|
KLIK
voor andere strips van
Marvano
KLIK
voor andere strips van
Joe Haldeman |
|
|
DE EEUWIGE OORLOG / EEN NIEUW BEGIN
Integrale uitgave
Marvano
+ Joe Haldeman
Dupuis (Vrije Vlucht) / Dargaud | 352 p. | € 44,95 (HC) |
Hartverscheurend
pleidooi |
In
december 2001 schrijft Joe Haldeman in een
fax naar Marc Vanoppen: "In wezen kan
elke literaire uitdrukkingsvorm (en daar reken in ook de strip
onder) vier resultaten hebben: dat hij je verstrooit, onderricht,
overtuigt of indruk op je maakt. Het interessantst is als
je ze alle vier weet te combineren." Haldeman heeft het
niet over De Eeuwige Oorlog, maar het had gekund.
Immers ook Marvano's verstripping van het door Haldeman geschreven
The Forever War verstrooit, onderricht, overtuigt
en maakt indruk. De sf-roman werd in 1975 uitgebracht en schoot
Haldeman met een luide knal naar de top en ook Marvano's naam
was meteen gemaakt toen het eerste deel in 1988 bij Dupuis
in de collectie Vrije Vlucht verscheen.
The Forever War is een oorlogsrelaas dat zich in
de kosmos afspeelt en de wreedheid en zinloosheid van oorlogvoering
aan de kaak stelt, maar iedereen ziet erin wat zij/hij wil
zien. Dat zorgt ervoor dat de roman zowel links als rechts
in de smaak valt, iets waarmee Haldeman geen probleem heeft:
"(...) want mijn eigen sympathieën en vooroordelen
zijn complex en tegenstrijdig." Er zijn overeenkomsten
tussen de Vietnamese oorlog en De Eeuwige Oorlog
en dat mag niet verbazen: Haldeman baseert zijn ruimte-epos
op brieven, aantekeningen en een dagboek dat hij bijhield
toen hij als geniesoldaat in Vietnam vocht. Hij beschrijft
een expeditie waarbij beproevingen en ontberingen de vreselijkste
pijnen en wreedheden voorafgaan, maar niets is zo verschrikkelijk
als het uiteindelijke besef van groteske en totale nutteloosheid
van de hele onderneming. Als je weet dat Haldeman daarenboven
ook nog eens ongenadig en hardvochtig afrekent met het menselijke
ras dat niet in staat blijkt om te communiceren en bête
de onnozelste bevelen opvolgt, dan begrijp je vast wel waarom
The Forever War de jonge Marvano bekoorde.
Machines en domheid, ziehier met enige zin voor chargeren,
in twee woorden het œuvre van Vanoppen samengevat. In
De Eeuwige Oorlog kon hij zich gelijk uitleven (de
ruimtetuigen) en afreageren (de imbeciliteit). Marvano tekent
menigvuldig paginagrote, schitterende prenten die hij ten
dele opvult met kleinere hokjes waarin hoofdjes vrijwel onbewogen
een mening geven, oneliners debiteren, voetnoten plaatsen
of tikken uitdelen. Met een sublieme opmaak en een magnifieke
inkleuring krijgt hij het voor elkaar dat dit patroon niet
frappeert en het converseren geen seconde verveelt. Door Marvano's
kille, afstandelijke en beheerste stijl in de uitbeelding
wordt Haldemans vertelling een hartverscheurend pleidooi.
Marvano doet iets anders dan van een roman een strip maken:
de onthutsende oproep voor vrede wordt een indrukwekkend epos
zonder helden.
Dupuis en Dargaud hebben
De Eeuwige Oorlog en het erop volgend Een Nieuw
Begin gebundeld en van leerrijke en nuttige extra's
voorzien (die grotendels ook al in de integrale van De
Eeuwige Oorlog uit 2008 te lezen waren). Dat resulteert
in een prestigieus, 352 pagina's tellend opus. De Eeuwige
Oorlog heeft in geen geval aan kracht ingeboet en is
helaas nog steeds enorm actueel. Ontegenzeggelijk een aanrader.
|
FLO VAN DIJCK --- mei 2019 |
|