Scherven / Littekens
COMPLEET TWEELUIK
Scherven / Littekens
KLIK
voor andere strips van
Erik de Graaf
SCHERVEN / LITTEKENS
Erik de Graaf
Dupuis | 264 p. | € 25,00 (SC)
Krassen op de ziel
Als je 's mans bibliografie bekijkt, kan je Erik de Graaf bezwaarlijk een veelschrijver noemen. Scherven verscheen namelijk al in 2010 en we hebben zomaar even tien lange jaren moeten wachten op de afwikkeling van het verhaal. Ondertussen verscheen er links of rechts wel eens een kortverhaaltje van hem, maar het tweede deel van zijn magnum opus leek iets voor de galerij van onafgewerkte reeksen te worden. Op zich niet abnormaal als je weet dat strips tekenen maar een uit de hand gelopen hobby is en hij zich vooral onledig houdt met zijn designbureau.

In dit tweeluik schetst de Graaf een familiekroniek uit de Tweede Wereldoorlog, losjes gebaseerd op de geschiedenis van zijn eigen familie. Centraal staan Victor en de Joodse Esther, bruusk gescheiden door vijf jaar oorlog, die elkaar na de bevrijding terug ontmoeten bij het graf van een gemeenschappelijke vriend. Wat een moment van intense vreugde zou moeten worden, verwatert al snel tot een onherroepelijke constatering dat niets nog hetzelfde is. In het eerste deel, Scherven, krijgen we vooral het verhaal van Victor te zien. De heldendaden waar hij als jonge milicien van droomde, werden als snel in de kiem gesmoord door de kille functionaliteit van het Duitse leger. Hij sluit zich dan op een gegeven moment aan bij het verzet en ontpopt zich daar tot een heuse patriot. Scrupules, geweten en schuldgevoel worden even on hold gezet en dat is iets waar hij nu moeilijk mee kan leven.

In Littekens, het tweede deel, mag Esther haar verhaal vertellen. Zij is moeten onderduiken en wist bij toeval te ontsnappen aan een van de vele razzia's. Ook zij gaat gebukt onder een voortdurende vertwijfeling omdat zij als enig familielid de Endlösung overleefd heeft. En nu staan ze daar: getekend door het recente verleden lijken ze elkaar niet veel meer te zeggen te hebben. Hun verhaal werkt heel even louterend, maar de littekens op hun ziel zijn nog te vers om weer aan een gezamenlijke toekomst te kunnen denken.

Over de tekenstijl van de auteur is al veel gepalaverd en het lijkt er wel op dat je ofwel voor ofwel tegen bent. De Graaf toont zich een duidelijke aanhanger van de atoomstijl, maar hij zet zijn zwarte lijnen nogal vet en korrelig aan, zodat je toch duidelijk een verschil merkt met voorbeelden als Joost Swarte, Ever Meulen of Yves Chaland. Elke tekening kan je zo beschouwen als een prachtige reclameaffiche uit ver vervlogen tijden. Die lapidaire benadering leidt er echter tegelijk toe dat de actiescènes en gevoelige momenten soms nogal cartoonesk overkomen. Voor elk tijdvak selecteert hij daarnaast een bijpassend kleurenpalet, een grafische benadering die je bijvoorbeeld ook ziet bij Riad Sattoufs De Arabier van de Toekomst, en die hier wel mooi past.

Wij hebben genoten van een intieme vertelling, van een verhaal dat de auteur moest vertellen. Nu er steeds minder getuigenissen uit de eerste hand zijn, blijven dergelijke tijdsdocumenten zeer belangrijk en speelt het an sich geen rol of ze nu tot de fictie of tot de non-fictie behoren.

Tien jaar geleden verscheen het eerste deel bij Oog & Blik | De Bezige Bij. Nu die hun stripactiviteiten compleet overboord hebben gegooid, moest de Graaf op zoek naar een andere uitgever. Dat is dan Dupuis geworden. Zij brengen dus ook het eerste deel opnieuw op de markt, deze keer met een voorwoord van Joost Swarte als toemaatje én meteen een Franse vertaling. Voor stripliefhebbers die het eerste deel al in bezit hebben, volstaat het op zich om het nagelnieuwe tweede deel in huis te halen. Maar die kersverse en ronduit prachtige dubbele cover doet ons toch hard twijfelen om onze portemonnee twee keer aan te spreken.
MARIO STABEL --- mei 2020

Lees ook deze vorige besprekingen of raadpleeg ons archief: