Stemmen in het Duister
COMPLEET VERHAAL
Stemmen in het Duister
KLIK
voor andere strips van
Ulli Lust
STEMMEN IN HET DUISTER
Ulli Lust naar de roman van Marcel Beyer
Scratch Books | 368 p. | € 29,90 (HC)
The sound of silence
Hermann Karnau is al van kleins af aan geïnteresseerd in geluiden en stemmen en ontpopt zich tegen beter weten in tot dé geluidstechnicus van het Derde Rijk. Niet alleen stelt hij de geluidsinstallatie zo af dat de speeches van Adolf Hitler perfect resoneren in alle stadions te lande, hij maakt ook verschillende opnames van de tirades van de Führer. Tijdens zijn carrière maakt hij ook kennis met het huishouden van minister van propaganda Joseph Goebbels en fungeert hij zowat als vertrouwensfiguur van de zes kinderen. Vooral de oudste dochter Helga leunt nogal hard aan bij hem.

De originele roman Flughunde van Marcel Beyer werd in 1995 op gemengde kritieken onthaald. Hoewel de meeste lezers geïntrigeerd waren door de originele invalshoek en de perspectiefwisseling tussen (de weliswaar fictieve) Karnau en Helga Goebbels, stoorden nogal wat mensen zich aan de langdradige aanpak en de onduidelijke allegorie van de vliegende honden. Bij de Engelse vertaling werd de originele titel dan ook niet weerhouden, maar koos men voor het nogal flauwe The Karnau Tapes. Hoewel stripmaker Ulli Lust serieus heeft geknipt in het originele scenario vinden we ook deze stripadaptatie niet voor 100% geslaagd. Zo komt het verhaal ontiegelijk traag op gang en krijgt het personage van Hermann Karnau nogal weinig body mee. Hij blijft toch vooral de apathische toeschouwer die zaken registreert, maar er te weinig mee doet. Als hij op het einde terugblikt op zijn oorlogsjaren, moet hij constateren dat hij al bij al toch vooral een lafaard was die de door de nazi's georkestreerde zijlijn niet durfde te overschrijden.

De hoofdstukken die vanuit het standpunt van Helga Goebbels geschreven zijn, vonden we dan ook veel intrigerender. We zien een vroegrijp meisje dat opgroeit in een gezin dat meer en meer verstrikt geraakt in zijn eigen leugens en afstevent op een zelfgekozen einde. Als het vertelritme in die laatste delen de hoogte ingaat en de scènes beginnen schokken en beven, word je eindelijk meegezogen in deze geschiedenis en weet de alom bekende tragische afloop willens nillens toch serieus in te werken op je gemoed. Deze Stemmen in het Duister is dan ook geen boek dat een leeg hoekje op je nachtkastje inneemt en waarin je voor het slapen gaan nog even een stukje leest. Het is kauwen, ondergaan, nadenken, laten bezinken en hopen... blijven hopen...

In een tijd waar er aan de ene kant veel tumult is over een tentoonstelling rond nazi-design, maar waar aan de andere kant extreme partijen zonder problemen hun vuilspuiterij tot bij de reguliere mediakanalen krijgen, is er nood aan kleine verhalen zoals deze. Nie wieder? Het zal wel zijn!
MARIO STABEL --- september 2019