COMPLEET VERHAAL KLIK voor andere strips van Leo DE WERELDEN VAN ALDEBARAN 3e cyclus: ANTARES integraal Leo Dargaud | 312 p. | € 37,50 (HC) Gouden formule Antares is de derde cyclus in Leo's overkoepelende reeks De Werelden van Aldebaran. Inmiddels bestaat er al een vierde cyclus, Terug naar Aldebaran, en de spin-off Overlevenden. Dargaud bundelt nu de cyclus Antares die tussen 2007 en 2015 verscheen en zes delen opleverde. De vorige cyclussen telden telkens vijf delen. Deze integrale bevat geen extra pagina's op een overzichtje van alle bij Dargaud verschenen albums van Leo na. Hieronder hernemen we onze oude besprekingen van Antares. 1e EPISODE (2007) Stripauteurs met een trouwe én uitgebreide fanbasis, ze zijn niet dik gezaaid. Wanneer de auteur in kwestie dan nog een redelijk beperkt tekenaar is, wordt die kans op succes al helemaal klein. Toch heeft de Braziliaan Leo (pseudoniem voor Luiz Eduardo de Oliveira) dit huzarenstukje klaargespeeld. Hij debuteert begin jaren 1990 met de sympathieke westernreeks Trent, maar het is de vijfdelige reeks Aldebaran die van hem een verkooptopper maakt. Tot in den treure worden sindsdien 's mans creaties van intrigerende wezens en geloofwaardige werelden geroemd. Hij heeft van sciencefiction opnieuw een relevant genre gemaakt, waarin hij naar hartelust zijn creativiteit kwijt kan. Pers én publiek omarmen hem met elk deel weer wat inniger. Bij het afsluiten van Aldebaran blijkt al gauw dat Leo verder wil gaan en een reeks van cycli wil maken onder de noemer De Werelden van Aldebaran. Betelgeuze is daarin de tweede in de rij en opnieuw tapt Leo uit een gelijkaardig vaatje. Antares is nu de derde cyclus van zes delen waaraan Leo begint. De vrees voor herhaling en verveling zit er een beetje in na de wat voorspelbare laatste delen van Betelgeuze. Het lijkt alsof de strips van Leo een vaste formule zijn geworden. In dit eerste album van Antares geeft hij die twijfelaars echter lik op stuk. Nog steeds combineert zijn verhaal nieuwe waarachtige omgevingen met het leven van geloofwaardige personages, maar Leo verandert kleine zaken aan de verhaalstructuur. Zo toont hij bijvoorbeeld een verhaallijn op twee aparte plaatsen, die hij in vorm van hoofdstukken afwisselend volgt. Het creëert een spanning voor de volgende delen, omdat we als lezer al een zicht hebben op de gevaren die Kim ongetwijfeld zal lopen. Tegelijk speelt ook de planeet aarde in dit album een grote rol. Hoofdpersonage Kim krijgt daar heel wat achtergrond bij. Het lijkt erop alsof de ecologische verwoesting door de mens een centrale thematiek zal worden in Antares. Een echt tekenwonder is Leo nooit geweest, maar het moet gezegd dat zijn statische, maar overtuigende figuren ook in dit verhaal perfect acteren. Leo heeft lak aan de effectjagerij die doorheen veel van de huidige strips raast. Hij wil een verhaal vertellen met beelden en doet dat telkens weer op de meest pure en eenvoudige manier. Kortom, deze eerste aflevering van Antares voorspelt veel goeds voor de volgende delen van deze cyclus. 2e EPISODE (2010) Wat Kim nu weer meemaakt, zeg?! Aan boord van het ruimteschip dat haar en haar 'speciale' dochtertje naar de te koloniseren planeet Antares brengt, raakt ze slaags met bemanningsleden die er door hun geloof andere normen en zeden op nahouden. Ook de leiding heeft wel wat op te merken over haar voorkeursbehandeling en haar gezelschap. De situatie escaleert. Kims vriendin Maï Lan wordt aangerand. Gevecht. Iemand merkt de 'hagediseigenschappen' van Kims dochtertje op. Verraad. Onrust. In het tweede hoofdstuk van dit album staat de landing en de eerste indrukken op Antares centraal. Ook hier weer is het leven niet van de poes. Een luipaardachtig monster valt de kolonisators aan en Kim heeft haar bedenkingen bij de snel groeiende planten in de buurt van de nederzetting. Er is al veel gezegd en geschreven over de cyclussen van De Werelden van Aldebaran. De combinatie sf en menselijkheid zoals in Battlestar Galactica is een gouden formule, maar er zijn er die zich enorm storen aan de tandpastasmiles van de personages en zich vragen stellen bij de werkelijke waarachtigheid van de personages. Kim Keller is inderdaad niet steeds de sympathiekste. In het begin vonden we haar zelfs lelijk, zowel uiterlijk als van gedrag. Hoe dan ook tovert Leo in elk album weer een excentrieke fauna en flora bij elkaar. Die beoogde verwondering, in combinatie met het avontuur, het buitenaardse exotisme en ja zelfs, de seksuele uitstraling, zet Leo niet op het spel. Het is net door die opeenhoping van eersteplanselementen dat Leo's andere boodschappen veelal verloren gaan. Bij herlezing vallen je vast zijn scherpe commentaren en visies op maatschappij, geloof en waarden beter op. 3e EPISODE (2009) Deel 3 van de derde cyclus inmiddels van deze ecologische 'sfoap' (sciencefictionsoap). Heldin Kim zit vast op de planeet Antares. De ruimtependel waarmee onder andere haar dochter Lynn voet op de planeet moest zetten, is gecrasht. De reddingssloep waarmee Kim iedereen wou gaan redden, crasht ook. Dat komt ervan als je het met minderwaardig materiaal moet doen... De expeditie naar Antares werd namelijk gesponsord door Forward Enterprises, een multinational die een snel renderend kolonisatieproject op poten wenste te zetten. Met alle gevolgen vandien. Kim vindt gelukkig iedereen terug (enfin, de overlevenden) en met een overvol rupsvoertuig vat ze de terugtocht aan. Onderweg ontmoet de groep natuurlijk weer de vreemdste creaturen, zoals agressieve tweetenige baviaanachtigen, een zwemmende kever of een soortement zeedraak die zijn embryo's in een plant laat verdergroeien... Ergens vermoeden we dat auteur Leo tijdens het schrijven van zijn scenario's lustig op verboden paddenstoelen knabbelt. Voor inspiratie zorgde de invloed van de conservatieve christenen op de vorige Amerikaanse regering. Forward Enterprises wordt namelijk geleid door enkele religieuze fanatici die er voor deze expeditie een verborgen agenda op nahouden. Met dit verhaal wou Leo zijn bezorgdheid uiten over de invloed van godsdienstige groepen op politieke beslissingen. Er volgen natuurlijk ook nog enkele soapverwikkelingen tussen Kim en de dokter die meereist met de reddingsexpeditie. Ook Marc (Kims lief uit de eerste cyclus) en Maï Lan (een vriendin uit de tweede cyclus) blijven niet gespaard van enkele relationele valse noten. Tenslotte is er ook nog Lynn, de halfbuitenaardse dochter van Kim, die op mysterieuze wijze verdwijnt. O ja, we zouden het belangrijkste nog vergeten: Kim vertoont haar blote borsten vanaf plaat 35 tot en met plaat 39. 4e EPISODE (2011) De Braziliaanse tekenaar en scenarist Leo heeft een slimme entourage gekozen om zijn grenzeloze fantasie te etaleren. Verre planeten met aardse omstandigheden die erom lijken te vragen gekoloniseerd te worden, maar steeds onverwachte verassingen blijken te herbergen. De meest fantastische fauna en flora en intelligente wezens zorgen steeds voor nodige spanning, avontuur en menselijk drama. Centraal thema is evenwel steeds de vraag of de expansiedrang van de aarde op basis van respect of destructie en overmacht moet plaatsvinden. In het derde deel zagen we hoe Lynn, de dochter van Kim, verdween in een geheimzinnige energiestraal. Kim vermoedt dat haar dochter ontvoerd is door intelligente wezens en haast zich in dit deel met haar vrienden terug naar het basiskamp. Plan is om Lynn te gaan zoeken op een nabijgelegen planeet. Een shuttlevlucht wordt voorbereid maar de leiders van de expeditie, de oerconservatieve Thornton-broers, hebben andere motieven en willen zonder Kim Keller vertrekken. Kim zet alles op alles om op tijd te komen. Haar vriendin Alexa heeft ondertussen haar handen vol om zich te weren tegen het streng religieuze regime van de leiders dat steeds absurdere vormen aanneemt. Leo is een groot verteller. Hij mixt spanning met verhalen over menselijke relaties en moreel besef en gaat daarbij grotere thema's niet uit de weg. Over zijn tekenkunsten zijn de meningen blijvend verdeeld. Zijn weergave van fauna en flora is onbetwist subliem, maar hij permitteert zich ook veel plaatjes met eenvoudige achtergronden en alleen talking heads. De kracht van het geheel overwint evenwel en ook dit album is weer een echte pageturner. We kunnen ons voorstellen dat er een nieuwe lichting lezers aanschuift na het verschijnen van de recent uitgegeven integrale uitgaven van de eerste twee cycli. Want eenmaal besmet met het Leo-virus — weten we uit eigen ervaring — wil je gewoon doorlezen hoe het de heldin Kim Keller vergaat in de wondere werelden van Aldebaran. 5e EPISODE (2013) Kim is op zoek naar haar door een mysterieuze straal ontvoerde dochtertje. Ze verliest haar zelfbeheersing door een religieuze extremist aan te vallen die toevallig wel een expeditie leidt waar Kim deel van uit maakt, ze treft op haar tocht op een onbekende planeet waar de straal vandaan komt alweer vreemde verschijnselen, in dit geval een spekgladde, loodzware bol in een krater en exact in het midden van het album is er een blote tietenmoment. Niets nieuws onder de zon! Same as usal. Maar datzelfde als gewoonlijk komt wel uit de koker van Leo en die weet er potverdikke weer een meeslepend relaas van te maken. Toch moeten we toegeven dat de derde cyclus van De Werelden van Aldebaran naar een album te veel dreigt te sukkelen. Nu zijn het er zes in plaats van vijf zoals de voorgaande cyclussen. Deel 6 zal vast wel Kim en haar dochtertje bij elkaar brengen met wat nodige consequenties, maar de cyclus lijdt aan overkill, net zoals Leo's Namibia dat we na deel 4 eigenlijk ook een sneller einde toewensen. Vergis je niet, ook Antares deel 5 spreekt weer aan op meerdere vlakken, maar het is nu net die "weer" waar we meer van verwachten. Oké, die laatste kans ligt dus in het vooruitzicht. Moge deel 6 met een climax komen dat ons kletsen in het gezicht oplevert! 6e EPISODE (2015) Wanneer de bladeren van de bomen zijn gevallen, wordt het weer tijd voor het jaarlijkse album van Leo. Hoe ouder hij wordt des te productiever hij wel lijkt. Maar met het laatste album viel ons ook al op dat de tand des tijds grip krijgt op zijn verhalen. Het is allemaal wat minder sprankelend, de flora en fauna zijn minder aanwezig en de spanning neemt ook af. Komt daar na het lezen van dit album verandering in? Ja en nee. Wie Leo alleen koopt om te genieten van de exotische buitenaardse dieren komt dit keer bedrogen uit. Ze zijn in geen velden of wegen te bespeuren. Wie een actieverhaal verwacht, verwijzen we ook door. Maar na het lezen van dit album zijn we toch van oordeel dat het een soort sleutelverhaal is geworden. Qua bekende personages houdt hij geen fysieke opruiming terwijl we sterk het gevoel hebben dat er enkele personen uit de serie worden geschreven. En de manier waarop getuigt van grote klasse. Leo toont aan dat hij ook de dramatische en persoonlijke aspecten goed beheerst. Personages die vreemdgaan, hun gevoelens tonen of zelfs overgaan tot zelfdoding. Dit alles weet hij in een romansausje over de lezer te gieten. Laat je niet afschrikken door de vele tekstballonnen à la Blake en Mortimer, met name op het einde. Ze dienen een duidelijk doel en dat heeft deze sciencefictionveteraan heel goed bedacht. Kim Keller is opnieuw alive and kicking en dankzij dit album heeft Léo weer voldoende nieuwe paden voor haar uitgestippeld. MARC BASTIJNS / DAVID STEENHUYSE / IVO DEWISPELAERE / JEROEN VERMEIJ / DAI HEINEN --- maart 2019

Lees ook deze vorige besprekingen of raadpleeg ons archief: