|
KLIK
voor andere strips van
Erik de Graaf |
|
|
SCHERVEN / LITTEKENS
Erik
de Graaf
Dupuis | 264 p. | € 25,00 (SC) |
Krassen
op de ziel |
Als
je 's mans bibliografie bekijkt, kan je Erik de Graaf
bezwaarlijk een veelschrijver noemen. Scherven
verscheen namelijk al in 2010 en we hebben zomaar even tien
lange jaren moeten wachten op de afwikkeling van het verhaal.
Ondertussen verscheen er links of rechts wel eens een kortverhaaltje
van hem, maar het tweede deel van zijn magnum opus leek iets
voor de galerij van onafgewerkte reeksen te worden. Op zich
niet abnormaal als je weet dat strips tekenen maar een uit
de hand gelopen hobby is en hij zich vooral onledig houdt
met zijn designbureau.
In dit tweeluik schetst de Graaf een familiekroniek uit de
Tweede Wereldoorlog, losjes gebaseerd op de geschiedenis van
zijn eigen familie. Centraal staan Victor en de Joodse Esther,
bruusk gescheiden door vijf jaar oorlog, die elkaar na de
bevrijding terug ontmoeten bij het graf van een gemeenschappelijke
vriend. Wat een moment van intense vreugde zou moeten worden,
verwatert al snel tot een onherroepelijke constatering dat
niets nog hetzelfde is. In het eerste deel, Scherven,
krijgen we vooral het verhaal van Victor te zien. De heldendaden
waar hij als jonge milicien van droomde, werden als snel in
de kiem gesmoord door de kille functionaliteit van het Duitse
leger. Hij sluit zich dan op een gegeven moment aan bij het
verzet en ontpopt zich daar tot een heuse patriot. Scrupules,
geweten en schuldgevoel worden even on hold gezet
en dat is iets waar hij nu moeilijk mee kan leven.
In Littekens, het tweede deel, mag Esther haar verhaal
vertellen. Zij is moeten onderduiken en wist bij toeval te
ontsnappen aan een van de vele razzia's. Ook zij gaat gebukt
onder een voortdurende vertwijfeling omdat zij als enig familielid
de Endlösung overleefd heeft. En nu staan ze daar: getekend
door het recente verleden lijken ze elkaar niet veel meer
te zeggen te hebben. Hun verhaal werkt heel even louterend,
maar de littekens op hun ziel zijn nog te vers om weer aan
een gezamenlijke toekomst te kunnen denken.
Over de tekenstijl van de auteur is al veel gepalaverd en
het lijkt er wel op dat je ofwel voor ofwel tegen bent. De
Graaf toont zich een duidelijke aanhanger van de atoomstijl,
maar hij zet zijn zwarte lijnen nogal vet en korrelig aan,
zodat je toch duidelijk een verschil merkt met voorbeelden
als Joost Swarte, Ever Meulen of
Yves Chaland. Elke tekening kan je zo beschouwen
als een prachtige reclameaffiche uit ver vervlogen tijden.
Die lapidaire benadering leidt er echter tegelijk toe dat
de actiescènes en gevoelige momenten soms nogal cartoonesk
overkomen. Voor elk tijdvak selecteert hij daarnaast een bijpassend
kleurenpalet, een grafische benadering die je bijvoorbeeld
ook ziet bij Riad Sattoufs De Arabier
van de Toekomst, en die hier wel mooi past.
Wij hebben genoten van een intieme vertelling, van een verhaal
dat de auteur moest vertellen. Nu er steeds minder getuigenissen
uit de eerste hand zijn, blijven dergelijke tijdsdocumenten
zeer belangrijk en speelt het an sich geen rol of ze nu tot
de fictie of tot de non-fictie behoren.
Tien jaar geleden verscheen het eerste deel bij Oog
& Blik | De Bezige Bij. Nu die hun stripactiviteiten
compleet overboord hebben gegooid, moest de Graaf op zoek
naar een andere uitgever. Dat is dan Dupuis
geworden. Zij brengen dus ook het eerste deel opnieuw op de
markt, deze keer met een voorwoord van Joost Swarte als toemaatje
én meteen een Franse vertaling. Voor stripliefhebbers
die het eerste deel al in bezit hebben, volstaat het op zich
om het nagelnieuwe tweede deel in huis te halen. Maar die
kersverse en ronduit prachtige dubbele cover doet ons toch
hard twijfelen om onze portemonnee twee keer aan te spreken. |
MARIO STABEL --- mei 2020 |
|