COMPLETE VERHALEN DEEL 1 VAN INTEGRALE REEKS IN VIJF DELEN KLIK voor andere strips van François Walthéry KLIK voor andere strips van Gos KLIK voor andere strips van Étienne Borgers KLIK voor andere strips van Marc Wasterlain NATASJA integrale 1 1971-1975: 1. Natasja, Luchtstewardess - 2. Natasja en de Maharadja - 3. Het Metalen Geheugen François Walthéry + Gos / Étienne Borgers / Marc Wasterlain Dupuis | 160 p. | € 27,95 (HC) Kinderen van hun tijd We worden weleens geconfronteerd met de vraag wat voor nut integrales van oudere reeksen hebben. Intussen denken we liever "laat ons met rust, we lezen nog altijd wat we zelf graag willen" dan de zoveelste keer te moeten uitleggen dat ze voor ons inspelen op het te koesteren sentiment nostalgie, de achtergronddossiers voor ons zo waardevol zijn, dat de nieuwe boeken zo mooi uitgegeven en vormgegeven zijn, dat ze een stukje patrimonium opnieuw onder de aandacht brengen, dat ze in sommige gevallen voor een herwaardering of een eerste kennismaking zorgen en dat ze in onze ogen een slimme manier zijn van herdrukken of het opnieuw aanbieden van dikwijls onterecht vergane en soms uitverkochte glorieën. Nu de ene na de andere uitgeverij de eigen back catalogue of die van een andere uitgeverij uitspit — we zijn nog lang niet aan het eind van de integrale golf! — is het gewoon een kwestie van tijd voor favorieten in een gebundeld jasje verschijnen. Nu is Natasja, onze favoriete luchtstewardess na Tonia, de toffe vriendin van een beste vriend, aan de beurt. De tegelijk vlotte als niet zo evidente ontstaansgeschiedenis van François Walthéry's stripheldin staat netjes uitgelegd in het voorafgaande dossier dat verlucht is met oude schetsen en ontwerpen, materiaal uit het weekblad Robbedoes en dingetjes die niet gepubliceerd raakten (Natasja's blote borsten in het eerste verhaal als grapje voor uitgever Charles Dupuis bijvoorbeeld). Het dossier is geen stevige biografie met grote uitwijdingen, maar wel een correcte reeks bondige artikelen over de start en de verdere evolutie in de eerste verhalen. Vooral de vele geïllustreerde anekdotes zijn om van te smullen voor de stripgeschiedenisfreak in ons. Walthéry is niet te beroerd om ook de fouten in zijn verhalen te duiden. Ook de invloed van andere stripreeksen en stripmakers (Jack Davis en Wallace Wood in hun MAD-periode onthouden we graag), maar net zo goed de regie en aanpak uit seventiesfilms als The French Collection, Bullitt, The Wild Bunch en The Getaway maken duidelijk dat Natasja en haar geestelijke vader kinderen van hun tijd zijn: het juk van klassiekers achter zich latend en de deur inbeukend naar nieuwe tijden. Met onze aan modernere vertelwijzen gewend geraakte ogen valt er nog steeds niets af te dingen aan de beweeglijkheid, de actiescènes, de camerastandpunten, de vaart, het opdrijven van spanning en het weergeven van sfeer waarin Natasja pijlsnel een hoge vlucht nam. Al vanaf het eerste, toch wat bravere verhaal, wordt naar hartenlust geschoten en zit men niet stil. Vanaf dan wordt het alleen maar beter met steviger intriges waarvoor Walthéry de ene na de andere scenarist aanspreekt of zelf een novelle van Étienne Borgers (een latere scenarist van Natasja) bewerkt. Walthéry's tekenstijl en lijnvoering zijn intussen zo herkenbaar en uniek dat we zelfs moeiteloos zijn anonieme interimwerk voor Bercks Lowietje kunnen herkennen. Veel van zijn collega's houden van zijn werk, inclusief van de man die erachter zit. Zijn gulle karakter is nauw verbonden met Natasja waardoor elke tekening, elk nieuw verhaal een geschenk is en ook gretig wordt verslonden door zijn lezers. Deze integrale beschouwen we net zo goed als een cadeau. Een jammerlijk minpunt is dat de lettering niet opnieuw is gedaan. Die is wel nagelezen en aangepast om er fouten uit te halen of de veranderde spellingsregels toe te passen, maar er zit geen enkele consistentie in. Om de haverklap, zelfs tijdens één verhaal, verandert de stijl van de lettering. Dat is geen kwestie van authenticiteit, wel een middel van besparen en daarom een af te wegen punt om de integrale reeks wel of niet te kunnen uitgeven voor een krimpende markt. We nemen het er dan maar voor lief bij. In deze integrale reeks zullen vijf delen verschijnen met daarin de eerste zestien reguliere delen. Voorlopig blijft het daar bij, hoewel de reguliere albumreeks inmiddels aan deel 22 zit, begin volgend jaar staat deel 23 gepland. In het Frans zijn momenteel geen plannen voor verdere integrales, en aangezien Dupuis de Franstalige reeks volgt, zal het plots afgelopen zijn met deze integrales. Niettemin blijft Natasja een dankbaar personage om haar ook in deze vorm in huis te laten. Als je ons van het tegendeel wil overtuigen: zie het begin van deze bespreking voor wat wij daarvan denken. DAVID STEENHUYSE --- oktober 2018

Lees ook deze vorige besprekingen of raadpleeg ons archief: