan met alle documentaire wetmatigheden.
Patrice Pellerin: "Absoluut! Het is een totaal andere beleving van hetzelfde universum. Niets in zijn strips zou ook maar effectief kunnen functioneren. Maar dat doet er niet toe. Isaac is uiterst origineel, uitstekend gedaan én fijn om te lezen. Dat is het leuke aan strips. Er is geen echte concurrentie. Het is niet omdat zijn strip goed zou verkopen, dat de mijne daardoor minder zou verkopen. Documentatie is een vrije keuze. Toen Marini van wal wilde steken met De Schorpioen, vroeg hij mij of ik de documentatie wou verzorgen. Geen probleem, ik ging aan de slag en stuurde hem wat op. Op een dag kreeg ik een fax — ik heb hem netjes bewaard — waarin hij me al schetsend duidelijk maakte dat het veel te moeilijk ging worden en dat hij de strip ging tekenen zoals hij aanvoelde (lacht). Het resultaat is dat niets in zijn strip in realiteit zou functioneren. De geweren zouden blokkeren, de zwaarden zijn te broos,... Maar dat stoort helemaal niet. Je wordt zo opgeslorpt in het verhaal dat je alles vergeet. Alles beweegt ook zo lekker."

Als ik het zo hoor, bent u de aanspreekbuis van elke striptekenaar. U bent het walhalla van de documentatie.
Patrice Pellerin: "Misschien, maar dat stoort me helemaal niet. Er zijn nog veel andere tekenaars die me contacteren. Recent was dat nog Riff Reb's (tekenaar van Sergeï Wladi en auteur van het dit jaar verschenen one-shot À Bord de l'Étoile Matutine over piraten naar de roman van Pierre Mac Orlan, wp)

De liefdesrubriek! In De Havik spelen opvallend veel mooie vrouwen een belangrijke rol. In de eerste cyclus waren dit onder andere Agnes de Kermellec en Marion LeGall. In het jongste verhaal duikt de ravissante intrigante madame Aude de Sévarac op. Ondanks de vele opportuniteiten hebt u in de vorige cyclus de potentiële liefdesperikelen nooit tot op het bot uitgespit. Kunnen we hier een koerswijziging in verwachten?
Patrice Pellerin: "Aha, de vraag der vragen! Laat ik zeggen dat ik wel houd van een stevige roman. Dus de vrouwen gaan dus nog meer op de voorgrond treden. Dat is net het grote verschil tussen De Havik en Roodbaard waarin vrouwen niet bestonden of niet mochten bestaan uit censuuroverwegingen. Het is niet evident om vrouwen een belangrijke rol te geven in historische strips. In het tijdperk dat ik verstrip, moesten de meeste vrouwen aan de haard zitten. De enige optie die ik over heb, is om te werken met vrouwen van adel. Enkel zij hadden in die tijd iets meer bewegingsruimte. Dit ga je nog wel zien met Aude en Agnes."

Nog een allerlaatste vraag. Komt Marion nog terug?
Patrice Pellerin: "Dat kan ik nog niet zeggen. Laat ik zeggen dat ik in de tweede cyclus de mensen ga meeleiden in de wonderlijke wereld van de vrouwen, en dat ik de lezers soms ga proberen op het verkeerde been te zetten. Niets is wat het lijkt te zijn. Maar alvorens dat te doen, moesten de schaakstukken netjes voorgesteld worden, en dit is nu gebeurd in De Missie. Dat is ook het leuke van dergelijke signeerfestivals. Je hebt de interactie met de lezers. Wat denken ze? Wat gaat er gebeuren? Enzovoort. Als ik ze dan kan verrassen, ben ik geslaagd in mijn opzet.
Zeg, klopt het Mike Mignola komt naar het stripfestival van Breda in maart 2010? Ja?! Allez, dan is de kans heel groot dat ik daar ook aanwezig zal zijn! En nog iets, mag ik alstublieft die print hebben van de foto waarop Hermann mijn strip vasthoudt? Dank u!"

> WOUTER PORTEMAN — 14 november 2009